ماهنامه نماینده/ فرهاد تجری نایب رئیس کمیسیون اصل 90 در گفتوگو با «نماینده»، به انتقاد از نحوۀ نظارت برانتخابات شوراها پرداخت و گفت: «وقتی نمایندگان ناظر بر اجرای انتخابات باشند تابع ملاحظات مقطعی و انتخاباتی میشوند و آنوقت، اعمالنظر قاطع و بیحاشیه انجام نمیشود و یا کمرنگ صورت میگیرد و متأسفانه باعث میشود افرادی که نباید تأیید شوند، از فیلتر عبور کنند و تأیید صلاحیت شوند و افراد دیگر، رد صلاحیت شوند.»
وی با بیان اینکه پیشازاین بر آسیبشناسی انتخابات شوراها تأکید کرده بودیم، افزود: «اکنون پیشبینیها و اعتراضهایی که نسبت به قانون انتخابات شورا که مجلس و نمایندگان را ناظر معرفی کرده مطرح کرده بودیم، نمود پیدا کرده است.»
سخنگوی هیئت مرکزی نظارت بر پنجمین انتخابات شوراهای شهر و روستا میگوید: «خروجی و تأیید نامزدهای انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستاها خیلی نمیتواند مناسب باشد و اکنون شاهدیم که به دلیل همین مسائل، مشکلاتی با عنوان مباحث فساد اخلاقی و مالی در تعدادی از شوراها به وقوع پیوسته است.»
تجری، فقدان سازوکار مناسب برای نظارت بر رفتار و عملکرد اعضای شورا را مشکل دیگر عنوان کرد و اظهار داشت: «متأسفانه هیچ سازوکاری برای نظارت بر شوراها نیست؛ ازاینرو بعد از انتخابات نظارت دقیق شکل نمیگیرد مگر آنکه دستگاههای امنیتی- نظارتی به فراخور مسئولیتشان به مواردی پی ببرند و با آنان برخورد کنند.»
وی تأکید کرد: «نظارت قوی دستگاههای نظارتی نشان میدهد آنها مفاسد موجود در شوراها را بیش از گذشته رصد میکنند و این خود جای امیدواری است.»
نمایندۀ مردم قصرشیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب در مجلس در پاسخ به این سؤال که «آیا قبول دارید باید در نحوۀ اعمال نظارت در انتخابات شوراها تجدیدنظر کرد»، افزود: «معتقدم قانون انتخابات شوراها فشل و ناتوان است و باعث بروز همین حواشی شده است به همین جهت تا قانون انتخابات شوراها بازنگری نشود و نظارت سیستمی و قوی شکل نگیرد نمیتوان انتظار داشت شوراها و اعضای آن روند صحیحی داشته باشند.»
تجری با اشاره به سختگیری برخی از کشورها در ایام انتخابات، گفت: «چه در کشورهای سطح پایین و چه کشورهای پیشرفته اینگونه نیست که درها را باز کنند و اجازه دهند بهراحتی هرکس که بخواهد انتخاب شود؛ نظارت در انتخابات دارند کما اینکه شاهدیم آمریکا بهعنوان کشوری که ادعای آزادی و باز بودن فضا را در کشورش دارد باز با حاشیههایی روبهرو است.»
وی تصریح کرد: «نمیتوان پذیرفت افراد بهراحتی در جایگاهی تکیه بزنند؛ البته متأسفانه برخی از افراد در انتخابات فضاسازی و سعی میکنند به هر شکل ممکن مردم را به سمت خود سوق دهند تا به هر قیمتی شده رأی کسب کنند و در این راستا عدهای نیز بر طبل انتخابات آزاد میکوبند.»
نایبرئیس کمیسیون اصل 90 مجلس معتقد است: «هرکس که از کمترین دانش سیاسی برخوردار باشد نمیپذیرید درها به همین سادگی در انتخابات بر روی افراد باز شود، چطور در داخل بعضی چنین نظراتی می هند!»
تجری با بیان اینکه در انتخابات شوراها هم قانون و هم نحوۀ انتخاب ضعف دارد، گفت: «در انتخابات دیگر همچون ریاست جمهوری و یا مجلس نظارت بر عهدۀ شورای نگهبان است؛ در آن انتخابات سازوکار نظارت کاملاً مشخص و افراد توجیه شدهاند؛ اما در انتخابات شوراها ظرف یکی-دو ماه مانده به انتخابات، تازه هیئت نظارت شکل میگیرد.»
وی با بیان این مطلب که «مجلس شورای اسلامی برای نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا ابزار و امکانات ثابتی را در اختیار ندارد»، یادآور شد: «هر دوره عدهای از افراد دور هم جمع میشوند و بدون سازوکاری واحد نظارت بر انتخابات شوراها را انجام میدهند به همین جهت پیشنهاد میکنم نظارت بر انتخابات شوراها از مجلس گرفته شود و هیئت دیگر به نمایندگی از سه قوه تشکیل شود، حداقل تشکیل مجموعه فراقوهای میتواند بهتر ظهور و بروز کند.»
نمایندۀ مردم قصر شیرین اضافه کرد: «نظارت فردی نمایندگان بر انتخابات شوراها یک آسیب است و باید این نظارت فراقوهای انجام شود تا اعمال سلیقۀ نمایندگان کاهش یابد.»
تجری با بیان اینکه تکبعدی نباید به مشکلات شوراها نگریست، گفت: «یک مجموعهای شش، هفت نفره در شهری با سلایق مختلف دورهم جمع میشوند و کانون فساد شکل میگیرد. باید اثرات فرهنگی و اجتماعی را نیز لحاظ کرد؛ ابعاد مختلف باید با هم دیده شود.»