نماینده - پس از ماه‌ها درخواست جمعی از نمایندگان مجلس روز سه‌شنبه استیضاح وزیر آموزش و پرورش اعلام وصول شد. اعلام وصولی که با اما و اگرهای فراوانی همراه است و سؤالات زیادی را به ذهن متبادر می‌کند. این همه فضای رسانه‌ای و مطالبه از این وزارتخانه وجود دارد. تجمع و اعتراضات بسیار زیادی توسط اقشار مختلف فرهنگیان در شهرها و استان‌های مختلف در طول ماه‌های اخیر برگزار شده است، و به حدی این موضوع گسترده بوده که رئیس جمهور نیز نتوانست نسبت به این موضوع واکنشی نشان ندهد و حق اعتراض معلمان را به رسمیت شناخت. فراتر از همه اینها سفارش مقام معظم رهبری به دولت و علی‌الخصوص به وزیر آموزش و پرورش برای رسیدگی به وضعیت معلمان در دیدار یک ماه قبلشان با فرهنگیان بود. اگر همه اینها را هم در نظر نگیریم این همه نطق‌ها و تذکرهایی که توسط اکثر نمایندگان مجلس و از تریبون رسمی خانه ملت در واکنش به عملکرد وزارتخانه و دولت در عدم توجه به مطالبات فرهنگیان ابراز شده است، قابل چشم‌پوشی نیست. پس چرا علیرغم این همه سر و صدا فقط امضای ۶۴ نماینده مجلس پای درخواست استیضاح علی‌اصغر فانی دیده می‌شود. آیا این نشان‌دهنده تردید برخی دلسوزان مجلس نسبت به اثربخش بودن این اقدام نیست؟ باید پرسید که امروز تا چه اندازه می‌توان از طریق استیضاح وزیر، مشکلات فرهنگیان را برطرف کرد؟
فانی، اولین استیضاح شونده با آئین نامه جدید مجلس
استیضاح وزیر آموزش و پرورش که سه‌شنبه نایب رئیس دوم مجلس آن را مطرح کرد، چهارشنبه از سوی نایب رئیس اول مجلس "کان لم یکن" خوانده شد و وقتی با واکنش منفی برخی نمایندگان مواجه شد، ابوترابی توضیح داد منظورش این است که تا زمانی که نتیجه بررسی کمیسیون آموزش ارائه نشود و همچنین اگر امضاهای استیضاح به کمتر از ۱۰ نفر نرسیده باشد، گویا استیضاحی هم اعلام وصول نشده است.
به گفته یک عضو دیگر هیئت رئیسه مجلس طبق قانون جدید، کمیسیون آموزش یک هفته فرصت دارد طرح را با حضور وزیر بررسی کند. ضرغام صادقی همچنین از فرصت ۱۰ روزه‌ای خبر داد که وزیر آموزش و پرورش می‌تواند پس از این مهلت برای جلسه استیضاح به صحن مجلس بیاید. این یعنی چهارشنبه آینده هم نوبت به استیضاح فانی نمی‌رسد و باید تا هفته بعد از آن صبر کنیم تا ببینیم خواست استیضاح‌کنندگان محقق می‌شود!
استیضاح سیاسی یا دغدغه‌مندانه؟
اینکه اولین جرقه‌های طرح استیضاح در اواسط سال ۹۳ زده شده فرض داشتن نگاه سیاسی و انتخاباتی را رد می‌کند، اما نمی‌توان کلاً این شبهه را وارد ندانست؛ زیرا استیضاح وزیر وزارتخانه عریض و طویل آموزش و پرورش بعد از اینکه مدت‌ها اعتراضات و تجمعات معلمان را به خود دیده است، می‌تواند گزینه خوبی برای راضی کردن فرهنگیانی باشد که نسبت به عملکرد علی‌اصغر فانی اعتراض دارند و بخش اعظم مشکلاتشان را نیز ناشی از عدم توان مدیریتی وزیر می‌بینند.
خواسته معلمان استیضاح وزیر است یا رفع مشکلات معیشتی؟
آنچه از ظاهر قضیه برمی‌آید و در دلایل استیضاح نوشته شده است بیشتر نشان‌دهنده دغدغه نمایندگان مجلس برای تأمین معیشت فرهنگیان شاغل و بازنشسته است، اما آیا استیضاح فانی این خواسته را محقق می‌کند؟ یکی از مسئولان کانون صنفی معلمان ایران این‌طور می‌گوید: «تأکید می‌کنم که استیضاح فانی هیچ تغییر و یا تحولی را در آموزش و پرورش ایجاد نمی‌کند.» این اظهارنظر کمی تأمل‌برانگیز است؛ زیرا اگر خواست واقعی نمایندگان رفع مشکلات باشد، ظاهراً و با توضیحات مبسوطی که وی و سایر هم‌صنفانش ارائه کرده‌اند رفتن فانی مشکل خاصی را برطرف نمی‌کند و نهایتاً می‌تواند برطرف کننده حداکثر ۲۰ درصد اشکالات باشد.
زاهدی: جزء استیضاح‌کنندگان نیستم / حاجی‌بابایی: با استیضاح موافق نیستم
ورود طرح استیضاح فانی به این مرحله، واکنش‌هایی را در بر داشته است. محمدرضا تابش ادعا می‌کند بسیاری از مجلسی‌ها مخالف این استیضاح هستند و خودش هم جزء همین مخالفین است. البته اظهارنظر تابش مطمئناً همسو با نظرات سیاسی وی تلقی می‌شود، اما نکته قابل‌تأمل مخالفت وزیر آموزش و پرورش دولت احمدی‌نژاد با استیضاح است. حمیدرضا حاجی‌بابایی در اظهارنظری گفته است که با استیضاح موافق نیست. البته وی در توضیح دلیل مخالفتش گفته است که این مخالفت به معنای بدون مشکل بودن آموزش و پرورش نیست، بلکه در شرایط فعلی استیضاح را به نفع دولت و آموزش و پرورش نمی‌داند. از طرف دیگر وزیر علوم دولت احمدی‌نژاد و رئیس فعلی کمیسیون آموزش نیز در اظهارنظری اعلام کرده است که از امضاء کنندگان طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش نیست.
در این میان باید دید که امضاکنندگان استیضاح فانی چه استدلالی را در برابر اظهارات وزیر، مبنی بر کسری بودجه در این وزارتخانه در نظر گرفته‌اند و چه راهکاری را برای حل این مشکل در دوره وزیر احتمالی بعدی تدارک دیده‌اند که دوباره پس از مدتی به عاقبت فانی گرفتار نشود. استیضاح البته برای مجلس بی‌هزینه هم نخواهد بود و امید است که استیضاح کنندگان فایده‌ای را هم‌وزن این هزینه در نظر گرفته باشند که بتواند مرهی بر زخم فرهنگیان باشد.