ماهنامه «نماینده» / «سیدحسن موسوی چلک» در گفتوگو با خبرنگار «نماینده» با بیان اینکه حذف طلاق از شناسنامۀ بانوان مسئلهای است که رسانهها هم خیلی به آن ورود کردند ولی در واقع من به شخصه کابردی در این ایده نمیبینم، اظهار کرد: «طلاق یک قبح اجتماعی دارد و کسی نمیتواند قبح آن را از بین ببرد هر چند که در این چند سال اخیر در جامعۀ ما این قبح کمتر شده است و این موضوع هیچ ربطی به این ندارد که ما بهوسیلۀ این ایده بخواهیم مهر طلاق را از شناسنامه حذف کنیم.»
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی کشور در ادامه افزود: «در حالت کلی طلاق در محیط زندگی و محل کار چیزی نیست که قابل پنهان کردن باشد. بهنظر من این ایده به زنان مطلقه بابت طلاقی که گرفتند کمکی نخواهد کرد یعنی اگر عنوان طلاق در شناسنامۀ زنان ذکر نشود، کمکی به تقویت جایگاه اجتماعی آنان یا کاهش فشار نگاه مردم نخواهد شد. ضمن اینکه این امر ممکن است منجر به عدم شفافیت در شروع زندگی مجدد آنها شود.»
موسوی با بیان اینکه این ایده چه کارکردهایی میتواند داشته باشد، اذعان کرد: «این موضوعات حقوقی است و وقایع حیاتی افراد باید در شناسنامۀ آنها ذکر شود. هر چند که این موضوع در اختیار قانونگذاران است و میتوانند قانون را عوض کنند ولی این امر هیچ کمکی به کاهش فشارهای روانی که زنان مطلقه در ارتباطات اجتماعی خود متحمل میشوند، نخواهد داشت. لذا فکر میکنم یک مقداری برای این موضوع باید دلایل متقن هم اعلام کنند. »
وی با اشاره به نام طلاق بهعنوان سورهای در قرآن تصریح کرد: «بحث طلاق موضع مهمی است تا آنجایی که خداوند در قرآن سورهای به این نام نازل کرده است. اینکه نمایندگان روی این موضوع متمرکز میشوند با توجه به آمار بالای طلاق در کشور و روند رو به رشد این پدیده و تبعاتی که طلاق برای زنان، مردان و فرزندان ایجاد میکند و همواره یکی از ۵ موضوع مهم کشور در سطح اجتماعی شناخته میشود، بهنظر دغدغۀ درستی است ولی این راهکار، راهکار صحیح و مناسبی نیست.»
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی کشور در ادامه گفت: «بخشی از این فشارها تحت تأثیر ضعف اخلاقی و اجتماعی است. اگر همکار ما طلاق گرفت ما نباید او را به چشم آدمهایی بنگریم که چکش خوردند(بهاعتقاد عوام هم، چیزی هم که چکش بخورد از قیمت افتاده است) چرا که هر چند این طلاق بدترین حلالهاست ولی کارکردهایی هم دارد ما همیشه بعد منفی طلاق را پررنگ کردیم و واقعاً هم این امر بعد منفی دارد اما باید در نظر داشت که اگر هیچ کارکرد مثبتی نداشت که حلال شمرده نمیشد.»
موسوی چلک تصریح کرد: «جاهایی که طلاق کاربرد دارد را باید جدّی گرفت. بحث بعدی اینجاست که فرد مطلقه اگر نخواهد با مشکل خود کنار بیاید هیچگاه نمیتواند بازتوانی روانی و اجتماعی که لازمۀ شروع یک زندگی مجدد است، داشته باشد. به همین دلیل روانشناسان معتقدند که اگر کسی با مشکلی مواجه شد، اولین و مهمترین گام این است که فرد آن مشکل را بپذیرد. کسی که در زندگی یک بار طلاق را تجربه کرده است اگر نتواند با این مشکل بهعنوان یک واقعیت کنار بیاید، در بقیه نقشهای اجتماعی خود هم دچار مشکل خواهد شد.»
وی افزود: «نکتۀ بعدی دادن آگاهی به کسانی است که در قالب دوست، خانواده، همکار و... با این افراد در ارتباط هستند. نگاه عموم مردم برای افراد مطلقه نباید به حدی سنگین باشد که امروز شاهد این چنین مشکلاتی باشیم. در حال حاضر بهازای هر ۴/۴ ازدواج یک طلاق و در برخی از استانها بهازای هر ۳ ازدواج یک طلاق را شاهد هستیم. لذا این بحث به بخش فرهنگی برمیگردد و موضوع این است که با یک قانون و بخشنامه این مشکل حل نمیشود بلکه این بخش از جنس تربیتی، اخلاقی و اجتماعی است که با قانون مدیریت نخواهد شد.»
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی کشور با بیان اینکه نکتۀ بسیار قابل تأکید خانواده فردی است که طلاق گرفته است، اظهار داشت: «خانواده در پذیرش این فرد بعد از طلاق و بازتوانی او بعد از طلاق خیلی مؤثر است؛ در واقع بستگان نزدیک خیلی تعیین کنندۀ مسیر بعدی زندگی این افراد هستند زیرا اگر چتر حمایتی نباشد به مراتب تبعات و سنگینی طلاق برای زنان بیشتر خواهد بود البته تأثیرپذیری و طاقت افراد هم در پذیرش طلاق متفاوت است. ممکن است دو نفر در یک خانواده طلاق بگیرند اما الزاماً هر دو یک تأثیر یکسان از این پدیده نگیرند حتی وجود سابقۀ طلاق در خانواده و پیامدهایی که آن موضوع داشته باز میتواند روی فرد بعدی تأثیرگذار باشد.»
وی با اشاره به سامانه ثبت مشخصات افراد و استعلام از آن برای قبل از ازادواج گفت: «دوستان ادعا کردند که سامانهای ایجاد کردند که برای افراد قابل استعلام است ولی این امر صحیح نیست و نمیشود هویت فردی افراد را در معرض دید گذاشت. هویت افراد عنوان پایان نامه نیست که در اینترنت قابل جستوجو باشد.»
موسوی چلک در ادامه افزود: «آقای خدادی عضو کمیسیون اجتماعی هم از موافقان این ایده هستند. با همۀ احترام خدمت ایشان نمیتوانم این ایده را بهعنوان ایدهای که به وضعیت زنان مطلقه کمک میکند، نگاه کنم. چرا که فشارهایی که بعد از طلاق بر زنان وارد میشود از جنس مادیات نیست بلکه همه از جنس اخلاق و تربیت هستند؛ لذا معتقدم حذف طلاق از شناسنامه کمکی به برطرف شدن این مشکلات نخواهد کرد.»