ماهنامه«نماینده»- پرویز سروری «نماینده ادوار مجلس، عضو شورای شهر تهران در دوره چهارم و دبیر کل جمعیت رهپویان انقلاب» به‌واسطه حضور در دو نهاد پارلمانی(خانه ملت و شورای شهر) شناخت دقیق از برنامه‌ها و مشکلات پایتخت دارد. سروری پس از برگزاری کنگره جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی که در عرصه سیاسی به‌عنوان «اصول‌گرایان تحول‌خواه» شناخته می‌شوند، با رأی اعضای شورای مرکزی دبیرکلی این تشکل اصول‌گرا را برعهده گرفت، پیش از این علیرضا زاکانی «نماینده ادوار مجلس» دبیرکل رهپویان بود. با توجه به مشکلات شهر تهران و نقش مدیریت یکپارچه شهری در حل این مشکلات برآن شدیم تا با او پیرامون عدم تحقق مدیریت واحد شهری، گفت‌وگو کنیم.
عضو پیشین شورای شهر تهران در این گفت‌وگو به اشتراک‌هایی که بین «محمود احمدی‌نژاد» که زمانی خود او کلیددار خیابان بهشت بود با «حسن روحانی» در قبال مدیریت شهری پرداخت و به این نکته اشاره کرد: «مدیران ابتدا شعار واگذاری می‌دهند اما عملاً اقدام دیگری انجام می‌دهند یعنی در اعلام یک چیز می‌گویند اما در اعمال جور دیگر عمل می‌کنند. در اعلام شعار مسئولان تمرکززدایی است اما در اعمال تمرکزگرایی است.»
سروری که در شورای چهارم شهر تهران نیز مسئولیت ریاست کمیسیون نظارت و حقوقی شورا را برعهده داشت، از نمایندگان انتقاد می‌کند و می‌گوید: «لایحه مدیریت یکپارچه شهری هنوز مشخص نشده است، این در حالی است که نمایندگان می‌توانند درباه این لایحه زمان مشخصی تعیین کنند و این زمان را به دولت اعلام کنند تا حداقل بدین وسیله تکلیف این لایحه مشخص و بخشی از مشکلات شهر تهران برطرف شود.» وی همچنین در طول این گفت‌وگو نکات جالبی درخصوص مدیریت احمدی‌نژاد و قالیباف در شهرداری تهران بیان و به این سؤال«چرا مدیریت یکپارچه شهری در دولت نهم و شهرداری محمدباقر قالیباف محقق نشد؟» پاسخ داد و در عین حال گذری به مدیریت موجود دوران تکنوکرات‌ها در مدیریت شهری تهران زد.
او همچنین نسبت به واگذاری بخشی از اختیارات دولت در حوزه‌های اجتماعی به شهرداری تهران واکنش نشان داد و گفت که سیاست‌های اصلی در اختیار دولت است، حال دولت هم واگذار کند، چه چیزی می‌خواهد واگذار شود. باید در مرحله اول تکلیف فرمانده شهر تهران تعیین شود. به اعتقاد او مطالبه اصلی باید اعمال مدیریت یکپارچه شهری باشد؛ ازاین‌رو باید مسئولان را مجبور کنیم تا مجاب شوند این مهم را محقق کنند. به نظرم دیگر از مرحله گفتار درمانی گذر کرده‌ایم.
آنچه پیش رو دارید گفت‌وگو با «پرویز سروری» است:
پرویز سروری«عضو سابق شورای شهر تهران» در گفت‌وگو با«نماینده»، با بیان اینکه متأسفانه در کشور هنوز ضایعات نظام شاهنشاهی در سیستم اداری کاملاً از بین نرفته و نوعی تمرکز گرایی افراطی وجود دارد، گفت: «مدیران علاقه‌مند هستند حوزه عملکردشان وسیع باشد و بدون واسطه یا با واسطه حداقلی بتوانند بر مجموعه تحت امر خود اشراف داشته باشند.»
وی تصریح کرد: «متأسفانه نگاه سیاسی بر تمام بخش‌های اداری کشور سایه انداخته و نتیجه این می‌شود مدیرانی که برسرکار هستند احساس می‌کنند برای رسیدن به خواسته‌های سیاسی به اختیارات وسیعی نیاز دارند و این سبب می‌گردد که نگران و دغدغه‌مند باشند چرا که اگر واگذار شود ممکن است در اختیار رقیب قرار گیرد و رقیب از آن استفاده کند. در حالی که این نگاه، قرون وسطی است اما متأسفانه این نگاه بعضاً در بین مدیران وجود دارد، نتیجه آن می‌شود که کل سیستم فشل می‌گردد تا این کار انجام نشود.»
عضو پیشین شورای شهر تهران به تفاوت نگاه مسئولان اجرایی به شهرداری تهران اشاره کرد و افزود: «نگاه‌ها و رفتارهایی که قبل از انتخابات اخیر وجود داشت نگاه تقابلی بود اما امروز رفتارها کم کم به شکل دیگری مطرح می‌شود چون احساس می‌کنند این حوزه(مدیریت شهری) در اختیار رفقایشان قرار گرفته و دیگر آن دغدغه‌ای که رقیب می‌تواند ایجاد کند را ندارند.»
*شعار مسئولان تمرکززدایی است اما در عمل تمرکزگرا هستند
سروری اضافه کرد: «البته مدیران شعار واگذاری می‌دهند اما عملاً اقدام دیگری انجام می‌دهند یعنی در اعلام یک چیز می‌گویند اما در اعمال جور دیگر عمل می‌کنند. در اعلام شعار مسئولان تمرکززدایی است اما در اعمال تمرکزگرایی است.»
وی با بیان اینکه در چند برنامه تأکید شده که برخی از حوزه‌ها به مدیریت شهری واگذارد شود اما دولت‌ها عمل نمی‌کنند، یادآور شد: «محمود احمدی‌نژاد شهردار تهران بود و در آن مقطع بیشترین انتقادات را در رابطه با عدم واگذاری مسئولیت‌های شهری و مدیریت شهری داشت و تأکید می‌کرد که شهردار تهران باید در هیئت دولت حضور داشته باشد اما همین که از شهرداری به ریاست‌جمهوری رفت دیدیم همه مطالبی که مطرح می‌کرد را به فراموشی سپرد و به شدت بر تمرکزگرایی پافشرد.»
نماینده ادوار مجلس تصریح کرد: «همین رفتار هم در مورد آقای روحانی و تیم او صدق می‌کند، مواضع آنها قبل از به قدرت رسیدن کاملاً متمرکز بر تمرکززدایی بود اما در این پنج سال برداشت متفاوت دیده شد. آنچه مسلم است این نگاه که در بین مدیران ما وجود دارد مشکل آفرین است.»
*چرا مدیریت یکپارچه شهری در ادوار گذشته محقق نشد؟
وی در پاسخ به این سؤال که انتظار می‌رفت در دوران حضور قالیباف در شهرداری تهران به‌خصوص در زمان شورای دوم تهران و دولت نهم، مدیریت واحد شهری شکل بگیرد، این روند اعمال نشد، چرا؟، گفت: «قرار بود که با آمدن قالیباف و جمع شدن مدیریت شهری و دولت و هماهنگی و هم‌افزایی این دو، زخمی که در انتخابات ریاست‌جمهورری به پیکر جریان اصول‌گرایی وارد شده بود ترمیم شود و بدنه کنار هم قرار بگیرند، اما چون در رأس این اتفاق نیفتاد و آقای احمدی‌نژاد به شدت نسبت به شهرداری قالیباف موضع داشت، این فضا به رده‌های بعدی و دامنه نیروها هم تسری پیدا کرد و اختلاف‌ها دهان باز کرد و آن هدفی که به نظر من می‌شد از این انتخاب به دست بیاید کاملاً از دست رفت و ما دچار یک شکاف چندین ساله شدیم.»
وی تأکید کرد: «در هشت سال دولت احمدی‌نژاد این نقار و شکاف بسیار برجسته بود و می‌توان گفت که یک واگرایی بسیار جدی بین دولت و شهرداری به وجود آمد که فرصت‌های زیادی به سبب آن از دست رفت.»
دبیر کل جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی با بیان اینکه اما با توجه به مدیریت جهادی که شهرداری تهران داشت توانست این خلأ را به نوعی برطرف کند و اجازه ندهد که شهرداری به علت این واگرایی از آن تحول باز بماند، اظهارداشت: «کارنامه تقریباً درخشانی در دوران آقای قالیباف به جا ماند که آن را باید به‌عنوان یک ذخیره ارزشمند برای نیروهای انقلاب حفظ کنیم.»
سروری افزود: «هر چند به این کارنامه در برخی از جاها انتقاداتی هم وارد است. اما مجموعاً می‌توان گفت که هم دوره دو ساله احمدی‌نژاد در مدیریت شهری درخشان بود و هم دوره دوازده ساله قالیباف.»
وی در پاسخ به این سؤال «امروز تعدادی از اعضای شورای شهر از مدیریت گذشته شهر تهران انتقاد می‌کنند و می‌گویند با عملکرد گذشته کار برای مدیریت شهری دشوار خواهد بود با این وجود نقشه پیش رو برای شورا و شهرداری را چگونه ارزیابی می‌کنید؟» گفت: «ما چهارده سال درخشان داریم که امروز می‌بینیم جریان اصلاح‌طلب به علت همین عملکرد بالایی که به وجود آمده است و توقع اجتماعی که به شدت افزایش پیدا کرده نسبت به ارائه خدمات به شهروندان با چالش جدی مواجه هستند و امروز به جای اینکه کارآمدی خودشان را نشان بدهند تمام همت و وقتشان را بر تخریب گذشته‌اند. اما این گذشته و آن کارنامه موفق قابل تخریب نیست.»
سروری در پاسخ به این سؤال «آیا احتمال می‌دهید با تعامل و همکاری که در دوره جدید بین شورا، شهرداری و دولت شکل گرفته قوه مجریه حاضر شود حوزه‌های اجتماعی همچون موضوع آلودگی هوا را به شهرداری تهران واگذار کند؟»، اظهارداشت: «سؤال این است حتی اگر واگذار کند چه چیزی را می‌خواهد واگذار کند؟ یک سلسه سیاست‌هایی است که در دولت اعمال می‌شود، دولت با آنها می‌خواهد چه کند؟»
وی گفت: «در مورد خودرو، دولت فقط خودرو تولید می‌کند، به عبارتی سیستم صنعت کشور خودرو تولید و تزریق می‌کند و از طرف دیگر خروجی خودرو یا متوقف یا به صورت لاک‌پشتی است. نتیجه این می‌شود که در کشور با تورم خودرویی روبه‌رو هستیم و آمارها نشان می‌دهد بیش از 80 درصد از آلودگی هوا مربوط به خودروهاست.»
عضو سابق شورای شهر تهران می‌گوید: «دولت باید همراهی کند و تصمیم درست اتخاذ کند، بالاخره اگر قرار است با آلودگی هوا مبارزه شود ما باید تصمیماتی اتخاذ کنیم که شاید خشن باشد و مشکلاتی را در ظاهر ایجاد کند اما چاره‌ای نیست.»
سروری به وظایف دولت در قبال مدیریت شهری اشاره کرد و افزود: «اکنون سهمی که دولت باید در قبال بخش مدیریت شهری اعم از مترو، بافت‌های فرسوده و موضوعات مختلف پرداخت کند را نمی‌دهد. حال بخش‌هایی هم به شهرداری تهران واگذار شد، خب شهرداری چه کاری می‌تواند انجام دهد؟! اصلاً در این حوزه‌ها اختیار ندارد.»
وی با بیان این مطلب «اگر دولت وظایفی که در قبال مدیریت شهری برعهده دارد انجام دهد، شهرداری می‌تواند وظایف خود را انجام دهد»، گفت: «اگر دولت سهم خود را پرداخت کند، شهرداری خود می‌تواند ناوگان عمومی را توسعه دهد؛ ازاین‌رو معتقدم اگر دولت بخواهد برخی از وظایف را به مدیریت شهری واگذار کند تا حدودی مسائل حل می‌شود اما نمی‌توان همه مسائل را حل کرد چراکه باید نگاه همگرایانه در دولت وجود داشته باشد تا بتوان با همکاری مدیریت شهری به جمع‌بندی رسید.»
نماینده ادوار مجلس درخصوص نگاه دولت به مدیریت یکپارچه شهری، اظهارداشت: «در زمانی که ما بررسی می‌کردیم، لایحه دولت مشکلات جدی داشت و به اعتقاد بنده انهدام شورای شهر و تضعیف شهرداری‌ها و دولتی شدن مدیریت شهری در لایحه پررنگ بود. حال نمی‌دانم آیا اصلاح کرده‌اند یا نه.»
سروری همچنین به انتقاد از مجلس پرداخت و گفت: «به اعتقاد بنده مجلس کوتاهی می‌کند، مجلس می‌تواند از قدرتش استفاده کند و برای دولت زمان‌بندی مشخص کند که اگر دولت لایحه مدیریت یکپارچه شهری را نیاورد مجلس ورود می‌کند و ان شاءالله موضوع را سامان دهد.»
*مشکلات پایتخت با لایحۀ مدیریت یکپارچۀ شهری کاهش می‌یابد
وی در پاسخ به این سؤال«آیا با مشخص شدن لایحه مدیریت یکپارچه شهری مشکلات پایتخت برطرف خواهد شد؟»، تأکید کرد: «قطعاً کاهش پیدا می‌کند چون شهر از چند فرماندهی به یک فرماندهی مبدل می‌شود و دیگر زمان بسیار از برنامه‌هایی که نیازمند هماهنگی و همکاری با دولت است تلف نمی‌شود و شخص فرمانده مدیریت شهری می‌تواند کارها را جلو ببرد و فرمان شهر دست او است.»
دبیر کل جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی با بیان اینکه پیش از این رفتار دولت در قبال شهرداری‌ها یک پارادوکس بود، اظهارداشت: «این نگاه در برنامه ششم توسعه، دولتی شدن شهرداری‌ها و انهدام شوراها را در پی دارد که سمت تشکیل شورای تشریفاتی و تزئیناتی می‌رود که به دور از مردم‌سالاری دینی است؛ در حالی که آنچه از سخنان امام خمنی(ره) و قانون اساسی برداشت می‌کنیم گواهی بر آن است که در نظام جمهوری اسلامی مشارکت مردم باید در تمام عرصه‌ها ظهور و بروز پیدا کند.»
وی تأکید کرد: «مدیریت یکپارچه یک مطالبه ملی است و باید مسئولان را مجبور کنیم تا مجاب شوند این مهم را محقق کنند. به نظرم دیگر از مرحله گفتار درمانی گذر کرده‌ایم.
سروری گفت: حتی در بخش درآمدی نگاه ها باید تغیر کند و درآمدهای شهر به مدیریت شهری واگذار شود تا او بادست بازتری اقدام کند و هزینه های ساخت و ساز را گران نکند.»
وی بار دیگر تأکید کرد: «تمام ماجرا با این موضوع حل نمی‌شود اما قسمت عمده‌ای حتماً روان سازی در کارمردم در شهر و شهرستان‌ها به‌وجود خواهد آورد.»