به گزارش ماهنامه «نماینده»، قبل از این سال‌های اخیر که هر شنونده‌ای با شنیدن نام خوزستان به یاد ریزگردها می‌افتد، نام خوزستان با نفت عجین بود. خوزستان اما همچنان بزرگ‌ترین مرکز تولید نفت و گاز کشور محسوب می‌شود. با این حال نبض اشتغال استان در دستان غیر بومی‌ها می‌زند و وجود شرکت‌ها، پالایشگاه‌ها و مراکز پتروشیمی متعدد نتوانسته آمار بیکاری این استان را کاهش دهد. این مسئله در کنار آلودگی‌های ناشی از فعالیت این صنایع در استان موجب نارضایتی مردم شده است. بسیاری از مدیران شرکت‌ها و صنایع بزرگ استان غیر بومی هستند بنابراین درک درستی از شرایط بیکاری استان ندارند. ماهنامه «نماینده» در گفت‌وگویی با «علی گلمرادی» یکی از نمایندگان استان به تحلیل و بررسی وضعیت بیکاری و ظرفیت‌های اشتغال این استان پرداخته، که به شرح زیر است:
«علی گلمرادی»، عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفت‌وگو با «نماینده» ضمن اشاره به اقتصاد و اشتغال به‌عنوان دو چالش اساسی امروز کشور گفت: «همۀ استان‌های کشور به‌شکلی گرفتار مشکل بیکاری هستند. برای حل مسئلۀ بیکاری باید متناسب با ظرفیت‌هایی که در استان‌ها وجود دارد، چاره‌اندیشی کرد. البته ظرفیت‌های توسعۀ اشتغال، متفاوت است.»
وی با تأکید بر اینکه «شرایط استان خوزستان به‌خاطر تنوع ظرفیت‌ها و بسترهای متنوع و متعدد برای ایجاد اشتغال با تمامی استان‌ها متفاوت است» تشریح کرد: «در خوزستان در زمینه‌های صنعت، تجارت، بندر و دریا، کشاورزی، شیلات و... امکان ایجاد اشتغال وجود دارد که می‌توانیم با استفاده از این حوزه‌ها در جهت رفع مشکل بیکاری قدم‌های بزرگی برداریم. وقتی وضعیت موجود را ارزیابی می‌کنیم حقیقتاً ظرفیت‌های بالقوه بسیار زیاد و گسترده است و اگر این ظرفیت‌ها به فعلیت برسند، علاوه‌بر اینکه مشکلات اشتغال استان خوزستان را حل می‌کند، می‌تواند کمک قابل توجهی به ایجاد اشتغال در سایر نقاط کشور هم داشته باشد. اما دلایل بسیار زیادی در عدم توفیق در این زمینه دخیل هستند.»
نماینده ماهشهر در مجلس دهم خاطرنشان کرد: «به‌واسطۀ آشنایی با مؤلفه‌های توسعه‌ای و با توجه به تجاربی که در کارهای اجرایی استان خوزستان دارم، معتقدم عامل اصلی وضعیت نامساعد اشتغال، عدم استفادۀ مناسب از منابع انسانی و ضعف در مدیریت است. البته این ضعف مدیریتی هم خاص مدیران امروز نیست و به مدیریت و فرآیند مدیریت طی دو دهه گذشته برمی‌گردد. موضوع اشتغال موضوعی نیست که یک شبه ایجاد شده باشد، ما از 20 سال گذشته فکر نکردیم و امروز نتیجه‌اش را احساس می‌کنیم. بنابراین با یک تغییر نگاه و رویکرد می‌توان این ظرفیت‌ها را به کار بست و این دغدغۀ اصلی و اولیۀ مردم را مرتفع کرد.»
گلمرادی با اشاره به اهمیت نفت و به دنبال آن نقش استان خوزستان در بودجه کشور گفت: «همگان واقف هستند که اتکای بودجه‌ای کشور و ادارۀ امور کشور به درآمدهای حاصل از فروش نفت است. خوزستان هم پایگاه و معدن ذخایر نفتی است. در استان خوزستان علاوه بر نفت و گاز، صنایع پتروشیمی متعددی در منطقه داریم و مشخصاً در منطقۀ بندر ماهشهر و بندر امام، 21 کارخانۀ مادر و تعدادی کارخانۀ پایین دستی وجود دارد. در امیدیه نیز شرکت نفت و گاز آقاجری را داریم.»
وی در ادامه افزود: «یک نگرانی موجود در منطقه که باعث رنجش مردم شده این است که بخش عمده‌ای از اشتغال صنایع نفتی به افراد غیر بومی اختصاص یافته است. قریب به 60 درصد از نیروهایی که در استان در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی مشغول به کاراند، غیر بومی هستند. طی سالیان گذشته و براساس عمر صنایع مذکور، این افراد جذب شرکت‌ها و سازمان‌ها شدند و متأسفانه این امر باعث آمار بالای بیکاری در منطقه و در میان ساکنین و بومیان استان شده است.»
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی بیان داشت: «در دورۀ دهم مجلس که به‌عنوان خدمت‌گزار مردم انتخاب شدیم چند کار عمده و اساسی در این رابطه انجام دادیم. یکی از این موارد، پیگیری برای تصویب مادۀ 47 برنامه ششم توسعه بود که در آن مادۀ قانونی همۀ شرکت‌ها و صنایع فعال در منطقه ملزم به تعیین اولویت جذب و به‌کارگیری نیروهای مورد نیاز خود از میان افراد بومی هستند. همچنین باید شرکت‌ها و پیمانکاران مرتبط نیز با اولویت از همان منطقه باشند، در نتیجه عوامل این شرکت‌ها هم حتماً بومی خواهند بود.»
وی درخصوص موقعیت‌های اشتغال‌زایی در حوزۀ انتخابیه خود گفت: «ما فاز دوم منطقۀ ویژه اقتصادی با 21 کارخانۀ پایین دستی را توانستیم به مرحلۀ نهایی شدن برسانیم که از قِبل آن 10 تا 15 هزار شغل ایجاد می‌شود. شهرک انرژی و صنایع پایین دستی نفت و گاز امیدیه نیز در زمینی به مساحت 3 هزار هکتار برای ایجاد کارخانه‌ها و تأسیسات پایین دستی نفت و گاز دیده شده که آن هم ظرفیت ایجاد 10 تا 15 هزار شغل را دارد. در بخش هندیجان با توجه به ظرفیت‌ها و استعدادهای خوبی که وجود دارد، مزارع پرورش ماهی و میگو را داریم که مزرعۀ هزار هکتاری آن آماده بهره‌برداری است که این پروژه هم به‌طور قابل محسوسی می‌تواند به مسئله اشتغال کمک کند.»
این نماینده مجلس با تأکید بر اهمیت برگشت سرمایۀ صنایع به منطقه خاطرنشان کرد: «به‌دنبال این هستیم که گردش مالی شرکت‌ها را در بانک‌های منطقه تعریف کنیم تا بتوانیم از تسهیلات بانک‌ها برای توسعۀ مشاغل خانگی و کسب‌وکارهای کوچک بهره‌گیری کنیم. یکی دیگر از کارهایی که در دستورکار قرار گرفته، ملزم کردن شرکت‌ها و صنایع فعال در منطقه به تأمین نیازهایشان از مراکز فروش و تولید و کسب‌وکارهای فعال در منطقه است تا این گردش پول بتواند در اقتصاد منطقه نقش‌آفرینی کند.»
علی گلمرادی گفت: «شرکت‌های نفتی باید اخلاق‌مدار باشند و به استناد ماده 47، رویکردشان را نسبت به جذب نیروها تغییر و اولویت را به نیروهای بومی اختصاص دهند. این مصوبه به شرکت‌ها ابلاغ شده و انتظار این است که مورد اجرا قرار بگیرد. متأسفانه این ماده که تأکید بر جذب نیروهای بومی دارد از جانب برخی مدیران شرکت‌های فعال در منطقه رعایت نمی‌شود و ما به استناد قانون می‌توانیم از طریق مجاری قانونی پیگیری کنیم اما این عواقب خوبی برای مدیران مربوط نخواهد داشت.»
گلمرادی در پایان توصیه کرد «مسئولین بحث نفت، گاز و پتروشیمی را به‌عنوان ظرفیت‌های اشتغال مورد توجه قرار دهند» و گفت: «امروز یکی از معضلات این است که در بحث ارزش افزوده با مشکل جدی مواجه هستیم یعنی در بهره‌گیری از ظرفیت‌ها به خام فروشی اکتفا می‌کنیم که این اتفاق بدی است.»