ماهنامه «نماینده» / «در اولین ساعت‌های وقوع زلزله با توجه به اینکه ما نمایندگان در تهران حاضر بودیم، اولین کاری که انجام دادیم برقراری ارتباط با وزرای دولت بود که آنها را در جریان عمق فاجعه قرار دهیم. طبق نظر کارشناسان، زلزلۀ ۷.۳ ریشتری کرمانشاه بزرگ‌ترین زلزله‌ای بود که ما در کشور شاهد آن بوده‌ایم. کرمانشاه تعداد بیش از ۱۳۰۰ پس لرزه را تحمل کرده که شدت برخی از آنها به ۶ ریشتر می‌رسد.» اینها مقدمۀ صحبت‌های یکی از نمایندگان استان کرمانشاه بود که روایت‌گر مشکلات مردمی است که طی چند روز گذشته وقوع یک بلای طبیعی یعنی زلزله شرایط زندگی را دشوار ساخته است. بلای دیگری که «شهاب نادری» از آن نام می‌برد، عدم مدیریت بحران توسط مدیران منطقه است که موجب افزایش تلفات و خسارات وارده شده است. این مصاحبه زمانی صورت گرفته که همچنان پس لرزه‌هایی با قدرت ۴ ریشتر گریبان‌گیر مردم منطقه است و به نظر می‌رسد دیگر تب‌وتاب کمک‌های مردمی هم فروکش کرده است. زلزله‌زدگان مانده‌اند و وعده‌های دولتی. مشروح گفت‌وگوی نادری با «نماینده» را می‌خوانید:
شهاب نادری، نمایندۀ مردم کرمانشاه در مجلس دهم در ابتدا، حضور ساده و بی‌آلایش مقام معظم رهبری را تسکینی برای زخم‌های مسئولین و مردم استان کرمانشاه خواند و گفت: «این مردم که هشت سال طعم تلخ جنگ را چشیده بودند و آن زمان هم خانه و کاشانۀ خود را از دست داده بودند، ثابت کردند تحمل این سختی بزرگ را دارند. نکتۀ قابل اهمیت در حضور مقام معظم رهبری پس از زلزله در منطقه این بود که ایشان خطاب به مسئولین فرمودند که من به این حد قانع نیستم، باید تلاش و کار بیشتری شود.»
*جلوه‌نمایی فضای مجازی
وی در ارتباط با نقش مردم در این حادثه گفت: «حضور سریع مردم از اقصی نقاط کشور در ساعات اولیه، شگفتی آفرید و واقعاً تشکر و سپاس صمیمانه‌ای از این حضور داریم. کمک‌های مردمی در این واقعه حرف اول را می‌زد، حتی می‌توان گفت مدیریت این حادثه به دست مردم افتاد. مردم به خوبی کمک‌های مورد نیاز زلزله‌زدگان را شناسایی و ارسال کردند و امدادرسانی مردمی به‌خوبی صورت گرفت. نکتۀ حائز توجه دیگر نقش رسانه‌های مجازی در این حادثه بود. مردم از هر قوم و مذهبی حاضر شدند با یک اقدام ارزشی به هموطنان خود کمک کنند و این حرکت انسان دوستانه را در تاریخ ایران ثبت کنند.»
* باز هم امنیت برقرار ماند
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس بیان داشت: «هوای اقلیمی مناطق زلزله‌زده در این فصل از سال سرمای شدیدی دارد. در چنین شرایطی انتظار داشتیم دولت در بحث اسکان موقت و دائم مردم عملکرد خوبی داشته باشد. دولت وظیفه دارد مشکلات مردم را پس از این حل کند.»
وی عملکرد برخی نهادها و ارگان‌ها را در این حادثه مثبت ارزیابی کرد و گفت: «از سپاه، ارتش، بسیج، هلال احمر، نیروی انتظامی و دستگاه‌های امنیتی، اورژانش همگی در صحنه حاضر شدند. خوشبختانه در این مدت که شرایط عادی نبود، مشکل امنیتی ایجاد نشد. سازمان بهزیستی کل کشور هم به خوبی پای کار آمد. نیروهای اورژانس در مناطق مختلف عملکرد خوبی داشتند.»
* تزلزل مدیریت زلزله
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس خاطرنشان کرد: «از نکات قابل تأمل در زلزلۀ اخیر مشکل مدیریتی بود که بسیار به چشم می‌آمد. متأسفانه مدیران ما، مدیر بحران نبودند. مدیران حاضر در حوزه، خود بحران زده بودند. چنین اتفاقاتی ممکن است پنجاه یا صد سال یک‌بار اتفاق بیفتد اما مدیری موفق است که بتواند در چنین شرایطی عملکرد صحیح داشته باشد و بحران را مدیریت کند. روشن است که در حالت عادی همگان می‌توانند کار کنند، در بحث مدیریت بحران است که توانمندی‌های خود را نشان می‌دهد. مدیران ما ضعیف عمل کردند.»
وی افزود: «در چنین شرایطی حضور مهندس بازوند، استاندار کرمانشاه بسیار برای ما ارزشمند بود. در حالی‌که هنوز یک ماهی از حضور ایشان در استان نمی‌گذشت و شناخت جامعی از شرایط اقلیمی منطقه ایجاد نشده بود اما این استاندار به‌خوبی توانست مدیریت مناطق زلزله زده را به دست بگیرد. این زلزله سبب شد تا مدیران کارآمد از مدیرانی که از مدیریت تنها پشت میز نشستن را آموخته‌اند، بازشناخته شوند.»
* دیروز زلزله‌زده، امروز سرمازده
نمایندۀ پاوه و جوانرود در مجلس دهم با اشاره به دیگر مشکلات آسیب دیدگان زلزله گفت: «مسئلۀ اساسی امروز مردم زلزله‌زده، سرمازدگی است. آمار تلفات سرمازدگی مناطق زلزله‌زده به ۵ نفر رسیده است؛ قابل پیش‌بینی است که آمار سرمازدگی از این هم بیشتر خواهد شد. در همین ارتباط بنیاد مسکن قول داده که کانکس‌ها را زودتر به مردم برساند اما هنوز این اقدام را صورت نداده است. عدم تحقق وعدۀ مذکور موجب انتقاد شدید ما به رئیس بنیاد مسکن است.»
* رتبه‌بندی ساختمان‌ها، نمک بر زخم مردم
نادری با اشاره به رتبه‌بندی ساختمان‌های آسیب دیده از زلزله به‌عنوان روشی که مسئولین مربوط برای آغاز بازسازی و ترمیم بناها در نظر گرفتند، گفت: «شرایط ساختمان‌ها بعد از زلزلۀ ۷ ریشتری و پس لرزله‌های فراوان با ریشترهای بالا کاملاً قابل پیش‌بینی است. در این وضعیت رتبه‌بندی ساختمان حرکتی است که موجب ایجاد نارضایتی در میان مردم شده است. درجۀ یک، دو و سه را برای تعیین اولویت بازسازی ساختمان‌ها به‌کار گرفته‌اند؛ یعنی ساختمان با اولویت یک را بازسازی می‌کنند اما ساختمان با اولویت سه را تنها ترمیم خواهند کرد. اما ادامۀ پس لرزه‌ها باعث شده تا همان ساختمانی که در اولویت سوم قرار داشته به اولویت اول تغییر پیدا کند!»
* خودکشی بعد از زلزله
این نمایندۀ کرمانشاه به مشکلات روحی روانی حاکم بر مردم منطقه اشاره کرد و افزود: «روزانه ده‌ها مورد اقدام به خودکشی در منطقه گزارش می‌شود که نشان از شرایط سخت و دشوار مردم زلزله‌زده و آسیب دیده دارد. ما از وزارت بهداشت درخواست کردیم منطقه را خالی نکنند و روان‌شناسان و کسانی که می‌توان از لحاظ روحی ایجاد آرامش کنند به یاری ما بشتابند. اینها افرادی هستند که اعضای خانواده، خانه و اموال خود را از دست داده‌اند و نیاز به پشتیبانی روحی روانی دارند.»
وی همچنین با اشاره به مشکلات اقتصادی مردم خاطرنشان کرد: «متأسفانه بانک‌ها با وجود اینکه قانون تسهیل در مناطق زلزله‌زده وجود دارد اما بانک‌ها فشار می‌آوردند که مردم باید اقساط خود را پرداخت کنند. این نادیده گرفتن شرایط زلزله‌زدگان بی‌انصافی است که موجب استرس روانی در مردم است.»
* صدای حامیان دولت هم درآمد
شهاب نادری با اشاره به جلساتی که برای بررسی اقدامات صورت گرفته و مشکلات موجود در منطقه کرمانشاه برگزار شده است، گفت: «در جلسه‌ای که اخیراً در مناطق جوانرود و ثلاث باباجان برگزار شد، حتی طرفداران سرسخت دولت نه تنها از عملکرد دولت در این موضع ناراضی بودند حتی با انتقادات خود به دولت حمله می‌کردند. ما نمایندگان مردم هستیم و همه تلاش خود را برای استیفای حقوق وکلای خود به کار خواهیم بست.»