شناسهٔ خبر: 51021 - سرویس تاریخ

27 فروردین در آئینه تاریخ ؛

از وام 800 میلیون دلاری ایران به انگلیس تا تصفیه در سفارت خانه های ایران /تکلیف حساب هاشمی در بانک های سوئیس چه شد ؟!

ایران و انگلیس

نماینده در تلاش است تا برای آگاهی هر چه بیشتر مخاطبان محترم از تاریخ معاصر کشورمان به ویژه تاریخ ایران پس از انقلاب به صورت روزانه سه سال ابتدایی انقلاب را مرور کند. در این فرایند به سه سال مهم ابتدای پیروزی انقلاب یعنی سال های ۵۸ الی ۶۰ می پردازیم تا در آینده بتوانیم سال های بعد را نیز پوشش دهیم .

۲۷ فروردین ۱۳۵۸

رهبر انقلاب امروز در جمع پاسداران انقلاب سخنرانی کرده و با اشاره به توطئه برای ایجاد تفرفه در میان صفوف ملت فرمودند : [برخی ] با اسم هاي مختلف، با بهانه‎هاي مختلف، با نیتهاي فاسد، با اغراض بسیار و شیطاني، قیام مي‎كنند، راهپیمایي مي‎كنند و مي‎خواهند ملت ما را نگذارند وحدت كلمه داشته باشد. مي‎خواهند ایجاد اختناق بكنند. امام خمینی از مردم خواستند اجازه ندهند شیاطین در میان صفوف ملت رخنه کنند .

امروز یک عضو دفتر آیت الله طالقانی با اعلام این که تا هفته آینده ابعاد حادثه اخیر که منجر به دستگیری و آزادی دو تن از فرزندان آیت الله طالقانی شده است روشن خواهد شد ، وی در ادامه گفت : مسائل پیش آمده نباید بهانه سوء استفاده برخی ها گردد .

گروه ها و جریان های چپ از جمله مجاهدین خلق امروز نیز به بهانه حمایت از آیت الله طالقانی از مردم خواستند به خیابان ها بریزند .

امروز در محافل اقتصادی گفته شد انگلیس از ایران در خواست کرده است مهلت بازپرداخت وام ۸۰۰میلیون دلاری  ایران به انگلیس تمدید شود . مقامات ایرانی به دولت انگلیس تذکر داده اند با توجه به نیاز ایران به ارز و برنامه های اقتصادی دولت ایران وام مذکور باید در موعد مقرر به ایران بازپرداخت شود.

هفته نامه تایم چاپ آمریکا در آخرین شماره خود که امروز منتشر شد گزارش ویژه ای را با توجه به پیروزی جنبش های اسلامی در ایران ، پاکستان ، لیبی و ...تحت عنوان رنسانس [تجدید حیات] اسلام و تاثیرات اخلاقی ، سیاسی و اقتصادی آن بر جهان اختصاص داده است .

۲۷فروردین۱۳۵۹

صادق قطب زاده وزیر امور خارجه و عضو شورای انقلاب صبح امروز در گفت و گویی شرایط کشورمان در رابطه با حل مسئله ایران و عراق را اعلام کرد . شرایطی که قطب زاده برای حل مسئله ایران و عراق اعلام کرده عبارت است از : نابودی رژیم اسرائیلی صدام در عراق ، پیوستن عراق به کشورهای ضد امپریالیستی و ضد صهیونیستی و آزادی تمام زندانیان سیاسی عراق و مردم این کشور در راس آنها آزادی آیت الله صدر .

بمبی در دفتر هواپیمایی ملی ایران در بیروت منفجر و به این دفتر به شدت آسیب رساند .

قاسملو رهبر حزب دمکرات کردستان که از بدو پیروزی انقلاب برای خودمختاری کردستان می کوشد طی مصاحبه ای اظهار داشت : سیاست حزب ما سیاست دفاع از استقلال کشور است .

وزیر تجارت انگلیس که از دوبی دیدن می کند گفته است که برقراری تحریم اقتصادی علیه ایران از جانب دولت انگلیس غیر ممکن است زیرا هیچ دستگاه مقننه ای برای اجرای آن وجود ندارد .

وزیر خارجه کره جنوبی از متحدان آمریکا گفت : کشورش نمی تواند از تحریم آمریکا علیه ایران جانبداری کند.

 دادگاه انقلاب اسلامی خوزستان مرکز اهواز محاکمه ۴ تن از عوامل انفجار لوله های نفت خوزستان و نیز طرح ترور یکی از مسئولین سپاه پاسداران خرمشهر را آغاز کرد .

 جنبش مسلمانان مبارز با انتشار اطلاعیه ای دعوت صدا و سیمای جمهوری اسلامی برای شرکت در یک بحث آزد رادیو و تلویزیونی در زمینه مسائل ایدئولوژیک را رد کرد .

مهاجمان مسلح به مقر سپاه پاسداران در جوانرود حمله کردند و در این حمله ۲ پاسدار به شهادت رسیدند .

۲۷ فروردین ۱۳۶۰

علی شریعتمداری عضو ستاد انقلاب فرهنگی طی مصاحبه ای چگونگی شروع فعالیت دانشگاه ها را اعلام کرد.

در گذشته امتحان کنکور به عمل می آمد و هر کس نمره بیشتری به دست می آورد انتخاب مقدم را داشت و می توانست در رشته های مورد علاقه خود تحصیل کند ولی در حال حاضر ما تصمیم داریم تغییراتی در این نحوه گزینش دانشجو ایجاد کنیم که بر اساس آن توزیع دانشجویان بر اساس توزیع جمعیت در همه استان های کشور صورت می گیرد .

 ابوالحسن بنی صدر رئیس جمهور نامه ای در رابطه با انتخابات میان دوره ای مجلس خطاب به آیت الله مهدوی کنی وزیر کشور نوشت .

آیت الله بهشتی گفت : گویندگان و نویسندگان و صاحبان قلم تذکر بدهند ارشاد کنند اگر در جریان کار نقصی می بینند مستند بگویند اما وسوسه انگیزی نکنندمتزلزل کردن دستگاه های اداره کننده کشور طبیعی است که به سود انقلاب نیست .

 نخست وزیر همچنین در جلسه هیئت دولت درباره دیدار با امام گفت : تغییراتی در وزارت خارجه بر اساس سیاست نه شرقی نه غربی ایجاد خواهیم کرد و در کادر سفارت خانه های جمهوری اسلامی تصفیه هایی صورت خواهد گرفت.

  کویت و پادشاهی عربستان سعودی و دیگر کشورهای تولید کننده نفت منطقه خلیج فارس تحت عنوان کمک برای تعمیر مناطق خسارت دیده بیش از ۶ میلیارد دلار به صدام کمک خواهند کرد !

به دنبال انتشار اطلاعیه دادستانی کل انقلاب در مورد فعالیت احزاب جریان ها و گروه ها نظرات خود درباره این اطلاعیه را اعلام کردند.

جنبش مسلمانان مبارز درباره اطلاعیه ده ماده ای دادستان انقلاب تاکید کرد : این لایحه علیرغم در بر داشتن برخی اشکالات نکات مهم و کشداری دارد که می تواند وسیلع سوء استفاده و تهدید آزادی ها و حقوق مندرج در قانون اساسی باشد .

حزب جمهوری اسلامی: اطلاعیه به موقع و هوشیارانه دادستان انقلاب اسلامی خود به خود موجب آن خواهد بود که سال جاری و سالیان آتی و به مرور زمان حدود و جایگاه و منزلت هر فرد و گروهی در نظام جمهوری اسلامی مشخص گردد.

حزب توده از اطلاعیه دادستان کل انقلاب اسلامی ایران درباره شرایط و حدود و ثغور آزادی فعالیت احزاب و گروه های سیاسی استقبال کرده و آن را اجرای دقیق ماده ۲۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ارزیابی کرد.(۱)

سازمان چریک های فدایی خلق (اکثریت) در رابطه با اطلاعیه ده ماده ای دادستان کل انقلاب اسلامی مرکز تاکید کرده است که نیروهای ترقیخواه باید از اطلاعیه ده ماده ای دادستانی انقلاب استقبال کنند .

در پی انتشار سندی مبنی بر داشتن حسابی از سوی آیت الله هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در یکی از بان های خارج از کشور وی در گفت و گویی ضمن تکذیب این مسئله خواستار شناسایی عاملان جعل این سند شد .

پی نوشت

۱- به گزارش فارس حزب توده تا سال ۱۳۶۱ خود را مدافع انقلاب و نظام معرفی می‌کرد ولی در این سال زمزمه‌های رشد «گرایش در راست» را مطرح کرد، اما همچنان تا لحظه‌ی انحلال و برافتادن این حزب ،با چهره‌ ای منافقانه‌ی، خود را مقید به قانون اساسی جمهوری اسلامی وانمود می‌کرد.با وقوع انقلاب اسلامي، حزب توده توانست براي نخستين بار بعد از سال ۱۳۳۲، به سازمان دهي علني بپردازد و اعضاء آن به ايران برگشتند. در بهمن ۵۷، پلنوم شانزدهم حزب در خارج كشور تشكيل شد بنابر اسناد اين پلنوم، حزب پشتيباني خود را از رهبري امام خميني اعلام و بر ارتباط نزديك حزب توده و اتحاد شوروي تأكيد كرد و تشكيل "جبهه متحد خلق" را براي مقابله با تهديدهاي امپرياليسم نسبت به انقلاب پيشنهاد كرد و به تجديد سازمان خود در داخل ايران در دو بخش علني و مخفي پرداخت. رک بهروز، مازيار؛ شورشيان آرمان خواه، تهران، ققنوس، ۱۳۸۰، ص ۲۱۱. در اين مقطع، اعضاي رهبري حزب توده عبارت بودند از: نورالدين كيانوري (دبير اول)، حميد صفري(دبير دوم)، منوچهر بهزادي، احسان طبري، ايرج اسكندري، دكتر حسين جودت، اميرعلي لاهرودي، و.... حزب توده در اين مقطع براي بازسازي وجهه پايگاه اجتماعي از دست رفته خود، استراتژي دو گانه‌اي را در پيش گرفت: نخست، ‌تلاش فشرده‌اي به منظور جعل تاريخ حزب آغاز شد و كتاب‌ها و مقاله‌هايي به منظور اعاده حيثيت از حزب در رخدادهاي تاريخي مهمي چون كودتاي ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، و همچنين سازش و مداراي حزب با رژيم شاه و مناسباتش با اتحاد شوروي منتشر شد.

دوم، حزب براي جبران نداشتن يك پايگاه توده‌اي، به جذب نيرو از سازمان‌هاي ديگر از طريق افشاء و يا بهره‌برداري از شكاف‌ها و انشعاب‌هاي آن متوسل شد. همان، ص ۲۱۲.

به طور كلي فعاليت حزب در نظام جمهوري اسلامي را مي‌توان به چهار دوره  تقسيم كرد: ۱- دوره انتقال: اين دوره نخستين ماه هاي پس از پيروزي انقلاب را در بر مي‌گيرد كه طي آن رهبري حزب توده به داخل كشور منتقل شد. در اين زمان، فعاليت گروهها و محفل‌هاي وابسته به حزب توده در داخل كشور(به ويژه در محيط‌هاي دانشگاهي تهران) تشديد شد. ۲- دوره تجديد سازمان: اين دوره به طور عمده سال ۱۳۵۸ را در برمي‌گيرد. در اين زمان فعاليت تشكيلاتي رهبري حزب توده معطوف به جذب گروه ها و محفل‌ها و افراد توده اي و متشكل ساختن آنها در چارچوب سازمان‌هاي علني و مخفي بود. ۳- دوره تثبيت: اين دوره سال‌هاي ۱۳۵۹ و ۱۳۶۰ را در بر مي‌گيرد كه اوج فعاليت حزب توده محسوب مي‌شود. در اين دوره حزب توده حمايت كامل و در بعضي از موارد بي چون و چراي خود را از سياست‌هاي جمهوري اسلامي و شخص امام خميني و حتي حزب جمهوري اسلامي ابراز مي‌داشت كه در ميان مردم و برجستگان، ضرب المثل‌هايي را ايجاد كرده بود، از جمله واژه «آيت­الله كيانوري» براي رهبري حزب. رک قلقي، محمد وحيد؛ مجلس خبرگان و حكومت ديني در ايران، تهران، عروج، ۱۳۸۴، ص ۲۲۲. در اين دوره حزب توده با تبليغات وسيع مي‌كوشيد تا خود را حامي استراتژيك خط امام معرفي كند و با موضع‌گيري در مقابل «حزب دموكرات كردستان»، «دولت ليبرالي مهندس بازرگان»، حمايت از «اشغال لانه جاسوسي»، مشاركت در دفاع مقدس، مقابله تبليغاتي با «خط بني صدر»، كمك براي جلوگيري از «كودتاي نوژه» و حتي ارائه برخي اطلاعات به نهادهاي انقلابي عليه ضد انقلاب راست و چپ افراطي و «مائوئيسم» سعي مي‌كرد تا جاي پاي خويش را در جامعه تحكيم بخشد. حزب توده تلاش مي‌كرد در ارگان ها و نهادهاي حكومتي و در احزاب و گروههاي سياسي چه اسلامي و چه ليبرال و سلطنت طلب و چپ گرا نفوذ كند، هدف حزب از اين فعاليت‌هاي نفوذي، كسب اطلاعات از فعل و انفعالات و جناح بندي هاي دروني اين گروه ها، به دست آوردن اسناد داخلي آنها، القاي نظريات خود در داخل اين گروه ها، تلاش براي رسميت دهي مواضع عقيدتي و سياسي آنها در جهت مورد نظر و مطلوب حزب و كسب اطلاعات براي شوروي بود. ولي در عين ارائه برخي از اين اطلاعات به مقامات جمهوري اسلامي (مانند كودتاي نوژه)، سعي مي‌كرد تا حسن نيت و همكاري خود را با مقامات جمهوري اسلامي نشان بدهد و از اين طريق زمينه نزديك شدن به آنها را فراهم آورد.

۴- دوره فروپاشي: اين دوره سال‌هاي ۱۳۶۱ و ۱۳۶۲ را در بر مي‌گيرد. رک تاريخچه حزب توده ، خبرگزاری فارس ، ۱۲ اردیبهشت ۱۳۸۹ در نیمه دوم سال ۱۳۶۱، اطلاعات دقیق و مستند و شواهد نظری و عملی، مسئولین کشور را در جریان یک توطئه گسترده و عمیق که توسط حزب توده در شرف تکوین بود و براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران را هدف گرفته بود، قرار داد. از بدو پیروزی انقلاب اسلامی، مسئولین نظام نسبت به ماهیت حزب توده شناخت کافی داشتند. این شناخت از تجربه عمیق بررسی فعالیت کمونیست ها در ایران و سایر کشورهای اسلامی سرچشمه می گرفت،

مسئولین نظام هر چند هوشیارانه به حرکت های حزب توده توجه داشتند، با وجود این تا نیمه دوم سال ۱۳۶۱ با صبر و بردباری موجودیت آن را تحمل کردند. ولی در شرایطی که این موجودیت می توانست به خطری برای کیان انقلاب و ارزش های برخاسته از خون هزاران شهید تبدیل شود، بردباری جایز نبود. به این ترتیب پرده برداری از چهره توطئه آمیز حزب توده در دستور نهادهای انقلابی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت و مأموریت دستگیری سران حزب توده به «واحد اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» محول شد.

در پی یک رشته عملیات مقدماتی در ساعت۴:۳۰ بامداد روز ۱۷ بهمن ماه سال ۱۳۶۱ ،  با دستگیری نورالدین کیانوری، دبیر اول کمیته مرکزی حزب توده و همسرش مریم فرمانفرمائیان فیروز، عضو هیأت سیاسی کمیته مرکزی حزب، نخستین مرحله عملیاتی آغاز شد. در ساعات اولیه بامداد همان روز بخش مهمی از مراکز پنهانی حزب توده به تصرف پاسداران انقلاب اسلامی درآمد و حدود ۴۰ تن از مهره های برجسته حزب توده و عناصر کلیدی کمیته مرکزی و کادرهای درجه اول حزبی را در بر می گرفت.

در پی دستگیری این عناصر، بلافاصله تخلیه اطلاعاتی با طبقه بندی حفاظتی بالا آغاز شد و هرگونه تلاش عوامل نفوذی شوروی و حزب توده و عناصر ضد انقلاب راست در سایر ارگان ها - که بعدها چگونگی آن کشف شد- برای اطلاع از میزان اطلاعات به دست آمده عقیم ماند. باتلاش پیگیر نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فاصله ای کمتر از دو ماه، تمامی اطلاعات کلیدی از عملیات پنهانی حزب توده به دست آمد و سازمان های مخفی و نظامی و شبکه های نفوذی و جاسوسی و طرح های براندازی خزنده و کودتایی حزب توده کشف شد. ابعاد مطالب کشف شده به حدی بود که رهبری حزب توده هیچ گاه تصور آن را نمی کرد و برای جبران آن، طرح جانشینی پیش بینی نکرده بود.

دومین مرحله عملیات با نام «عملیات حضرت امیرالمومنین(ع)» بر مبنای اطلاعات کشف شده در مرحله نخست، در شب میلاد امام علی (ع)ـ ۷ اردیبهشت ۱۳۶۲ - آغاز شد. در نخستین گام این عملیات  چهار نفر اعضای رهبری حزب توده که جلسه «هیأت دبیران» را تشکیل داده بودند (فرج الله میزانی، مسئول تشکیلات کل، انوشیروان ابراهیمی، مسئول فرقه دمکرات آذربایجان، محمد مهدی پرتوی، مسئول سازمان های مخفی و نظامی، رحمان هاتفی، مسئول وقت سازمان ایالتی تهران پس از دستگیری حجری، در ضربه اول دستگیر شدند. در این عملیات، حدود ۱۷۰ نفر از کادرهای حزبی و اعضای سازمان های مخفی و نظامی و عوامل جاسوسی و نفوذی در تهران و بیش از ۵۰۰ نفر در شهرستان ها دستگیر شدند. هم چنین حدود۸۰ واحد خانه مخفی حزب، سه محل جاسازی شده اسلحه، شامل۲۰۰ قبضه انواع سلاح کمری، تفنگ ژـ۳، کلاشینکف، آرپی.جی۷، تیربار و مقادیر زیادی فشنگ و نارنجک، صدها دستگاه اتومبیل و موتور سیکلت، انواع وسایل چاپ و تکثیر و آرشیوهای محرمانه حزبی و قریب به نه میلیون تومان وجه نقد به دست آمد.

بر این اساس همزمان با «ضربه دوم» ـ عناصری را که به طور مستقیم در توطئه های پنهانی و جاسوسی حزب مشارکت داشتند در بر می گرفت ـ برنامه افشای ماهیت حزب نیز به اجرا در آمد. اولین گام در این افشاگری، مصاحبه رادیو تلویزیونی تعدادی از برجسته ترین سران حزب و اعتراف صریح آنان به مشارکت در تخلفات قانونی و توطئه های پنهانی و جاسوسی بود.

هم زمان با اعترافات صریح اعضای حزب توده و بر مبنای اسناد  و مدارک تکان دهنده ای که از توطئه ها و خیانت های حزب توده به دست آمد، در تاریخ ۱۵ اردیبهشت ۱۳۶۲ دادستانی کل انقلاب اسلامی، انحلال حزب توده را اعلام داشت. بنابراین به کلیه اعضا و هواداران این حزب اخطار داده شد که در تهران از تاریخ ۱۷  لغایت ۲۵ اردیبهشت  به اطلاعات دادسرای انقلاب اسلامی مرکز، واقع در لونا پارک و در شهرستان ها از تاریخ ۲۵ اردیبهشت الی ۲۵ خرداد  به دادستانی های انقلاب اسلامی آن شهرستان ها مراجعه و ضمن ارائه اصل شناسنامه، دو نسخه فتوکپی شناسنامه و سه قطعه عکس جدید، خود را معرفی و پس از تکمیل فرم مربوطه مرخص شوند.

در واقع عملیات فروپاشی حزب توده به حیات ستون پنجم شوروی در ایران پایان داد و بدین ترتیب کانال اصلی سیاست مداخله جویانه و کودتاگرایانه روس­ها را مسدود ساخت. رک خبرگزاری فارس به نقل از مرکز اسناد انقلاب اسلامی ، بازخوانی سالروز فروپاشی حزب توده ، ۱۶ بهمن ۱۳۹۰