به گزارش «نماینده» ولی اسماعیلی رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با اشاره به نشست اخیر فراکسیون مناطق آزاد تجاری- صنعتی و ویژه اقتصادی، گفت: این نشست با حضور سعید محمد دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و معاونان وی برگزار شد.
وی افزود: بنده در این جلسه مواردی از جمله راهبرد دولت جدید در خصوص مناطق آزاد، لزوم بررسی ورود مجمع مصلحت نظام به قوانین مجلس، تاکید بر استفاده از ظرفیت مرز در شهرستانهای مرزی بخصوص گرمی ، بیله سوار و مغان، استفاده از پتانسیل مناطق آزاد در مناطق محروم و ابزاری برای جلوگیری از مهاجرت به کلان شهرها و همچنین استفاده از منابع اراضی ملی در ایجاد مناطق آزاد را مطرح کردم.
در این جلسه همچنین اعضای فراکسیون به بیان نقطه نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود پرداختند.
معین الدین سعیدی نماینده چابهار در مجلس در این نشست ضمن بیان اینکه مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی از اهداف خود دور مانده اند، گفت: اشکالاتی در این مناطق وجود دارد که به جای سکوی صادرات تبدیل به سکویی برای واردات شده است که برخی از این ایرادات به مباحث قانونی باز نمی گردد بلکه ضعف مدیریتی وجود دارد.
وی ادامه داد: متاسفانه در منطقه آزاد چابهار شاهد یک پارادوکس جدی در پشت فنس ها هستیم و حاشیه نشینی عجیب و غریبی پشت این مناطق آزاد به وجود آمده است و این حاصل نگاه یک سویه در این منطقه بوده است.
نماینده مردم چابهار در مجلس تاکید کرد: این موضوع باعث ایجاد یک سری آسیب های اجتماعی در این منطقه شده البته اکنون با وجود مدیریت جدید و به کارگیری نیروهای بومی تا حدودی این مشکلات مرتفع شده اما اکنون می خواهیم در بحث توسعه اقتصادی در مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی مسائل اجتماعی و فرهنگی نیز مدنظر قرار بگیرد.
سیدمجتبی محفوظی نماینده مردم آبادان ضمن تاکید بر اینکه مناطق آزاد دارای ظرفیت ویژه ای بوده که می توان با استفاده از آن مشکلات مردم را حل کرد، گفت: ضرورت دارد تا هر چه سریع تر طرحی را که مجلس در خصوص مناطق آزاد تجاری تصویب کرده بازگردانده تا اصلاح شود و موضوع مالیات بر حقوق و ارزش افزوده در این مناطق حذف شود.
حجت الاسلام سیدمحمدرضا میرتاج الدینی نماینده مردم تبریز در مجلس در این نشست با بیان اینکه برای رسیدن به یک رشد اقتصادی قابل توجه باید از تولید و اشتغال و سرمایه گذاری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی پشتیبانی و حمایت کرد، گفت: ما باید بازار مشترک با کشورهای همسایه خود را راه اندازی کرده و واردات را مدیریت کنیم.
وی ادامه داد: بیشتر این واردات باید به سمت مواد مورد نیاز به ویژه مواد اولیه کارخانجات باشد، همچنین باید اصلاح مدیریت مناطق آزاد در دستور کار قرار گیرد. سعید محمد می تواند ایده های خود و اهداف اصلی احداث مناطق آزاد را که همانا رشد و توسعه اقتصادی کشور بوده به ثمر برساند و با استفاده از ظرفیت های ویژه این مناطق محرومیت زدایی را در کشور کلید بزند.
این نماینده مردم در مجلس تصریح کرد: در منطقه آزاد جلفا، گلخانه ای با ۵۰ هکتار مساحت راه اندازی شده و اکنون محصولات کشاورزی به صورت مستقیم به روسیه صادر می شود و ما امیدواریم از این فرصت ها استفاده های بهتری صورت گیرد.
حبیب اله دهمرده نماینده زابل در مجلس در ادامه این نشست ضمن انتقاد از اینکه هر کجا قاچاق کالا صورت می گیرد، آن را به مناطق آزاد نسبت می دهند، گفت: باید این موضوع از طریق انجام مصاحبه و ساخت برنامه ها تفکیک و شفاف سازی شود. پیشنهاد می کنم مدیریت مناطق آزاد از ذیل وزارت امور اقتصادی و دارایی خارج و تحت نظر ریاست جمهوری قرار گیرد.
وی ادامه داد: منطقه آزاد استان سیستان و بلوچستان و استانهای افغانستان مکمل یکدیگرند و حتی طرف مقابل برای ایجاد بازارهای جدید اعلام آمادگی کرده است، اما نتوانسته ایم هنوز از این ظرفیت استفاده بهینه کنیم. متاسفانه برخی مصوبات برای اجرا بسیار زمانبر می شود که باید این موضوع هر چه سریعتر ساماندهی شود.
سیدمحمد مولوی نماینده آبادان در مجلس نیز خطاب به دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با بیان اینکه منطقه آزاد اروند یک ایراد شکلی و ماهوی دارد، گفت: خاک آبادان و خرمشهر خاک دفاع مقدس و شهادت است و ما از شما می خواهیم تخلفات منطقه آزاد اروند را تحویل کمیسیون اقتصادی دهید.
وی تصریح کرد: شما باید راه گروه و باندهای فشار این منطقه را ببندید ، این افراد به جان خاک خرمشهر و آبادان افتاده اند و متاسفانه بعد از جنگ هیچ اتفاق خاصی برای پیشرفت این مناطق صورت نگرفته است. ایجاد منطقه آزاد اروند یک اتفاق خوبی بود که متاسفانه تاکنون به ثمر نرسیده و اگر این گروه های فشار همچنان به فعالیت های فسادانگیز خود ادامه دهند اسامی آنها را اعلام خواهیم کرد.
محمد علی پور نماینده ماکو و چالدران نیز در این نشست با بیان اینکه منطقه آزاد ماکو بزرگترین منطقه آزاد از نظر وسعت است، گفت: متاسفانه اکنون ذهنیت منفی نسبت به مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در کشور و حتی مجلس ایجاد شده است.
این نماینده مردم در مجلس تصریح کرد: فلسفه وجودی مناطق آزاد برای گسترش صادرات بود، زیرا دورتادور ایران ظرفیت ایجاد مناطق آزاد را برای محرومیت زدایی مناطق مرزی دارند، اما به دلیل این تفکرات و مدیریت غلط، مناطق آزاد به جای ایجاد اشتغال و توسعه صادرات به محلی برای واردات تبدیل شده است.
وی تاکید کرد: پیش از این بازار البسه کشورمان در سیطره ترکیه بود، اما از زمان راه اندازی منطقه آزاد ماکو بسیاری از کارخانجات از ترکیه به این منطقه مهاجرت کرده و اکنون حتی صادرات نیز از این منطقه آزاد تجاری انجام می شود.
عباس گودرزی نماینده مردم بروجرد در مجلس گفت: منطقه ویژه اقتصادی بروجرد در کارگروه شورای عالی اقتصادی مصوب شد اما به دلیل پایان یافتن دولت دوازدهم راه اندازی این منطقه، تصویب نهایی آن انجام نشده است. بر این اساس از دبیر شورای عالی مناطق آزاد و اقتصادی می خواهیم تا هر چه سریعتر نسبت به راه اندازی منطقه آزاد بروجرد اقدام لازم را انجام دهد.
عادل نجف زاده نماینده خوی و چایپاره در مجلس در ادامه جلسه با بیان اینکه ما اسیر یک جهان بینی مسدود نسبت به مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی در کشور هستیم، گفت: تا تفکر مالیات محور بودن مناطق آزاد و وجود این مناطق به عنوان یک کارت اعتباری برای دولت اصلاح نشود، مناطق آزاد پیشرفتی نخواهند کرد.
وی ادامه داد: اکنون آمادگی داریم نسل چهارم مناطق تجاری و ویژه اقتصادی را طراحی کنیم، هر شخص در این مناطق طبق قانون می تواند ۸۰ دلار برای واردات هزینه کند، این عدد هنگفتی نیست، اما متاسفانه به دلیل تفکر محدودی که در کشور وجود دارد بسیاری از مناطق آزاد از چرخه خارج شده اند.
نجف زاده تصریح کرد: خوی با وجود داشتن فرودگاه و جاده ریلی به سمت اروپا، هیچ برنامه ای برای توسعه ندارد و ما از دبیر شورای عالی مناطق آزاد می خواهیم تا هر چه سریعتر برنامه ای را برای این منطقه تدوین کند.
الهویردی دهقانی نماینده ورزقان در مجلس در ادامه این نشست با انتقاد از تفکر برخی در داخل درخصوص راه اندازی مناطق آزاد تجاری در مناطق مرزی کشور گفت: این یک تفکر اشتباه است که تنها مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی باید در مرزهای کشور ایجاد شود، در صورتی که باید به مناطق با پتانسیل بالا در کشور برای کمک به توسعه داخلی و تمرکززدایی توجه ویژه ای شود.
وی بیان کرد: آذربایجان شرقی از نظر معادن رتبه اول کشور را دارد و دولت می تواند قسمت هایی از ورزقان را به منطقه آزاد ارس ملحق کند تا سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای تولید و اشتغال و کمک به صنایع پایین دستی به این منطقه وارد شوند.
علی بابائی کارنامی نماینده مردم ساری و میاندرود نیز در این نشست ایجاد عدالت در ساختار مناطق آزاد را یکی از اقدامات بسیار مهم در دولت سیزدهم دانست و گفت: استان مازندران تنها استانی است که با وجود داشتن ظرفیت های بالا و ارتباط کریدور شمال به جنوب منطقه آزاد ندارد.
وی تاکید کرد: نباید مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی زمینه ای برای از بین بردن فرصت های شغلی باشد بلکه باید از آنها برای ایجاد اشتغال و تولید و بکارگیری نیروهای داخلی استفاده کرد.
سیدکاظم موسوی نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس در ادامه نشست با انتقاد از اقدام مجمع تشخیص مصلحت نظام نسبت به حذف یکی از ۴ منطقه آزاد تجاری استان اردبیل، گفت: ایجاد منطقه آزاد گرمی، نوعان، اردبیل و مشگین بعد از ایراد شورای نگهبان به مجمع تشخیص مصلحت ارسال شد که در آنجا یک منطقه را حذف کردند، در صورتی که ما خواسته بودیم این موضوع برعهده دولت گذاشته شود.با راه اندازی ۳ منطقه آزاد به جای ۴ منطقه اعلام شده، میان مردم و آحاد جامعه ناراحتی و درگیری پیش خواهد آمد، بنابراین ما از شما می خواهیم به این موضوع رسیدگی کنید.
بهزاد رحیمی نماینده سقز و بانه در مجلس گفت: انتظار داریم با ایجاد منطقه ویژه و آزاد بانه و مریوان، محرومیت در این مناطق از بین برود.
وی ادامه داد: هنوز مدیریت و برنامه منطقه ویژه بانه و مریوان مشخص نشده و مردم سرگردانند، منطقه آزاد ما به منطقه صفر مرزی متصل شده و قرار بود امکاناتی برای آن در نظر گرفته شود که مدیریت قبل هیچ اقدام خاصی انجام نداد، بنابراین تعیین مدیر کارآمد برای این منطقه یکی از ضروریات است.
سیدسلمان ذاکر نماینده ارومیه در مجلس در این نشست خطاب به سعید محمد گفت: چرا از خروجی زحمات نیروها در مناطق مرزی درخصوص فعالیت های اقتصادی، رفاهی و اشتغال استفاده نمی شود؟
وی تصریح کرد: منطقه ارومیه به عنوان یک منطقه ویژه اقتصادی تصویب شده است، بیش از ۱۲۰ هزار بیکار در منطقه ارومیه وجود دارد که می توان با استفاده از ظرفیت مناطق آزاد تجاری برای ایجاد اشتغال استفاده کرد.
سیدکاظم دلخوش اباتری نماینده صومعه سرا در مجلس در ادامه با بیان اینکه مخالفان ایجاد منطقه آزاد تجاری و ویژه اقتصادی بیشتر از موافقان هستند، گفت: متاسفانه به دلیل مدیریت اشتباه، عدم اعتماد نسبت به این مناطق در میان مردم و مجلس ایجاد شده است و مناطق آزاد کشور باید با مدیریت سعید محمد به جای خود بازگردد.
وی تصریح کرد: نگاه منفی نسبت به مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی حتی تا جایی پیش رفت که ما در کمیسیون تلفیق لایحه بودجه هر چه تلاش کردیم نتوانستیم معافیت های مالیاتی را مصوب کنیم.
دلخوش اظهار کرد: شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی باید از زیرنظر وزارت امور اقتصادی و دارایی خارج شده و تحت نظر نهاد ریاست جمهوری قرار گیرد، متاسفانه مدیریت این مناطق در دولت قبل به وزارتخانه امور اقتصادی سپرده شد که باعث به وجود آمدن مشکلات و لطمه های زیادی گردید.
احمد دنیامالی نماینده بندرانزلی در مجلس با بیان اینکه هدف از ایجاد مناطق آزاد کمک به اشتغال و اقتصاد ایران بود، اما این مهم میسر نشده است، گفت: اگر دقت نکنیم مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی تبدیل به یک سم برای اقتصاد ایران خواهد شد.
وی ادامه داد: هزاران هکتار زمین برای مناطق آزاد تخصیص یافته، اما این منطقه تنها به یک تهدید برای اقتصاد شهری تبدیل شده و جز فساد در آنجا چیزی نیست، قرار بود این مناطق محلی برای جذب سرمایه گذاران خارجی و داخلی و توسعه صنعت باشد که این موضوع نیز محقق نشده است.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم تصریح کرد: بندر منطقه آزاد انزلی ۱۵ میلیون تن ظرفیت جایگیری دارد، اما تاکنون تنها از ظرفیت ۲ یا ۳ میلیون تن آن استفاده شده است، اگر مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی به صورت اصولی مدیریت شوند، می توانند تبدیل به یک فرصت برای کشور شوند.
شیوا قاسمی پور نماینده مریوان و سروآباد در مجلس در ادامه جلسه با بیان اینکه بانه و مریوان جزئی از استان کردستان هستند که متاسفانه طی این سالها میانگین آمار بیکاری در آنها ۲ و نیم برابر میانگین کشوری است، گفت: تصویب منطقه آزاد در بانه و مریوان بارقه امید را در میان مردم ایجاد کرده و تعیین هیات مدیره و راه اندازی آن جزو خواسته های ما است.
وی ادامه داد: ظرفیت های بسیار خوبی در این منطقه برای رفع بیکاری به ویژه کولبری و ایجاد اشتغال وجود دارد که از دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی انتظار داریم مدیریت واحدی برای این دو شهرستان در نظر بگیرد.
ولی اسماعیلی نماینده مردم گرمی در مجلس با انتقاد از نظر مجمع تشخیص مصلحت نظام درخصوص رد شهرستان گرمی به عنوان منطقه آزاد تجاری گفت: مجمع تشخیص حق قانونگذاری ندارد و ایجاد ۴ منطقه آزاد تجاری در استان اردبیل، می تواند به استفاده از ظرفیت های مرزی این استان کمک بهینه کند. جمعیت سکنه مرزها کم شده و تنها از ۱۲۵ هزار نفر جمعیت منطقه ما ، ۷۰ هزار نفر باقی مانده اند.
جلیل مختار نماینده آبادان نیز در این نشست ضمن درخواست تعیین تکلیف هیات مدیره منطقه آزاد اروند گفت: با وجود چالش های بسیار در آبادان و خرمشهر و سوق الجیشی بودن این منطقه، منطقه آزاد اروند حدود ۶ ماه است که بلاتکلیف مانده است.
حسین حاتمی نماینده کلیبر در مجلس در ادامه جلسه با انتقاد از عملکرد مدیریت مناطق آزاد در گذشته گفت:بطور مثال تقریباً در یک قلم واگذاری حدود ۲.۵ برابر یک جزیره به یک سرمایه گذار داده شده است.
وی تصریح کرد: باید با اصلاح مدیریت و برنامه ریزی مدون نحوه اداره مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی بازبینی شود تا از مشکلات پیش آمده جلوگیری گردد.
شهریار حیدری نماینده قصرشیرین و سرپل ذهاب نیز در ادامه این نشست بیان کرد: بعد از تصویب منطقه آزاد قصرشیرین با پیگیری های مستمر فراکسیون مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی مجلس بلافاصله اجاره منازل در این منطقه چند برابر شده و افزایش یافت.
وی تصریح کرد: منطقه آزاد ارس به عنوان معین منطقه آزاد قصرشیرین تعیین شد، اما هنوز هیچ اقدام خاصی انجام نشده و تنها شاهد افزایش قیمت ها بوده ایم، بنابراین هر چه سریعتر هیات مدیره منطقه آزاد تجاری قصرشیرین انتخاب شود.