به گزارش نماینده به نقل از تسنیم، رضا فرجی دانا وزیر علوم، تحقیقات و فناوری که به واسطه پاسخ به موارد استیضاح به صحن علنی مجلس آمده بود، در ابتدای سخنان خود گفت: عرض سلام و احترام خدمت نمایندگان بزرگوار ملت بزرگ ایران، نمایندگانی که امام بزرگوار و مجلس حاوی نمایندگان را در رأس امور قرار داد و بر همه ما واجب است احترام مجلس را به نحو اتم و اکمل داشته باشیم.
وی گفت: حقیقت این است که بنده برای پاسخگویی به دغدغه عزیزانی که با خلوص نیت برای اصلاح امور دست به طرح استیضاح زدند، خدمت عزیزان هستم و فرصت مغتنمی است گزارشی از آنچه که در وزارت علوم، تحقیقات وفناوری در این ۹ ماه تحت مسئولیت من انجام شده است و بعضا ممکن است نقاط ابهام و چالشی در اذهان عزیزان ایجاد کرده است عرضه کنم.با این امید که بتوانم نقاط تاریکی که در اذهان هست را روشن کنم و ازخدا خواستهام آنچه که خیر است و عاقبت بخیری به دنبال میآورد را برزبان من جاری سازد.
وزیر علوم گفت: در آستانه هفته دولت هستیم و یاد شهیدان بزرگوار رجایی و باهنر را گرامی میداریم.
فرجی دانا در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه امروز مطلع شدیم دور جدید حملات به غزه مظلوم صورت گرفته است و جای تأسف دارد با شهدایی که غزه تقدیم اسلام کرده است، خون تازهای در رگهای مقاومت جاری شده است گفت: از همه عزیزان میخواهم به منظور گرامی داشت یاد این عزیزان با ذکر صلوات و فاتحهای روح این شهدا را قرین رحمت کند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه جمعه آینده سالروز شهادت امام جعفر صادق موسس مکتب جعفری است گفت: امام جعفر صادق(ع) شخصیت بزرگی است که بر تارک علم جهانی میدرخشد امام(ره) در وصیت نامه سیاسی و الهی خود میفرمایند ما مفتخریم که مذهب ما جعفری است و فقه ما که دریای بیپایان است از آثار اوست. ضمن عرض تسلیت و تعزیت به واسطه سالروز شهادت این امام بزرگوار کلام خود را در موضوع علم و فناوری با اثراتی که شاگردان این امام در طول تاریخ از خود برجای گذاشتهاند آغاز میکنم.
وزیر علوم یادآور شد: حوزه نفوذ مکتب امام صادق(ع) فقط فقه نبوده است، علوم جدید فیزیک و شیمی از شاگردان مکتب این امام سرچشمه گرفته است و روشی که شاگردان ایشان پایه گذاری کردهاند درسالهای بعد یعنی در دوران هارون الرشید که مصادف با امامت فرزند امام جعفر صادق یعنی امام موسی کاظم بود سبب شکوفایی علم در جهان شده بود.
فرجی دانا افزود: این مسئله را از آن جهت عرض کردم که آنچه که برای علم و فناوری در زمانی انجام میشود حتما در آن زمان به بار مینشیند و در سالهای بعد بار میدهد و اگر خدای ناکرده اشتباه و یا خطایی در سیاست گذاری رخ دهد، بعضا چندین سال و حتی ۱۰ ها سال طول میکشد که آن آثار نمایان شود.
وی گفت: این مسئله را از این نظر عنوان می کنم که توجه دوستان را به یکی از موضوعات محوری استیضاح که کند شدن روند پیشرفت علمی کشور است، معطوف کنم.
وزیر علوم با نمایش گذاشتن اسلاید اول به بیان توضیحاتی پرداخت و افزود: براساس آمار سایتهای اندیسکننده مقالات به جای اینکه سهم ما یک درصد که قاعدتا یک درصد جمعیت جهان را داریم باشد، در سال ۲۰۱۴ و در هشت ماه اول به یک و شش دهم درصد رسیده است.
وی گفت: این را میتوان آنطور برداشت کرد که آنچه که ما در وزارت علوم طی ۹ ماه گذشته انجام دادهایم، چنین اثر شگرفی انجام داده است.
وزیر علوم افزود: عرض اول بنده خدمت نمایندگان این است که نگذارید سکههای قلب در این بازار به جای سکههای اصل رواج پیدا کند. درسال ۲۰۱۴ آنچه که در اندیسها ظاهر میشود، قبل از آن در ۶ ماه قبل مقالات آن به چاپ رسیده است. این مقالات قریب یک سال تا دو سال فرآینده داوری را طی کرده است و بعضا این کار حاصل کاری است که ۴ سال قبل از آن انجام شده است یعنی ما درباره فرآیندی صحبت میکنیم که شش سال قبل آغاز شده است و نتیجه آن اکنون حاصل میشود.
فرجی دانا با اشاره به اینکه این مسئله به فرآیند تولید علم برمیگردد، گفت: میخواهم نتیجه بگیرم آنچه که بنده امروز با آن در صحنه آموزش عالی دست و پنجه نرم میکنم، نتیجه سیاستها و عملکردهایی است که ۴ و ۶ سال قبل آغاز شده است.
وی ادامه داد: اگر رکودی میبینیم که اکنون دیده نمیشود، اما بنده خوف آن را دارم که چنین رکودی در صحنه علم و فناوری دیده شود و تمام سعی خود را انجام میدهم تا تمهیداتی را انجام دهیم تا چنین رکودی را شاهد نباشیم به واسطه سیاستها و کارهایی است که سالهای قبل آغاز شده است.
وزیر علوم با اشاره به کسانی که این تولید علم را انجام میدهند گفت: دانشجویان تحصیلات تکمیلی دو سال و یا دو سال و نیم در دوره فوق لیسانس و چهار سال در دوره دکتری یعنی ورودی تحصیلات تکمیلی هفت سال زمان می برد و در نقطهای است که باید چند سال استادیار و دانشیار باشد.
فرجی دانا گفت: براین اساس ما درباره یک فرآیند ۱۰ ساله صحبت میکنیم برای اینکه کسی که تولید علم را انجام میدهد به صحنه بیاید.
وی گفت: هرآنچه که الآن میبینیم باید به ۱۰ سال قبل برگردیم، به دولت نهم و دهم هم برنمیگردد، بلکه دولت هفتم و هشتم این سرمایهگذاریها را کردهاند.
وزیر علوم در ادامه با اشاره به مثالی گفت: ما در سال ۶۵ و ۶۶ برای ادامه تحصیل به خارج از کشور به عنوان بورس شاگرد اول به خارج اعزام شدیم، پس از برگشت از ما و پس از ۱۰ سال از آغاز اعزام ما تازه توانستیم در حوزه علم و فناوری نقش آفرینی کنیم و آن همزمان با سالهای ۷۶ و ۷۸ بود. بنابراین نگاه کنیم چه می گیریم با این قضاوتها و چه جهتگیریهایی را داریم تبلیغ میکنیم. جهت گیری علمی برای حوزه علم و فناوری کارساز است. نکند درگیر قضاوتهای شتابزده ناشی از برداشتهای عامیانه شویم.
فرجی دانا در این بخش از سخنانش با اشاره به انتشار اسلاید دوم گفت: در این اسلاید استناداتی است که به مقالات ایرانی در سایت ISI چاپ شده است از سال ۲۰۰۰ که فقط به هر مقاله ایران زیر یک استناد میشده است، یعنی آن را حساب نمیکردند. اما از این جایگاه به جایگاهی رسیدهایم که به آن ۷ یا ۸ استناد میشود و این غرور آفرین است. ما باید به همه کسانی که در این مسیر گام برداشتهاند ادای دین کردند به این آب و خاک قدرشان را بدانیم و آنها را تخطئه نکنیم زیرا این کار دارد به ثمر مینشیند.
وزیر علوم با اشاره به اینکه ارجاعات به مقالاتی که ۴ سال پیش منتشر شده است و دو سال استنادات آن زمان برده است، افزود: بنده این کار را نمی کنم که این را به پای خودم بگذارم، چون مدافع یک برخورد علمی با فضای تولید علم و فناوری هستم.
فرجی دانا با بیان اینکه آیا تمام فرایند زنجیره علم فقط چاپ مقاله است، گفت: رهبر معظم انقلاب اسلامی بر کاربری شدن تحقیق تاکید کردند و رئیس جمهور هم چندین بار تاکید کردند که نتایج علم و تحقیق باید به متن جامعه وارد شود.
وی با اشاره به اینکه اولین معیار تولید علم و شاخص تولید علم و فناوری تولید "پتنت " است، گفت: من آمار را اعلام نمیکنم، چون نمی خواهم دلسردی القا کنم. در سال ۸۶ منحنی پتنت به ۱۰ هزار رسیده این آمار افول کرده است و در سال گذشته به ۳ هزار کاهش یافت، بنابراین این چرخه معیوب است و ما وظیفه داریم حلقه پتنت را اولویت دهیم و نتیجه آن را تجاری سازی کنیم.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی گفت: ما فعالانه با آن برخورد کردیم. کتابچه آن را آقای هروی نشان داد که جامع ترین برنامههای مقاوم سازی را در اقتصاد دانشبنیان برنامه ریزی کردیم.
وی ادامه داد: قانون مترقی مربوط به شرکتهای دانشبنیان از سال ۸۷ تا یک سال پیش خاک میخورد و ۵ سال معلق مانده بود بین اختلاف میان معاونت فناوری و وزارت علوم شده بود در این زمینه دو شرکت ثبت شده بود و ما برنامه داریم تعداد آنها را به ۲۰ هزار شرکت تا پایان برنامه پنجم توسعه برسانیم.
وزیر علوم با اشاره به اینکه ما اختلاف موجود را برداشتیم، گفت: اقای روحانی به من گفتند چه کردید؟ گفتم کاری نکردیم، اختلاف را برداشتیم، شیطان که از میان رفت، امروز اینجا هستم که ارتباط خود را تحکیم بخشیم و اگر خطایی هم از من سر زده است از نصایح نمایندگان استفاده کنم؛ اگر میگوییم اصولگرا و اصلاحطلب یک همچنین اصلاحی را در نظر داریم.
وی از تقویت نقش پارکهای فناوری در دوران تصدی خود بر وزارت علوم خبر داد و گفت: در صحنه آموزش عالی سعی در ممانعت از توسعه غیرهدفمند که در دید مقام معظم رهبری بسیار مظلوم است داشتیم.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با نشان دادن اسلایدی گفت: در میان سالهای ۸۴ تا ۹۲ تعداد موسسات آموزش عالی ما رشد جهشی داشتند و از ۹۵۰ به ۲۵۰۰ موسسه رسیدند.
وی با تقاضا از نمایندگان برای اعمال نگاهی دیگر به این آمار اظهار کرد: ۷۲ سال عمر آموزش عالی در کشور ۹۵۰ موسسه داشته و در ۸ سال به ۲۵۰۰ رسیده است، اما کاسه ما همان کاسه بوده است و همیشه ۲.۵ درصد بودجه آموزش عالی داشتهایم که نتیجه خود را بعدا نشان میدهد.