ماهنامه «نماینده» / بیش از ۱۵ سال ازنخستین برنامۀ جدی نظام برای اجرای مدیریت یکپارچۀشهری که درقالب برنامۀسوم توسعۀ کشور آمد، میگذرد. درطول این سالها هیچ اتفاقی نیفتاده است. اما سرانجام دولت سخن از پایان لایحه به میان آورد؛ رئیس سابق شورایعالی استانها نیز از مقدمات شکلگیری قانون مدیریت شهری خبر داده بود و در عین حال دربارۀ موضوع واگذاری شرکتهای توزیع آب و برق به شهرداریها، گفته بود: «ازمدتها قبل به دنبال آن بودیم که مدیریت یکپارچه را در شهرها پیادهسازی کنیم اما ابتدا باید روشن شود که واگذاری مسئولیتها به شهرداریها چگونه قرار است انجام شود.»
«مهدی چمران» با بیان اینکه باید مدیریت شرکتهای توزیع به شهرداریها سپرده شود، تصریح کرد: «نمیتوان بدون اختصاص ردیف اعتباری برای این دستگاهها، آنها را به شهرداریها واگذارکرد زیرا نه تنها شهرداری از کمبود بودجه رنج میبرد بلکه سازمانهایی همچون آب و فاضلاب نیز با کمبود بودجه مواجهاند.»
«بیش از ۵۰ میلیون نفرازجمعیت کشور در شهرهای بزرگ و کوچک زندگی میکنند. درواقع این رقم برابر با ۷۰ درصد جمعیت کشور است. سامان دهی امور این جمعیت در شهرهای بزرگ کشور به معنای آن است که تدابیر ویژهای برای آنان اندیشیده شود. از اینرو مجلس شورای اسلامی در نظر دارد با حساسیت ویژه شکلگیری مدیریت یکپارچۀ شهری رامورد توجه قرار دهد. کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس که به عنوان یکی از کمیسیونهای تخصصی خانۀملت شناخته میشود این روزها در حال بررسی و واکاوی مدیریت یکپارچۀ شهری است چنانچه به گفتۀ عضو این کمیسیون، کمیسیون شوراها از تمامی دستگاههای ذیربط دعوت و همچنین نقطه نظرات دستگاههای اجرایی را دریافت کرده و در کارگروهی که تشکیل داده قرار است به جمعبندی نهایی برسند و انشاءالله به زودی در صحن کمیسیون تعیین، تکلیف شود.
درادامه، گفتوگو با سیدحمیدرضا کاظمی «عضوکمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس» ازنظرتان میگذرد:
*موضوع مدیریت یکپارچۀ شهری مدتهاست از سوی مدیران شهرداری و کارشناسان شهری مطرح میشود اما هنوز تکلیف آن مشخص نشده است؛ بهعنوان عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس بفرمائید مجلس برای اجرایی شدن این موضوع چه اقداماتی انجام داده است و تکلیف مدیریت واحد شهری چه زمانی مشخص خواهد شد؟
تقریباً یکی، دو جلسه کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای سلامی به موضوع مدیریت یکپارچۀ شهری اختصاص پیدا کرد؛ ازاینرو تمامی دستگاههای ذیربط دعوت و همچنین نقطه نظرات دستگاههای اجرایی را دریافت کردیم و در کارگروهی که کمیسیون تشکیل داده است، تقریباً به جمعبندی نهاییمیرسند و انشاءالله بهزودی در صحن کمیسیون تعیین تکلیف میشود.»
*با اینکه دولت لایحۀ مدیریت یکپارچۀ شهری را تهیه کرده است اما براساس نظرات کارشناسان شهری نسبت به اجرای مدیریت یکپارچه بیرغبت است و تمایلی برای اجرای آن ندارد، علت آن چیست؟
در درون دولت، دستگاههای مختلف حضور دارند و به نظر میآید این دستگاهها رغبت جدی ندارند تا تکلیف مدیریت واحد شهری مشخص شود در صورتی که به اعتقاد ما دستگاههای خدماترسان و اجرایی همه به طور متمرکز و یکپارچه تحت مدیریت شهری تعریف شوند براین اساس خدمات شهری با مدیریت شهرداری و نه تصدیگری شهرداری انجام گیرد.
*به نظر شما آیا دولت در دورۀ جدید حاضر خواهد شد این مسئولیتها را به شهرداری واگذار کند؟
اختلاف نظراتی بود که به نظر بنده شاید در کلانشهرها زودتر به نتیجه برسد. بالاخره باید منتظر ماند تا کارگروه ویژهای که در کمیسیون تشکیل و از دستگاههای مختلف هم دعوت شده تا نقطه نظراتشان را در این کارگروه مطرح کنند نهایی شود و به صحن کمیسیون بیاید. البته خود دستگاهها هم خیلی علاقهمند به این موضوع نیستند اما با این حال کمیسیون جدی ظاهر شده و انشاءالله سعی میکنیم با همکاری سایر دستگاهها مدیریت یکپارچۀ شهری را به نتیجه برسانیم.
*پیش از این مجلس طرحی در راستای مدیریت واحد شهری در نظر گرفته بود که به دلیل لایحۀ دولت آن را مسکوت گذاشت. هم اکنون برخی از اعضای شورای شهر تهران از مجلس میخواهند تکلیف این موضوع هرچه زودتر مشخص شود، به نظر شما در این دوره از مجلس و شورا تکلیف مدیریت واحد شهری مشخص میشود؟ و اینکه آیا قبول دارید مجلس در زمینۀ بررسی مدیریت واحد شهری منفعل عمل میکند؟
الان مجلس این موضوع را در دستور کار قرار داده است و به جد پیگیر است که به نتیجه برسد، ما تلاش خود را انجام خواهیم داد.
*اختیارات کنونی نهاد شوراها را چگونه ارزیابی میکنید، آیا شوراها از اختیارات مناسبی برخوردار هستند؟
اختیارات کافی باید در اختیار شوراها باشد تا فقط شورای شهرداری نباشند و در امورات شهری بهعنوان یک پارلمان محلی فعالیت کنند ضمن اینکه شورای شهر باید در حوزۀ مسائل فرهنگی بیشتر ورود پیدا کند همچنین باید در بحث نظارت بر عملکرد شهرداری نیز دقت بیشتری داشته باشد.
آیا با تعیین تکلیف مدیریت واحد شهری مشکلات موجود پایتخت و کلانشهرها برطرف خواهد شد؟
به اعتقاد بنده بخش عمدهای از مشکلات شهر برطرف میشود و مردم هم از این سردرگمی در میآیند چراکه در صورت اعمال مدیریت یکپارچۀ شهری تصمیم واحد گرفته میشود به همین جهت همانطور که تأکید کردم کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس به طور جد وارد شده و پیگیر موضوع مدیریت یکپارچه است و در این راستا جمعبندیهایی درخصوص کشورهایی که در زمینۀ مدیریت یکپارچۀ شهری موفق بودهاند، انجام داده است. بالاخره دنیا چند سال است به این سمت(مدیریت واحد شهری) رفته است و ما هم باید از تجربیات دنیا استفاده کنیم.