به گزارش نماینده از ایسنا، ۲۸ اردیبهشت‌ماه روز بزرگداشت حکیم عمر خیام است. شخصیت این شاعر، منجم و ریاضیدان ایرانی آن‌قدر در دنیا شهرت و محبوبیت دارد که بسیاری از کشورها، از سال‌ها پیش درپی ساخت و نصب مجسمه‌ی از او در شهرهای مهم خود بوده‌اند. یکی از مجسمه‌هایی که از خیام در سال‌های گذشته ساخته شده، اثر حسین فخیمی - مجسمه‌ساز ایرانی - است.
سابقه ساخت مجسمه‌ی خیام توسط این هنرمند به سال ۱۳۷۹ برمی‌گردد. در آن سال، بنا بر توافق بخش فرهنگی دو سفارتخانه‌ی ایتالیا و ایران، کنفرانس بزرگی در شهر فلورانس ایتالیا برای بزرگداشت حکیم عمر خیام برنامه‌ریزی شد که ساخت مجسمه خیام و رونمایی از آن همزمان با برگزاری کنفرانس به ذهن برگزارکنندگان رسید و با استقبال مسئولان، توافق شد که پیکره‌ی خیام ساخته و به‌نمایش گذاشته شود.
پس از این توافق، پروفسور حسین فخیمی، از بزرگ‌ترین اساتید پیکرتراشی جهان برای ساخت مجسمه‌ی خیام انتخاب شد و قراردادی برای ساخت مجسمه از سوی وزارت امور خارجه ایران و با حمایت شهرداری تهران با او بسته شد.
در سال ۱۳۸۱ ماکت‌های پنج‌گانه اولیه و کوچک خیام ساخته شد و پس از انتخاب نمونه اصلی، با نظر متخصصان، ساخت مدل گچی در مقیاس یک‌یکم به‌مدت دو ماه طول کشید. مجموعه این فاز تحقیقاتی تا نهایی شدن مدل ساخت سه سال به طول انجامید.
کشورهای دیگری مانند روسیه، رومانی و ارمنستان نیز خواهان نصب این مجسمه‌ی خیام در کشورشان هستند که این موضوع، در مرحله رایزنی قرار دارد. ارتفاع مجسمه به‌تنهایی دو متر و همراه پایه آن ۳۴۰ سانتی‌متر است.
فخیمی در این اثر با توجه به ابعاد شخصیتی و علمی حکیم عمر خیام، چهره‌ی او را به صورت یک متفکر در حال اندیشه تصویر کرده است. «زیج» به‌عنوان نمادی از ستاره‌شناسی در زیر دست راست مجسمه قرار گرفته و معادلات ریاضی و قضیه که به اشتباه به نام پاسکال معرفی شده نیز بر لوحی در کنار این پیکره تعبیه شده است. همچنین اسطرلابی در کنار مجسمه قرار دارد که نشانگر تبحر این حکیم در علم ریاضی است.
روی کرسی پایه این مجسمه، شعر معروف خیام به‌صورت کتیبه نوشته شده است: اجرام که ساکنان این ایوانند / اسباب تردد خردمندانند / هان تا سر رشته خرد گم نکنی / کانان که مدبرند سرگردانند.
این شعر خیام گویای اندیشه، نوع تفکر، ستاره‌شناسی و فرزانگی او است. این رباعی همراه با مشخصات اثر به سه زبان فارسی، انگلیسی و ایتالیایی نوشته و روی پایه‌های پیکره‌ها حک شده است.
حسین فخیمی - خالق تندیس صلح و پیکره‌ی خیام - در گفت‌وگو با خبرنگار بخش هنرهای تجسمی ایسنا، درباره‌ی سرنوشت سه مجسمه‌ای که از خیام برای نیشابور، فلورانس ایتالیا و یکی از ایالت‌های آمریکا ساخته است، اظهار کرد: مجسمه‌ای که برای نیشابور ساخته بودم، نصب شده، اما بقعه‌ای که قرار بود برای جانمایی این اثر در آنجا ساخته شود، هنوز آماده نشده است. به همین دلیل، فعلا مجسمه را در یک محفظه شیشه‌ای قرار داده‌اند تا درباره‌ی بقعه تصمیم‌گیری شود.
او ادامه داد: سال گذشته پیکره‌ی خیام برای نصب به منهتن آمریکا فرستاده شد. چند ایالت آمریکا درخواست کرده‌اند که این مجسمه در ایالت آن‌ها نصب شود، بنابراین هنوز تصمیم قطعی برای مکان مجسمه خیام گرفته نشده و مسئولان در حال رایزنی هستند.
این مجسمه‌ساز همچنین بیان کرد: مجسمه‌ای هم که به سفارش شهرداری و دانشکده فلورنس ایتالیا از خیام ساخته‌ام، هنوز در کارگاهم نگهداری می‌شود و به ایتالیا فرستاده نشده است.
فخیمی درباره‌ی شخصیت خیام و تأثیر او بر ساخت مجسمه‌اش، گفت: من برای ساخت مجسمه‌ای از خیام ماه‌ها مطالعه کردم و از افراد زیادی مشورت گرفتم. پیش از این، خیام را به‌عنوان یک شاعر می‌شناختم، اما بعد از مطالعاتم فهمیدم که لقب پدر علم دنیا، شایسته‌ی این اندیشمند فرزانه در عالم بشریت است. او پایه‌گذار بسیاری از علوم بوده و همین ویژگی‌ها در ساخت مجسمه‌ی او موثر بود.
این هنرمند افزود: مجسمه‌ی خیام از ۱۸ تن سنگ تراشیده شده و نمادی از یک انسان اندیشمند است. خیام ۹۰۰ سال مظلوم بود و به او تهمت‌هایی مانند ارتداد و می‌گساری می‌زدند در حالی که شخصیت یک فرد اندیشمند نمی‌تواند این‌گونه باشد. او پایه‌گذار علوم مختلف و یک شخصیت ممتاز بود.