نماینده - رئیس جمهور محترم در اجلاس روسای دانشگاه ها و مدیران پارک های علم و فناوری سخنانی گفته اند که از ابعاد مختلف می توان به تحلیل و بررسی آن پرداخت البته طی روزهای گذشته بی سواد خواندن منتقدین توافق ژنو بیش از دیگر برازها مورد توجه قرار گرفت، اما در این مقال به بخشی از اظهارات روحانی می پردازیم که وی در آن دلیل عقب ماندگی ایران در حوزه علوم انسانی را تشریح کرده است.
رئیس جمهور در این زمینه می گویند : چرا در علوم انسانی پیشرفت نمی‌کنیم؟ چرا در ژنتیک و شبیه‌سازی و انرژی‌های نو پیشرفت می‌کنیم و در علوم انسانی و حقوق و اقتصاد و علوم اجتماعی پیشرفت نمی‌کنیم؟ چرا صاحب نظریه نیستیم؟ چرا در طب و شیمی پیشرفت می‌کنیم؟ در شیمی، فیزیک و پزشکی خط قرمز ندارید و راحتید اما در علوم سیاسی که می آیید خط قرمز دارید؟
اگر این سخنان که در سایت ها و خبرگزاری ها منتشر شده است درست باشد و تکذیب نگردد مایه بسی تاسف است که رئیس جمهور حقوقدان که از علوم انسانی اطلاع کافی و وافی دارد این گونه بی محابا سخنانی بر زبان می راند .
این که چرا مسلمانان به صورت اعم و ایران اسلامی به طور اخص در علوم انسانی پیشرفت نمی کند سخنی است که می توان به نقد آن نشست و اگر این گزاره و پیش فرض را بدیهی بدانیم که ما پیشرفتی در حوزه علوم انسانی نداشته ایم بایستی به دلایل این عدم پیشرفت توجه کنیم .
جمهوری اسلامی در ۳۳ سال گذشته هرگز محدودیتی در آموختن علوم انسانی غربی در دانشگاه ها و مراکز علمی ایجاد نکرده است و خطوط قرمزی در این راستا وجود ندارد ولی سخن این جا است که در مقام عمل نیز باید خطوط قرمز برداشته شود.
رهبر معظم انقلاب در این زمینه می فرمایند : ما به هيچ وجه نگفتيم كه دانسته‌هاى غربى‌ها را كه در زمينه‌هاى گوناگون علوم انسانى پيشرفتهاى چند قرنىِ زيادى داشتند، ياد نگيريم يا كتابهاى اينها را نخوانيم؛ ما مي گوئيم تقليد نكنيم... ما مي گوئيم علوم انسانى را ياد بگيريم تا بتوانيم شكل بومى آن را خودمان توليد كنيم و اين را به دنيا صادر كنيم. بله، وقتى كه اين اتفاق افتاد، آنگاه هر يك نفرى كه از مرزهاى ما خارج ميشود، مايه‌ى اميد و اتكاى ماست. بنابراين ما ميگوئيم در اين علوم مقلد نباشيم. حرف ما در زمينه‌ى علوم انسانى اين است. ما بايستى در علوم انسانى اجتهاد كنيم؛ نبايد مقلد باشيم.
علوم انسانی هوای تنفسی فضای نخبگی کشور
از این منظر «علوم انسانی هوای تنفسی مجموعه‌های نخبه‌ی كشور است كه هدایت جامعه را بر عهده دارند. بنابراین آلوده یا پاك‌بودن این هوای تنفسی بسیار تعیین‌كننده است.»
از رئیس جمهور محترم باید پرسید آیا می توان هوای تنفسی مردم را با این بهانه که نباید خطوط قرمزی در علوم انسانی داشته باشیم آلوده کرد ؟
علوم انسانی غربی بر پایه های غلط استوار شده است پایه هایی که به استعمار ملل مستضعف جهان منجر شده است از این رو است که رهبر عزیز انقلاب می فرمایند « اصلاح در علوم انسانی و تحول در سینما و تلویزیون بدون اصلاح پایه‌های معرفتی علوم انسانی غربی امكان‌پذیر نیست و اصلاح این پایه‌ها نیز در گرو ارتباط مؤثر با حوزه‌های علمیه و علمای دین است.»
اگر خطوط قرمزی برای علوم انسانی قائل نشویم علاوه بر این که فضای نخبگی کشور مسموم و آلوده خواهد شد این علوم انسانی منحرف سایر علوم را نیز منحرف خواهد کرد «علوم انسانى روح دانش است. حقيقتاً همه‌ى دانشها، همه‌ى تحركات برتر در يك جامعه، مثل يك كالبد است كه روح آن، علوم انسانى است. علوم انسانى جهت مي دهد، مشخص مي كند كه ما كدام طرف داريم مي رويم، دانش ما دنبال چيست. وقتى علوم انسانى منحرف شد و بر پايه‌هاى غلط و جهان‌بينى‌هاى غلط استوار شد، نتيجه اين مي شود كه همه‌ى تحركات جامعه به سمت يك گرايش انحرافى پيش مي رود. »
چگونه می توان انتظار داشت که علوم انسانی بدون جهت و خطوط قرمز داشته باشیم و این علوم انسانی بدون جهت به سایر علوم که بایستی جهت دار در خدمت آرمان های انقلاب باشد خط فکری بدهد؟!
جهت علوم انسانی در غرب این کشورها را به استعمار سایر ملل کشانده است و چگونه ایران اسلامی می تواند بدون داشتن خطوط قرمز از این علوم انسانی ضد اسلامی و ضد بشری برای پایه ریزی تمدنی الگو بهره بگیرد . رهبر معظم انقلاب به درستی در این زمینه می فرمایند : اما اين دانش در طول سالهاى متمادى در راه استعمار به كار رفته، در راه برده‌دارى و برده‌گيرى به كار رفته، در راه ظلم به كار رفته، در راه بالاكشيدن ثروت ملتها به كار رفته؛ امروز هم كه مى‌بينيد چه كار دارند مي كنند. اين بر اثر همان فكر غلط، نگاه غلط، بينش غلط و جهت گيرى غلط است كه اين علم با اين عظمت - كه خود علم يك چيز شريفى است، يك پديده‌ى عزيز و كريمى است - در اين جهتها به كار مى‌افتد.
مبانى علوم انسانى در غرب از تفكرات مادى سرچشمه مي گيرد و بی شک این نوع تفکر از خطوط قرمز مشروع و ضروری برای دریافت و استفاده از این علوم در ایران اسلامی است . منشا علوم انسانی در اسلام هرگز مادی نیست و نمی تواند باشد . چرا که این نوع نگاه به علوم انسانی کل سیستم را به سمت مادی گرایی پیش می برد و سوق می دهد.
علوم انسانی با جهت گیری غربی ماهیتا معارض و مخالف با نظام اسلامی و جهت گیری اسلامی است از این رو «وقتى اينها رائج شد، مديران بر اساس آنها تربيت مي شوند؛ همين مديران مى‌آيند در رأس دانشگاه، در رأس اقتصاد كشور، در رأس مسائل سياسى داخلى، خارجى، امنيت، غيره و غيره قرار ميگيرند. حوزه‌هاى علميه و علماى دين پشتوانه‌هائى هستند كه موظفند نظريات اسلامى را در اين زمينه از متون الهى بيرون بكشند، مشخص كنند، آنها را در اختيار بگذارند، براى برنامه‌ريزى، براى زمينه‌سازى‌هاى گوناگون. »
دراین زمینه گفتنی های زیادی است که بی شک رسانه ها به آن خواهند پرداخت ولی امیدواریم که رئیس جمهور هدف دیگری از اعتراض به خطوط قرمز در علوم انسانی داشته باشند و مراد ایشان از این سخن آن نباشد که علم ماهیتی سکولار داشته و نباید برای آن خطوط قرمز تعیین کرد .