به گزارش نماینده به نقل از فارس علی آهنی سفیر جمهوری اسلامی ایران در پاریس در گفت‌وگو با نشریه آفریقا - آسیا به تشریح روند مذاکرات هسته‌ای و مناسبات تهران و پاریس پرداخت.
مشروح این گفت‌وگو در ذیل آمده است.
سؤال: چگونه می‌توان ادامه روند مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ را ارزیابی کرد؟
آهنی: طی ماه‌های اخیر، مذاکرات بین جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵ پیشرفت‌های محتوایی قابل توجهی را شاهد بوده و زمینه بیش از هر زمان برای رسیدن به یک توافق پایدار فراهم شده است. در این چشم‌انداز، به دنبال توافق نوامبر ۲۰۱۴ بین ایران و کشورهای ۱+۵ برای تمدید مهلت مذاکرات، نخستین دور مذاکرات هسته‌ای در فضایی سازنده در هفته سوم دسامبر ۲۰۱۴ در ژنو در قالب دو جانبه و همچنین با اعضای گروه ۱+۵ انجام شد.
از نظر ما یک توافق جامع باید به ایران اجازه دهد که از حقوق مشروع خود در زمینه غنی سازی غیر نظامی صنعتی بهرمند شود و بتواند برنامه هسته‌ای غیر نظامی خود را آن طور که در پیمان عدم اشاعه هسته‌ای پیش‌بینی شده ادامه دهد.
بعد از یک سال مذاکرات دشوار در خصوص مسایل فنی و پیچیده، در مقطع کنونی در صورتی که گروه ۱+۵ واقعا مصمم باشد بدون آنکه بخواهد درخواست‌های زیاده خواهانه و غیر منطبق با واقعیت‌های موجود مطرح کند، شرایط برای رسیدن به یک توافق منصفانه و منطقی بیش از هر زمان دیگر فراهم می‌شود.
از نظر ما یک توافق جامع باید به ایران اجازه دهد که از حقوق مشروع خود در زمینه غنی سازی غیر نظامی صنعتی بهرمند شود و بتواند برنامه هسته‌ای غیرنظامی خود را آن طور که در پیمان عدم اشاعه هسته‌ای پیش بینی شده ادامه دهد. خوشبختانه، جامعه بین‌المللی و به خصوص کشورهایی که با ایران مذاکره می‌کنند، نهایتا به این نتیجه رسیده‌اند که ایران به خوبی به تعهدات بین‌المللی احترام گذاشته است و این یک امر مهم می‌باشد.
چند هفته پیش وزیر امور خارجه ایران نامه‌ای خطاب به وزرای امور خارجه کشورهای مختلف برای اطلاع رسانی مختصر به آنان از روند مذاکرات و جدی بودن و آمادگی ایران برای رسیدن به توافق نهایی با کشورهای گروه ۱+۵ ارسال کرد. در این نامه وزیر خارجه ایران خاطرنشان کرد که در چارچوب چنین توافقی، رعایت تعهدات بین‌المللی ایران، تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اطمینان لازم برای اینکه برنامه هسته‌ای ایران در چهارپوب پیمان NPT همواره صلح آمیز باقی می‌ماند را تامین خواهد کرد و با توجه به برطرف شدن نگرانی طرف مقابل، تمامی تحریم‌های غیر عادلانه تحمیلی به ملت ایران از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد و دیگر تحریم‌های یکجانبه و چند جانبه تحمیلی باید برداشته شوند.
آقای ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با اطلاع رسانی به همتایان خود در مورد محورهای مهم پیشنهادهای سازنده ایران برای بر طرف کردن نگرانی‌های کشورهای عضو گروه ۱+۵ ، خاطرنشان کرد که رسیدن به توافق نهایی ممکن است به شرطی که کشورهای گروه ۱+۵ نیز اراده لازم را داشته باشند و با اتخاذ رویکردی واقع بینانه، از درخواست‌های فراتر از NPT دست بردارند. بدین ترتیب نباید اجازه داد که فرصت استثنایی کنونی از دست برود، زیرا بعدا خیلی دیر خواهد بود.
سؤال: در این مرحله به نظر می‌رسد نقش روسیه تقویت شده است و می‌تواند اجازه دهد که توافق نهایی شود، ولی براساس چه تقویم جدیدی و به خصوص براساس چه پیشرفتی این کار صورت می‌گیرد؟
آهنی: روسیه به عنوان عضو گروه ۱+۵ و همچنین به عنوان کشوری که جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر با آن همکاری هسته‌ای خوبی دارد، همواره نقشی مهم در مذاکرات هسته‌ای ایفا کرده است و می‌تواند برای تسریع در دسترسی به توافق نهایی کمک موثری کند.
سؤال: ارزیابی شما از «ائتلاف بین المللی علیه داعش چیست؟
آهنی: ما فکر می‌کنیم که از منظر حقوق بین‌الملل، در خصوص جایگاه قانونی ائتلاف بین‌المللی سؤالات جدی وجود دارد، زیرا این ائتلاف در خارج از مکانیسم سازمان ملل متحد ایجاد شده است. به علاوه، اهداف اعلام شده این ائتلاف در مبارزه با تروریسم، متناسب با اقدامات سابق و کنونی برخی اعضای موسس آن نمی‌باشد.
مبارزه علیه تروریسم، قبل از اینکه نیازی به ائتلافی با وسعت زیاد و مانورهای رسانه‌ای و تبلیغاتی داشته باشد، به اراده سیاسی و اجتناب از رویکردهای دوگانه در قبال تروریسم دارد. متاسفانه سابقه برخی از اعضای این ائتلاف نشان می‌دهد که آنها پرونده‌های سنگینی در زمینه استفاده ابزاری از تروریسم و رویکرد دوگانه آنها در برابر این پدیده دارند.
در مبارزه علیه تروریسم، جمهوری اسلامی ایران همواره مسئولانه رفتار کرده و بر ضرورت اقدام صادقانه و مسئولیت پذیرانه تمام کشورها برای کمک واقعی به مردم و دولت عراق در مبارزه با تروریسم، همچنین اجتناب از دخالت سیاسی و نظامی در این کشور به بهانه مبارزه با معضل تروریسم تاکید کرده است.
باید از مداخلات سیاسی و نظامی در امور داخلی کشورها به بهانه مبارزه با تروریسم اجتناب کرد.
سؤال: در مرحله‌ای از مبارزه باید نیروهای زمینی بیشتری مستقر کرد. چه کشورهایی می‌توانند تامین کننده واحدهایی برای این عملیات زمینی باشند؟
آهنی: ارتش و نیروهای مردمی عراق، دارای توانایی‌های لازم برای مبارزه جدی علیه گروه‌هایی تروریستی هستند. بدین ترتیب، به جای فکر کردن به اعزام نیروهای نظامی به عراق، لازم است جامعه بین‌المللی در تامین نیازهای نظامی و لجستیک مورد نیز این کشور تسریع کند.
سؤال: چگونه می‌توان علیه راه‌های مالی داعش مبارزه‌ای موثر انجام داد؟
آهنی: توقف هر چه سریع کمک‌های مالی که داعش از طریق مرزهای مختلف عراق دریافت می‌کند و همچنین توقف همه تبادلات تجاری، نفتی و مالی که با داعش از طریق برخی کشورهای منطقه انجام می‌شود، از اهمیت بسیاری در این مبارزه برخوردار است. موفقیت در مبارزه علیه تروریسم در خاورمیانه مستلزم آن است که کشورهای این منطقه با جدیت برای ایجاد اعتماد متقابل عمل کنند و تمام امکاناتشان را بسیج کرده و رویکردی صادقانه با هدف تبادل اطلاعات و تجربه و اقدام جمعی در این زمینه اتخاذ کنند.
سؤال: روابط ایران و فرانسه در یک سال گذشته چگونه متحول شده؟
آهنی: روابط ایران و فرانسه بسیار قدیمی و متنوع است و طی سال گذشته، روند روابط فیمابین امیدبخش بوده است. اگر چه از سرعت مورد انتظار برخوردار نبوده است. تبادلات پارلمانی و دیدارهای سیاسی و به خصوص ملاقات بین روسای جمهور و وزرای امور خارجه در بردارنده علائم مثبتی هستند که می‌توانند مؤید حرکت به سوی یک نقطه مطلوب باشند. ضمن اینکه ظرفیت‌های بسیار مهمی در زمینه‌های تجاری، فرهنگی، دانشگاهی و علمی نیز وجود دارند.
سؤال: چگونه می‌توان حضور شرکت‌ها، صنعتگران و بانک‌های فرانسوی در ایران را ارزیابی کرد؟
آهنی: سطح همکاری‌های فعلی بسیار ضعیف است. تاخیر شرکت‌های فرانسوی در برابر رقبای اروپایی شان و حتی آمریکایی‌ها در بازاری به وسعت و تنوع ایران با هشتاد میلیون نفر جمعیت بسیار دلسرد کننده و تاسف بار است. لذا، تلاش‌های مهمی از سوی دولت و شرکت‌های فرانسوی بایستی انجام شود، تا این تاخیر جبران شود و در نهایت به سطحی از همکاری‌ها برسیم که شایسته روابط چند صد ساله بین دو ملت باشد. باید یادآوری کرد که در حال حاضر سطح تبادلات تجاری بین دو کشور از ۵۰۰ میلیون یورو بالاتر نمی‌رود، در حالی که در سال ۲۰۰۶ این تبادلات دوجانبه به ۵/۴ میلیارد یورو می‌رسید.
سؤال: چگونه می‌توان با همدیگر برای از بین بردن پیش قضاوت‌هایی که نسبت به جمهوری اسلامی ایران وجود دارد، کار کنیم؟
آهنی: متاسفانه تصویری کاملا غیر واقع بینانه و حتی سیاه از واقعیت‌های ایرانی به افکار عمومی فرانسه از سال‌ها قبل ارائه شده و ضروری است که از طریق ابتکارهای فرهنگی، رسانه‌ای و توریستی و همچنین از طریق تبادل هیأت‌های مختلف در زمینه‌های گوناگون، این تصویر اصلاح شود.