ماهنامه «نماینده»؛ علی اعطا*/ شورای شهر تهران در دورۀ پنجم تاکنون در حوزه‌های مختلف مصوبات و اقداماتی داشت، بخشی از عملکرد شورا مربوط به مصوبات و بخش دیگر مربوط به حوزۀ نظارت و پیگیری‌ها است. در این گزارش به تبیین مصوبه‌ای که بیشتر مورد توجه قرار گرفت و همچنین اقدامات شورا در حوزۀ نظارت خواهم پرداخت.
مصوبه‌ای که بیشتر مورد توجه مردم و رسانه‌ها قرار گرفت لغو مصوبۀ «برج باغ» بود؛ چراکه به‌عنوان مطالبۀ جدی در بین افکار عمومی مطرح شده بود. در دوره‌های مختلف باغ‌های تهران توسعه پیدا کرد. بخش‌هایی هم از بین رفت، مشخصاً در سال‌های اخیر با مصوبۀ برج باغ بخش‌هایی از بین رفت. البته نمی‌خواهیم بگوییم هر آنچه بوده از بین رفت؛ اما روشن است بخش قابل‌توجهی از باغ‌ها خشک شد و از بین رفت. ازاین‌رو ما در شورا دو موضوع را پیگیری کردیم.
نخست آنکه در بودجۀ سال ۹۷ یکی از مواردی که در شورای شهر بحث شد مربوط به پیشنهاد کمیسیون محیط‌زیست بود، که مقرر شد ردیفی برای تملک باغات در نظر گرفته شود. این امر با اولویت مناطقی که به لحاظ سرانۀ فضای سبز، کمتربرخوردار هستند مطرح شد.
پنج منطقه به لحاظ سرانۀ فضای سبز نسبت به مناطق دیگر وضعیت نامناسب‌تری دارند؛ بر این اساس اولویت‌بندی شد و رقمی برای تملک باغات در این مناطق در نظر گرفته شد. بر همین اساس دستگاه اجرایی (شهرداری) می‌تواند از این ردیف استفاده کند و تا سقفی که مطرح شده تملک باغ داشته باشد.
آنچه باید مورد توجه قرار گیرد اینکه این اقدام خوب است، اما کافی نیست؛ چون شهرداری توان آن را ندارد تا سطح وسیعی از باغات را تملک کند، منطقی هم نیست؛ بنابراین باغات ضمن آنکه در تملک مالکین خود باقی می‌ماند، حفظ می‌شوند و این کار نیز جز از طریق ایجاد سیاست‌های تشویقی کسب درآمد برای مالکین مقدور نیست.
این مصوبه که مربوط به شورای دوم تهران بود علی‌رغم اینکه در آن حسن‌نیت وجود داشت و نیت هم حفظ باغات بود، اما متأسفانه سوء عملکرد پیدا می‌کند و نتایج مُخربی به بار می‌آورد. ما از همان ابتدا و در ایام انتخابات وعده‌ای طرح کردیم مبنی بر لغو این مصوبه پس در همان سال اول شورا یعنی سال ۹۶ (در آخرین جلسه) مصوبه را لغو کردیم ازاین‌رو نباید اجازه داده شود و نمی‌توان در زمینی که به‌عنوان باغ در تهران شناخته می‌شود مجوز ساخت برج صادر شود.
نکتۀ دیگر آنکه وقتی شورای شهر تهران در سال ۸۲-۸۳ این مصوبه را وضع کرد شک و شبهۀ فروان و تردید جدی وجود داشت که اساساً چنین اقدامی در حدود صلاحیت شورا هست یا نه!؟ چراکه بحث نحوۀ استفاده از زمین در صلاحیت شورا نیست؛ بلکه در صلاحیت شورای عالی شهرسازی و کمیسیون ماده ۵ است؛ بنابراین در آن مقطع شورا نباید ورود پیدا می‌کرد.
اگر بخواهیم به این مصوبه نگاه کلی‌تر داشته باشیم باید بگوییم مشکل اصلی مصوبۀ «برج باغ» این بود که منافع مالکین «برج باغ» در تضاد و تقابل با منافع عمومی شهر قرار می‌گرفت و در واقع مالک از باغ بدین شکل منتفع می‌شد که باغ تخریب شود و در آن ساخت‌وساز صورت گیرد اما از دیگرسو، شهر زیان می‌دید.
در شورای شهر تهران کمیسیون‌های ششگانه وجود دارند و فعالیت می‌کنند و هرکدام واحدهای سازمانی متناظر در شهرداری دارند؛ به همین جهت کمیسیون‌ها حوزه‌های مختلف در شهرداری را پوشش می‌دهند و طبیعی است هر کمیسیون به لحاظ تخصصی بر حوزه‌های مرتبط در شهرداری تهران (مناطق، شرکت‌ها و سازمان‌ها) نظارت می‌کنند، غیرازاین ما شاهد فعالیت کمیسیون حقوقی و نظارت نیز در شورا هستیم.
در زیرمجموعه و ذیل کمیسیون نظارت و حقوقی، کمیتۀ «نظارت» فعال است و این کمیته به‌صورت عمومی تمامی موارد نظارتی را دنبال و پیگیری می‌کند؛ بنابراین باید اذعان داشت، هر کمیسیون به‌صورت تخصصی به مسائل حوزۀ متبوع خود نظارت می‌کند و کمیتۀ نظارت شورا نیز نظارت عمومی بر مجموع مسائل دارد.
به اعتقاد بنده، کارنامۀ شورای پنجم شهر تهران در حوزۀ نظارت خوب است چراکه موفق شدیم افکار عمومی را در راستای نظارت به کمک شورا بیاوریم.
نکته‌ای دیگر که باید به آن پرداخته شود موضوع «شفافیت اطلاعات» است. ما از طریق ایجاد سامانۀ شفافیت، اطلاعات شهرداری تهران را در دسترس شهروندان می‌گذاریم، پیش‌ازاین چنین اقدامی سابقه نداشت، اما اکنون می‌توان وارد سامانه شد و در جریان قراردادهای شهرداری و مشخصات آن قرار گرفت.
*سخنگوی شورای شهر تهران