به گزارش گروه فرهنگی «نماینده» غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی شب گذشته در برنامه ویژه گفت وگوی خبری شبکه دو سیما اظهارداشت: دولت برای اجرای قانون منع استفاده از اسامی بیگانه، شورای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی به ریاست وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایجاد کرده است، اما برگزاری نشست این شورا یک سال و نیم تأخیر دارد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی گفت: قانون به تنهایی مشکلات را حل نمی‌کند بلکه برای اجرای آن باید تلاش شود و درباره منع به کار گیری اسامی بیگانه، فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی وظیفه نظارت و اجرایی در قانون ندارد و فقط مرجع تشخیص است.
حداد عادل افزود: در این قانون، نیروی انتظامی، صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دستگاه‌های گوناگون مسئولیت دارند؛ از نیروی انتظامی در برخی موارد می‌پرسیم چرا با آن مسئله برخورد نمی‌کنید و این نیرو پاسخ می‌دهد وزارت ارشاد باید به ما ابلاغ کند و پیگیری ما از وزارت ارشاد نیز بی نتیجه می‌ماند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی افزود: تلاش می‌کنیم پایه زبان و ادبیات فارسی را در مدارس محکم کنیم البته در وزارت آموزش و پرورش در این دولت با چهارمین وزیر است که کار می‌کنیم و امیدواریم مدیریت‌ها ثبات بیشتری داشته باشند.
وی با بیان اینکه در دنیا آموزش زبان و ادبیات در دوران پیش از دانشگاه کامل می‌شود گفت: یکی از همکاری‌های ما با وزارت آموزش و پرورش در مناطق دو زبانه کشور است و در این مناطق آموزش‌های مقدماتی به دانش آموزان پیش از ورود به مدرسه داده می‌شود و دولت بودجه این کار را اختصاص داده است.
حداد عادل ادامه داد: گروه گویش‌های ادبیات فارسی این فرهنگسرا به صورت علمی، گویش‌های داخلی و حتی گویش‌های فارسی خارجی را نیز گردآوری می‌کند. به عنوان نمونه همه گویش‌های فارسی در استان فارس بررسی و اطلس این استان را تهیه کرده ایم.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با بیان اینکه با دانشگاه فرهنگیان تفاهمنامه‌ای را برای تقویت زبان و ادبیات فارسی معلمان امضا کرده ایم افزود: هیچ مددکاری برای زبان و ادبیات فارسی مانند صدا و سیما وجود ندارد.
وی گفت: واژه گزینی یکی از فعالیت‌های فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی است و تدوین دستور خط فارسی و استاندارد کردن آن از کارهای دیگر ما در فرهنگستان است؛ ۱۲ گروه پژوهشی در فرهنگستان زبان فعالند و ۹ مجله پژوهشی انتشار می‌شود و تاکنون ۲۰۰ عنوان کتاب نیز منتشر کرده ایم.
حدادعادل تصریح کرد: در حال تهیه فرهنگ جامع زبان فارسی به عنوان مرجع دیگر فرهنگ نویسان زیر نظر دکتر علی اشرف صادقی هستیم که برآورد می‌شود ۳۵ جلد داشته باشد؛ تاکنون دو جلد آن روانه بازار شده است و جلد سوم نیز امسال به بازار می‌آید، اما مشکلات اقتصادی، کار را کند کرده است.
وی گفت: گروه‌های ادبیات انقلاب اسلامی، تصحیح متون کتب خطی، دستور زبان و خط فارسی، ادبیات تطبیقی، زبان و ادب فارسی در شبه قاره هند، زبان و رایانه، زبان و ادبیات فارسی در آسیای صغیر، تحقیقات ادبی و زبان‌ها و گویش‌های فارسی جزو فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی هستند. گروه تحقیقات ادبی دانشنامه زبان و ادبیات فارسی را پس از ۲۵ سال تلاش در ۱۲ جلد تألیف کرده است.همچنین شورای فرهنگستان برای تدوین دستور خط فارسی و استاندارد کردن آن یکصد جلسه برگزار کرد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی درباره واژه گزینی برای کلمات بیگانه افزود: برای فراگیر شدن واژه‌های فارسی نیازمند کمک رسانه‌ها به ویژه صدا و سیما هستیم و فراگیر نشدن برخی واژه‌ها ممکن است به دلیل معیوب بودن کلمه یا استفاده نکردن آن از طرف دستگاه‌ها باشد.
وی به کلمات جایگزین استوانک، واپایش و دست آزاد برای واژه‌های کپسول، کنترل و هندزفری اشاره و اضافه کرد: از نظر ما این واژه‌ها هیچ اشکالی ندارند، اما به کار گیری آن‌ها از طرف رسانه‌ها و مسئولان می‌تواند این واژه‌ها را در جامعه جا می‌اندازد.
حداد عادل گفت: اینکه برخی از به کار بردن کلمات خارجی احساس افتخار می‌کنند به این علت است که یا می‌خواهند خود را با سواد نشان دهند یا مشکل فرهنگی دارند. برخی واژه‌ها مانند استاندارد و پلیس در فرهنگستان پذیرفته شده اند و تعدادی از واژه‌ها نیز مانند رزمایش، بالگرد، یارانه و کالابرگ عمومی شده است، اما فراگیر شدن همه واژه‌های معادل سازی شده با واژه‌های بیگانه، نیازمند کمک رسانه هاست.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی درباره تفاهمنامه اخیر این فرهنگستان با سازمان صدا و سیما گفت: در سه چهار ماه اخیر و پس از گلایه رهبر معظم انقلاب از رسانه ملی برای توجه بیشتر به شعر و ادبیات فارسی، جهشی در همکاری دو طرفه صدا و سیما و فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی ایجاد شد.
وی افزود: مجریان و گویندگان برنامه‌های صدا و سیما حدود ۸۵۰ کلمه بیگانه به کار می‌بردند که برای ۸۰ درصد آن‌ها معادل فارسی جایگزین کرده ایم و برای بقیه نیز این کار را می‌کنیم. برای استفاده مجریان و گویندگان صدا و سیما این کلمات در قالب برنامه کاربردی (اپلیکیشن) در دسترس آنان قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه رابطه فرهنگستان با صدا و سیما فراتر از این کار است افزود: از رئیس صدا و سیما خواسته ایم شورای جامعی که فراگیر باشد و هم رادیو و تلویزیون را شامل شود مخصوص زبان و ادبیات فارسی ایجاد و برای آن یک مسئول مشخص شود که پیگیری مسائل زبان و ادبیات فارسی در رسانه باشد. آمادگی داریم برای اصطلاحات فنی که در صدا و سیما استفاده می‌شود واژه گزینی کنیم.
وی افزود: در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی ۷۰ گروه واژه گزینی وجود دارد و آمادگی داریم برای همه نویسندگان و مجریان در کشور کلاس‌های آموزشی برگزار کنیم.
حداد عادل گفت: در دیدار با رئیس سازمان صدا و سیما خواستیم در صدا و سیما فضایی ایجاد شود که کارکنان این سازمان دغدغه زبان و ادبیات فارسی داشته باشند.
وی با بیان اینکه در جامعه ما فضای مجازی بی در و پیکر است افزود: در این فضا اظهاراتی مبنی بر هزینه ۱۲ میلیون تومانی ایجاد هر واژه در فرنگستان زبان و ادبیات فارسی منتشر شد که دروغ است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی گفت: هنوز کاری برای خط و زبان فضای مجازی نشده است و ما باید در این زمینه بیشتر تلاش کنیم.
وی افزود: فضای مجازی محیطی ایجاد کرده است که مردم آن طوری که با هم صحبت می‌کنند در آن می‌نویسند و این پدیده جدیدی است که نمی‌شود آن را به طور کلی نفی کرد و باید برای آن چارچوبی ایجاد شود که به اصل زبان فارسی آسیبی نرسد.: باید جنس فضای مجازی را بشناسیم و بر اساس آن این فضا را قانونمند کنیم.
وی افزود: استاد شهریار با وجود اینکه زبان مادری اش آذری است، اما عشق او به ایران درسی برای همه ماست و این موضوع موجب شده است شورای عالی انقلاب فرهنگی ۲۷ شهریور سالروز وفات این استاد را روز شعر و ادب فارسی نامگذاری کند.
حدادعادل در پایان خاطرنشان کرد: کمتر شاعری در دوران معاصر مانند مرحوم شهریار داریم که به دور از ابتذال، مردمی شده باشند و این استاد ریشه در ادبیات کهن ما و با شعر و ادبیات فارسی انس بسیار دارد.
انتهای پیام/