به گزارش «نماینده» عصر جمعه ۲۴ مرداد ماه قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل که به دلیل همه گیری ویروس کرونا به صورت مجازی و ویدئو کنفرانسی صورت گرفت، به رأی گذاشته شد.
موافقان تحریم تسیلحاتی ایران، آمریکا و جمهوری دومنیکین بودند و ۱۱ رأی ممتنع داشت که مربوط به کشورهای اروپایی بود و چین و روسیه هم در پاسخ به قطعنامه پیشنهادی آمریکا رأی منفی داده بودند.
تخت روانچی سفیر دائم ایران در سازمان ملل در صفحه توئیتری خود در باره جلسه شورای امنیت سازمان ملل برای قطعنامه پیشنهادی آمریکا و نتایج آن نوشته بود که آمریکا باید از این افتضاح درس بگیرد و بداند تلاش این کشور برای بازگرداندن فوری تحریم‌ها علیه ایران اقدامی غیرقانونی و از سوی جامعه بین المللی رد شده است، رأی‌گیری امروز گواهی بر این بود.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا پس از رد قاطع قطعنامه پیشنهادی آمریکا اعلام کرده بود که ما از مکانیسم ماشه برای بازگرداندن تحریم‌ها استفاده خواهیم کرد و وعده داد که شما هفته آینده آن را خواهید دید.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز یکشنبه ۲۶ مرداد در پاسخ به این ادعای مقامات آمریکایی گفت: آمریکا با خروج از توافق هسته‌ای حق فعال کردن مکانیسم ماشه (فعال شدن سازوکار حل اختلاف) در قبال ایران را ندارد. مکانیسمی که معنایش بازگشت خودبه‌خودی تحریم‌ها علیه ایران است.
*موضع روشن و دقیق اروپایی ها هنوز روشن نیست
سید نظام الدین موسوی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس با تاکید بر این نکته که آمریکایی‌ها نمی‌توانند از مکانیزم ماشه استفاده کنند به ۱۱ رای ممتنع توسط اروپایی‌ها اشاره و تاکید کرد که کشورهای اروپایی رای ممتنع دادند رای مخالف ندادند؛ هر چند تا آخر هنوز مشخص نیست موضع روشن و دقیق آنها چه باشد.
عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس اضافه کرد: اروپایی‌ها در شورای امنیت رأی ممتنع دادند چون می‌دانند از لحاظ حقوقی آمریکایی‌ها که از برجام خارج شده و در این معاهده حضور ندارد بنابراین به طور طبیعی نمی‌تواند از مزیت‌های آن استفاده کند و اگر از مزایای برجام استفاده کند همه اصول و قواعد بین الملل و حقوق معاهدات زیر سؤال می‌رود.
واکنش‌ها به رد قطعنامه تسلیحاتی آمریکا در شورای امنیت با استقبال دولت و حامیان برجام رو به رو شد، حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در واکنش به عدم تصویب قطعنامه پیشنهادی آمریکا علیه ایران گفت: «برای اولین بار است که در طول تاریخ آمریکا قطعنامه‌ای علیه ایران تهیه کرده و فقط یک رأی آورده است. آن هم یک کشور کوچک! یک جزیره!... ببینید آمریکا کارش به کجا رسیده است که جز خودش فقط یک کشور کوچک با او همراهی می‌کند».
روحانی که در جلسه ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا سخن می‌گفت، رد قطعنامه علیه ایران را "یک شکست سیاسی بزرگ دیگر برای آمریکا" دانست.
حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل بین‌الملل و فعال سیاسی اصلاح‌طلب هم شکست آمریکا در شورای امنیت را دستاورد برجام ارزیابی کرد و گفت: در دنیای امروز یکجانبه‌گرایی محکوم به شکست است و آمریکا دیر یا زود مجبور به تجدیدنظر در رفتار خود با دیگر کشورهای دنیا است.
حزب اعتدال و توسعه که اکثر سران این حزب همچون محمدباقر نوبخت، مرتضی بانک و محمود واعظی در دولت حضور دارند، نیز طی بیانیه‌ای رد قطعنامه پیشنهادی دولت آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل، «نه بزرگ جامعه جهانی به رویکرد یکجانبه‌گرایانه ایالات متحده و پیروزی دیگری برای دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران» عنوان کرده بود.
حزب حامی روحانی در بیانیه خود آورده بود: این دستاورد، تداوم مسیری بی‌بازگشت برآمده از سه اصل عزت، حکمت و مصلحت در مناسبات بین‌المللی است که طی سال‌های اخیر به ابتکار دولت جمهوری اسلامی ایران و با تلاش فرزندان انقلاب در دستگاه دیپلماسی گشوده شد؛ مسیری که در آن، خباثت‌های مکرر دولت بدعهد و پیمان‌شکن ایالات متحده برای بازگشت اجماع علیه ایران اسلامی، هر بار با شکستی سنگین‌تر از قبل مواجه می‌شود.
سیدنظام موسوی در این مصاحبه اما می‌گوید: این که برخی‌ها رد شدن قطعنامه پیشنهادی آمریکا را پیروزی بزرگ برای دستگاه دیپلماسی می‌دانند و بر روی هم‌موضع نشدن اروپایی‌ها با آمریکا مانور داده و تأکید دارند که اروپا از آمریکا جدا شده، درست نیست.
مکانیزم ماشه ضعف برجام است/اگر آمریکا در برجام بود از این مکانیزم استفاده می‌کرد
عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس افزود: عده‌ای مخالفت اروپایی‌ها با فعال کردن مکانیزم ماشه توسط آمریکا را دستاوردی برای برجام تلقی می‌کنند در حالی که این نشان‌دهنده ضعف برجام است. اگر آمریکا در برجام می‌ماند، مکانیزم برجام به گونه‌ای بود که آمریکایی‌ها می‌توانستند مکانیزم ماشه را علیه ایران فعال کرده و همه تحریم‌ها را برگردانند. این ادعایی که در مورد برجام درحال صورت گرفتن است یک ادعای پوچ و دروغین است.
موسوی با تاکید بر اینکه چیزی که موجب شده آمریکایی‌ها نتوانند از مکانیزم ماشه استفاده کنند خروج از برجام است، گفت: ترامپ احساس کرد که می‌تواند امتیازات آمریکا در حوزه هسته‌ای و برجام را با تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی ایران و مذاکرات جدید، به حوزه موشکی و منطقه‌ای نیز تعمیم دهند بنابراین با این رویکرد از برجام خارج شدند.
وی می‌گوید: آن چیزی که سبب شد این اتفاق نیفتد استراتژی دقیقی بود که مقام معظم رهبری تبیین فرمودند که که ما دیگر با آمریکایی‌ها مذاکره مجدد نمی‌کنیم، اما برخی از دولتی‌ها و افراد دستگاه دیپلماسی ما به دنبال این بودند که مذاکرات و برجام‌های جدید را بپذیرند که راهبرد دقیق رهبری مبنی بر عدم مذاکره مجدد با آمریکا سبب شد تا آمریکایی‌ها که از برجام خارج شده بودند، نتوانند از مزیت‌هایی که در برجام است استفاده کنند.
*حماقت و طمع آمریکایی‌ها را از برجام بیرون کرد/امتیازات زیادی به آمریکایی‌ها داده بودیم
نماینده مردم تهران در مجلس با تأکید بر این که اگر آمریکایی‌ها نمی‌توانند امروز از مکانیزم ماشه استفاده کنند به دلیل خروج طمع‌ورزانه و احمقانه از برجام است، گفت: اگر امروز برجام بود آمریکایی‌ها می‌توانستند از مکانیزم ماشه استفاده کنند.
وی گفت: این برجام نیست که موجب انزوای آمریکایی ها شده بلکه خروج آمریکا از برجام است که این انزوا را برای آنها به وجود آورده، یعنی اگر ترامپ به طمع امتیازهای بیشتر حماقت نمی‌کرد و ازبرجام خارج نمی‌شد که بتواند بر ما برجام‌های دیگر تحمیل کند و یا حوزه امتیازهای خود را به مسائل منطقه‌ای و موشکی تعمیم دهد با استفاده از ظرفیت برجام می‌توانست مکانیزم ماشه را فعال کند و اروپا، روسیه و چین هم به دلیل این که آمریکا در برجام حضور دارد نمی‌توانستند جلوی فعال کردن مکانیزم ماشه را توسط آمریکایی بگیرند.
به گزارش فارس، آمریکا ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ از برجام خارج شد؛ دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا ظهر همان روز سه شنبه رسما از خروج آمریکا از برجام را رسما پشت تریبون و در مقابل دوربین رسانه‌های بین‌المللی اعلام کرد و بر اساس این خروج تحریم‌های هسته‌ای ایران که بر اساس برجام تعلیق شده بود، طی یک دوره زمانی باز می‌گشت.