به گزارش نماینده، یک خبرگزاری انگلیسی در گزارشی تاکید کرد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی توان تضمین دادن درباره صلحآمیز بودن برنامه هستهای هیچ کشوری را ندارد.
در حالی که قرار است دور جدید مذاکرات ایران و گروه ۵+۱ از روز ۱۵ ژانویه در ژنو آغاز شود، خبرگزاری انگلیسی رویترز که بارها پیش از این خبرهای جهت دار از مذاکرات منتشر کرده بود، این بار آژانس بینالمللی انرژی اتمی را در به بهانه ناتوانی در دادن تضمین درباره صلح آمیز بودن برنامه هستهای کشورهای عضو هدف جوسازی رسانهای قرار داد، اقدامی که میتوان آن را در چارچوب بالا بردن سطح درخواستها از ایران در قبال برنامه هستهای ارزیابی کرد.
در گزارش رویترز آمده است: یکی از بزرگترین موانع در راه رسیدن به توافق هستهای ایران و گروه ۵+۱ آن است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای خود هدف غیرممکنی را تعیین کرده که آن راستی آزمایی ماهیت صرفا صلحآمیز برنامه هستهای ایران است. اما آژانس نه تنها درباره ایران بلکه درباره هیچ کشور دیگری نمیتواند این راستی آزمایی را انجام دهد».
در ادامه این گزارش باز هم ایران به «تلاش احتمالی مخفی برای تولید سلاح اتمی» متهم میشود. رویترز مینویسد: «مهم نیست که تا چه حد دیدگاه آژانس دقیق باشد چون برای مثال ممکن است برخی از دانشمندان یا مهندسان ایرانی همیشه این امکان را دارند که به دنبال طراحی بمب با اطلاع و یا بدون اطلاع حکومت ایران باشند. بنابراین هیچ کسی نمیتواند ثابت کند که تمامی فعالیتهای هستهای در ایران صرفا صلحآمیز است».
رویترز مینویسد: «پس از آنکه دور آخر گفتوگوهای هسته ای به پایان رسید، یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتگو با شبکه سیانان گفت که آژانس هنوز نتوانسته تضمین بدهد که تمامی فعالیتهای هستهای ایران برای مقاصد صلحآمیز است.
آمانو این جمله را چهار بار در این مصاحبه کوتاه تکرار کرد اما او به این موضوع اشارهای نکرد که ایران در این باره منحصر بفرد نیست. آژانس قادر نیست ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای آرژانتین، برزیل و ۵۱ کشور دیگر را تضمین کند.
در ادامه گزارش این خبرگزاری غربی آمده است: آژانس تایید کرده که اختیارات قانونیاش در پیگیری راستی آزمایی فعالیت احتمالی مربوط به تسلیحات اتمی محدود است مگر آنکه مواد هستهای در کار باشد. این سازمان میتواند به دنبال همکاری داوطلبانه امضا کنندگان باشد تا فراتر از این معیار را انجام دهند اما این موضوع حتی اساس قانونی یا قابلیت فنی برای راستی آزمایی این موضوع را ندارد که تمامی فعالیتهای هستهای در هر کشوری صلح آمیز است.
رویترز میافزاید: «آژانس توانایی فنی، مالی و انسانی بررسی فعالیت تسلیحات هستهای کشورهای عضو را ندارد در این زمینه آژانس نیروی انسانی، بودجه و مهارتهای فنی تخصصی برای بررسی فعالیتهای تسلیحاتی هستهای کشورهای امضا کننده را دارد».
در ادامه گزارش به تاسیسات پارچین اشاره و بیان میشود: «قسمت اعظم بحث ایران و آژانس، درباره دسترسی به سایت نظامی پارچین بوده که البته آژانس دوبار از آنجا بازدید کرد و هیچ چیز نگرانکنندهای پیدا نکرد اما حالا آژانس میگوید که از طریق منبع ناشناسی به اطلاع یافته که اتاق مهار انفجاری در پارچین وجود دارد که ممکن است به تحقیقات هستهای نظامی ارتباط داشته باشد و به همین دلیل درخواست بازدید مجدد از سایت را مطرح کرده است.»
رویترز با بیان کاستیها و ضعفهای پرسنلی، مالی و اطلاعاتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی مینویسد: «اگر تحقیقات گستردهتری درباره برنامه تحقیق ایران یا هر کشور دیگری در خصوص سلاحهای اتمی در گذشته مورد درخواست باشد، قدرتهای جهانی باید سازمانی تشکیل دهند که دانش فنی سلاحهای اتمی را و نیز صلاحیت و ماموریت قانونی برای انجام این کار(تحقیق) داشته باشد چرا که آژانس بینالمللی انرژی اتمی هیچ کدام از این موارد را ندارد».