«نماینده»/ محمد صالح جوکار* از دو دهه پیش که جمهوری اسلامی به سمت تأمین نیازهای هسته‌ای خود گام برداشت، رویکرد غرب در قبال این توانمندی - برخلاف ژست متمدنانه‌ای که می‌گیرند – همواره منفی بوده است. آمریکا به‌خصوص طی این مدت کوشیده از طریق پروپاگاندا و جنگ روانی، فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان را نزد افکار عمومی جهان به‌گونه‌ای منعکس کند که گویی ما در پی تولید سلاح هسته‌ای هستیم و امنیت جهانی را تهدید می‌کنیم! مستأجران کاخ سفید با این تصویرسازی غرض‌ورزانه کوشیده‌اند موانع متعددی را در عرصه بین‌المللی برای ایران ایجاد کنند.
در حقیقت، آنچه به‌دروغ از ایران به گوش جهانیان رسانده شده، این است که اصرار جمهوری اسلامی برای به دست آوردن توان هسته‌ای، صرفاً برای تولید بمب اتم بوده و اگر این اتفاق بیفتد، دنیا به ساعت صفر جنگ هسته‌ای نزدیک‌تر می‌شود! این در حالی است که به لحاظ مبانی عقلی و شرعی، ساخت سلاح‌های کشتارجمعی ممنوع است و فتوای رهبر حکیم انقلاب در این خصوص، سند محکمی دال بر منع شرعی آن به شمار می‌آید.
ضمن اینکه ایران تاکنون بارها اعلام کرده هدف از توسعه توانمندی‌های هسته‌ای، استفاده از این فناوری برای مقاصد صلح‌آمیز است که زیرشاخه‌های آن به ده‌ها یا صدها مورد می‌رسد. علاوه بر این، چنانچه تصمیم داشتیم به سمت تولید سلاح هسته‌ای حرکت کنیم، هیچ‌کس نمی‌توانست مانع از آن شود. بنابراین، عدم تولید سلاح هسته‌ای به مفهوم واهمه داشتن از تهدیدات غرب نیست، بلکه به جهت مبانی و اصولی است که به آن‌ها اشاره شد.
از سوی دیگر، برخورداری از چرخه کامل سوخت هسته‌ای بدون نیاز به کشورهای صاحب‌نام و پیشتاز این صنعت، اتفاق بزرگ و غیرقابل‌باوری برای اروپایی‌ها و آمریکایی‌های مدعی بود و به همین جهت، در حال چانه‌زنی با ایران به‌منظور کاهش این توانمندی هستند. جمهوری اسلامی بر این مبنا باور دارد که مخالفت‌ها، مانع‌تراشی‌ها و هجمه‌های گسترده قدرت‌های خارجی علیه این دستاورد بزرگ، ارتباط تنگاتنگی با پیشرانی این صنعت در ارتقای سطح علمی و فناوری کشور دارد.
علاوه بر این، ویترین نگرانی‌های اروپا و آمریکا، اقدام ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای است اما جریان شناسی مخالفت‌ها، آدرس‌های دیگری به دست می‌دهد. برخی از مقامات غربی با اشاره به تعطیل شدن بخشی از نیروگاه‌های هسته‌ای آلمان و ژاپن، صنعت هسته‌ای را یک برنامه پرخرج و کم‌فایده جلوه می‌دهند؛ دقیقاً مشابه همان رفتاری که انگلیس در زمان کشف نفت با حکومت قاجار داشت.
در آن مقطع، وقتی استدلال‌های جاسوس آن‌ها موسوم به «میجر جیکاک» مبنی بر بی‌فایده بوده استخراج نفت کارگر افتاد، مقامات قاجار متقاعد شدند که آن «ماده بدبو» را به انگلیسی‌ها واگذار کنند. بعدها مشخص شد که همین سیاست دغلکارانه را در قبال دیگر کشورها هم به کار گرفتند و طولی نکشید که بر پایه درآمدهای نفتی، چندین میلیارد دلار درآمد کسب کرده و طول و عرض امپراتوری خود را گسترانده‌اند. بنابراین، ایران با بهره‌گیری از آن تجربه، این بار ارزش صنعت هسته‌ای را می‌داند و فریب وعده‌های سرخرمن غرب را نمی‌خورد چراکه این صنعت، افزون بر تبدیل‌شدن به نماد اقتدار و پیشرفت، یک ضرورت غیرقابل‌اغماض نیز هست.
از طرفی، توان هسته‌ای که اروپا در سودای تضعیف و حتی تعطیل کردن آن در ایران است، یک بخش زیرساختی و کلیدی در چشم‌انداز قاره سبز محسوب می‌شود. به گفته «تیری برتون» کمیسر فرانسوی اتحادیه اروپا، این اتحادیه برای تعمیر و نگهداری نیروگاه‌های هسته‌ای موجود تا سال 2030، باید 50 میلیارد یورو هزینه کند و نسل جدید نیروگاه‌های هسته‌ای این قاره نیز تا سال 2050، نیازمند سرمایه‌گذاری 500 میلیارد یورویی هستند. علاوه بر این، در اروپا 103 راکتور هسته‌ای کار می‌کنند و جالب اینجاست که فرانسه (به‌عنوان یکی از کشورهای پیگیر برای محدود کردن توان هسته‌ای ایران) با 56 راکتور هسته‌ای، یک‌تنه بیش از نیمی از برق موردنیاز اروپا را تولید می‌کند.
در کنار راهبرد کشورهای اروپایی مبنی بر برنامه‌ریزی برای ساخت نیروگاه‌های نسل جدید هسته‌ای که حاکی از نیاز اتحادیه اروپا به تأمین برق از این رهگذر است، بلوک غرب دارای کلاهک‌های هسته‌ای است و در حالی ایران را از دستیابی به این توانمندی صلح‌آمیز، منع و محدود می‌کنند که نه‌تنها به سمت اهداف نظامی انحراف پیدا کرده‌اند بلکه همچون انگلیس در بزرگراه چهار بانده و با سرعت تمام، در حال ارتقای برنامه هسته‌ای خود هستند.
با این وصف، ایران دلایل محکمی برای پیگیری برنامه مشروع، قانونی و صلح‌آمیز هسته‌ای خود دارد و هرگز به سمت اهداف نظامی در این حوزه نرفته است (15 بار گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز این واقعیت را تأیید می‌کند). نخست اینکه با توجه به محدودیت در منابع آبی و زیرزمینی، کشورمان تا نیم دهه دیگر (سال 1406) نیازمند تولید دستکم 20 هزار مگاوات است. قطع مکرر برق در تابستان سال گذشته و آسیب وارد آمدن به تولید و همچنین وسایل برقی، این نیاز را برجسته‌تر کرد؛ به‌طوری‌که برحسب این نیاز و طبق اعلام سازمان انرژی کشورمان، با بکارگیری توان دانشمندان این حوزه، امروز به سمت ساخت نیروگاه بومی حرکت کرده‌ایم.
افزون بر این، صنعت هسته‌ای در علم پزشکی و ساخت رادیو داروها کاربرد فراوان دارد. آمریکا و متحدان اروپایی‌اش نزدیک به یک دهه پیش، ایران را تهدید کردند که اگر به خواسته‌های آن‌ها تن ندهد، از فروش سوخت 20 درصد که نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران برای تولید رادیو داروها بود، امتناع خواهد کرد. پس از تولید میله‌های سوخت 20 درصد، به همه‌کسانی که با نگاه تردید به توانمندی‌های هسته‌ای کشورمان می‌نگریستند، ثابت شد که دشمن برای نشانه رفتن توانایی‌های علمی کشور، حتی حاضر است نفس بیماران ایرانی را قطع کرده و شنیع‌ترین شکل نقض حقوق بشر را به نمایش بگذارد.
همین محدودیت‌ها موجب توسعه ظرفیت‌ها و خودکفایی در این صنعت شد، به‌نحوی‌که در حال حاضر، سازمان انرژی اتمی اولین دستگاه در دولت سیزدهم به شمار می‌آید که در راستای سند تحول قوه مجریه، نقشه راه و برنامه تحولی ارائه کرده و ده‌ها پیشرفت جدید ازجمله 77 دستاورد در سال گذشته و 9 دستاورد جدید داشته است.
و بالاخره اینکه، کاربرد فناوری پیشرفته هسته‌ای در زمینه تولید صنعتی و کشاورزی، بهداشت و درمان و ... اتفاقی است که امروز به برکت خودباوری و تلاش بی‌وقفه دانشمندان ایران محقق شده و در سال «تولید، دانش‌بنیان و اشتغال آفرین»، زمینه برای پمپاژ دستاوردهای هسته‌ای به شرکت‌های دانش‌بنیان و بنگاه‌های تولیدی بیش از گذشته فراهم‌شده است.