به گزارش «نماینده»، انور سادات رئیس جمهور مصر یکی از اصلی تریت دشمنان ایران بعد از انقلاب اسلامی است. یکی از خائنانه ترین رفتارهای انور سادات رئیس جمهور وقت مصر در ارتباط با ایران پذیرفتن محمد رضا به عنوان شاه جنایت کار ایران در کشور مصر پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود. فرح پهلوی همسر محمد رضا چند سال پیش گزارش این رویداد را مطرح نموده بود:
فرح پهلوی در گفت وگو با رادیو فردا در سی امین سالگرد مرگ دیكتاتور پهلوی گفت: اول به مصر رفتیم كه رئیس جمهور سادات ما را پذیرفتند. هنوز در ایران دگرگونی نشده بود و با محبت ما را پذیرفتند. بعد از آنجا به مراكش رفتیم. همینطور پادشاه مراكش، مرحوم ملك حسن، ما را با مهربانی و دوستی پذیرفتند. چیزها تغییر كرد موقعی كه بیست ودوم بهمن ۱۳۵۷ این دگرگونی اتفاق افتاد. من هیچ وقت یادم نمی رود كه در شهر مراكش بودیم و موقعی كه دائما رادیو روشن بود و دنبال می كردیم اخبار را، این اتفاق افتاد و بعد شروع شد ندانستن كجا برویم، كجا به ما اجازه می دهند و باید بگویم اعلیحضرت خودشان را بالای تمام دروغ ها، خیانت ها و پستی ها نگه داشته بودند.
وی با اشاره به اینكه اغلب متحدین سابق شاه او را تحویل نمی گرفتند، گفت: او به عنوان یك سیاستمدار می دانست كه این افراد، این سیاستمداران به دنبال منافع سیاسی و اقتصادی خودشان هستند و موقعی كه یك رژیم دیگری در یك مملكت هست سعی می كنند روابط شان را با آن مملكت درست كنند. ولی خوب رفتار غیرانسانی كه داشتند واقعاً وحشتناك بود.
وی همچنین با اشاره به فرود هواپیما در جزیره اسور مصر گفت: چندین ساعت آنجا منتظر بودیم و خیلی تعجب كردیم. یادم می آید كه بعد از چندین سال وزیرخارجه پرتغال را دیدم، او به من گفت موقعی كه طیاره آنجا چندین ساعت ماند، ما از مقامات آمریكایی پرسیدیم كه به چه دلیل این طیاره در آنجا مانده، گفتند كه ما نمی توانیم به شما بگوییم. حتی روز بعدش سفیرشان در واشنگتن رفته بود از وزارت خارجه آمریكا پرسیده بود، آنها باز جواب نداده بودند. درست است كه گویا پرزیدنت كارتر تلفن زده بود به اشرف غربال كه آن موقع سفیر مصر بود در واشنگتن، سال ها سفیر مصر بود، گفته بود من چندین بار به پرزیدنت سادات زنگ زدم ولی جوابم را نمی دهد، می دانم چرا جوابم را نمی دهد برای اینكه من می خواستم بهش بگویم كه اجازه ندهد پادشاه ایران به مصر بیاید برای اینكه ممكن است به ضرر مصر و صحبت های صلح اعراب و اسرائیل شود.
فرح پهلوی آنگاه از انورسادات دیكتاتور خائن مصر ستایش كرد و در پاسخ این پرسش كه «شما از انور سادات، رئیس جمهور مصر، یاد كردید كه به پادشاه و شما اجازه دادند كه به خاك مصر قدم بگذارید. انورسادات این كار را برای دوستی و معرفت انجام داد یا منافع سیاسی هم پشت این ماجرا بوده؟» گفت: كاملاً دوستی بود و كلمه خوب را خودتان گفتید. معرفت انسانی و انسانیت. برای این كه هیچ منفعتی نداشت.
واکنش انور سادات پس از شکست آمریکا در طبس
انور سادات به عنوان یکی از حامیان اصلی دشمنان جمهوری اسلامی ایران پس از شکست مفتضحانه نیروهای دلتافورس آمریکا در طبس با نهایت ذلت به نفع آمریکا موضع گیری می کند و می گوید :
«من به مردم آمریکا قول داده ام که تجهیزات و تسهیلات نجات گروگان ها و نیز نجات هر کشور عربی دیگر را در خلیج فارس فراهم سازم.»
حمایت انورسادات از حزب بعث عراق در جنگ با ایران
اسناد فراوانی در رابطه با حمایت های مختلف رژیم وقت مصر و شخص انور سادات از صدام حسین در جنگ با ایران وجود دارد.
در حالی که آتش جنگ در خلیج فارس، شعلهور و غرب نگران تامین نفت خود است، بسیاری از مصریان متقاعد شدهاند که جنگ ایران و عراق به دو ابرقدرت سود رسانده، توسط آنها طراحی شده و توسط دو ابرقدرت قابل حل است.
انورسادات، رئیس جمهوری مصر، در اظهاراتی پیاپی که برخی از آنها را فورا باید تکذیب کرد، از آمریکا خواست تا اقدام شایسته یک ابرقدرت را آغاز کرده و در خلیج فارس دست به اقدام بزند. وی به خبرنگاران گفت: اگر من جای آنها آمریکاییها بودم، به آنجا میرفتم و به آنان میگفتم که بس کنند. اما وقتی از او پرسیدند که آیا دخالت نظامی آمریکا را تشویق میکند؟ کوتاه آمد و گفت که آمریکا در اتخاذ چنین تصمیمی بسیار لایقتر از من است. با این حال وی از آمریکا خواست که این فرصت را از دست ندهد یا آن را به شوروی واگذار نکند.
بعد از آن، مصطفی خلیل، معاون حزب ملی دمکرات و نخست وزیر سابق مصر در کنگره اخیر این حزب، با گفتن اینکه مصر حامی مداخله آمریکا است تا سازمان ملل، همگان را متحیر ساخت.
تقاضای مصریها برای اقدام آمریکا موجب شگفتی مقامات آمریکایی شده است. یکی از این مقامات میگوید: همیشه همه میگویند که ما باید این کار یا آن کار را بکنیم. ما پلیس جهان نیستیم. مخصوصا که توان برخوردمان با رهبران دو کشور ایران و عراق محدود است. بهترین گزینه میانجیگری در فضایی اسلامی است.
در حالی که سادات این جنگ را به اختلافات شخصی بین صدام و آیتالله خمینی نسبت میدهد، در محافل مختلف مصر، از روزنامهنگاران گرفته تا استادان دانشگاه و مقامات وزارت خارجه، عقیده بر این است که آمریکا در پشت پرده آغاز جنگ است، احساسی که توسط ایرانیان تکرار شده است. یک مقام وزارت خارجه مصر با اشاره به گرم شدن روابط عراق با غرب گفت: اقدام عراق با چراغ سبز آمریکا بود . همینطور نحوه حمایت آشکار شاه حسین از این جنگ. او چگونه توانست این کار را بکند؟
از دیگر نظرات بسیار رایج در مصر این است ابرقدرتها از این جنگ حمایت میکنند زیرا وابستگی کشورهای خلیج فارس را افزایش میدهد. یک مصری میانسال میگوید: شما آمریکا و شوروی این جنگ را میخواستید تا بتوانید سلاحهای بیشتری به دو کشور بفروشید. ما ۱۰ روز جنگیدیم و ۱۰ سال نیازمند سلاح بودیم. آنها ۱۰ روز جنگ کرده و ۲۰ سال نیازمند سلاح خواهند بود.
گمانهزنیها راجع به اینکه در صورت تداوم جنگ چه خواهد شد، متفاوت است. ظهور عراق مقتدر و متحد با عربستان، تجزیه ایران - شکست خورده - توسط شوروی و اقلیتهای جویای خودمختاری، سقوط احتمالی رژیمهای آیتالله خمینی و صدام.
با این همه آنچه قطعی است این است که پیامدهای جنگ ثبات منطقه را مدتهای طولانی تحت تاثیر قرار خواهد داد.