به گزارش «نماینده» سخنان رهبر معظم انقلاب در دیدار با روسای قوای سه‌گانه و تنی چند از مسئولان کشور حاکی از عمق نگرانی، حساسیت و اهمیت رهبری و مسئولان نظام نسبت به شرایط زلزله‌زدگان مصیب زده کرمانشاه و تاکید رهبری بر تسریع در امر کمک‌رسانی به آنها بود.
ایشان در این دیدار با ابراز تأسف عمیق از حادثه بسیار تلخ زلزله کرمانشاه و همدردی با مردم تأکید کردند: " این همدردی‌ها باید در عرصه عمل و کمک به مردم با قوت ادامه پیدا کند تا از مشکلات و رنج مردم بکاهد".
مقام معظم رهبری با یادآوری اینکه مردم این خطه از کشورمان مرزبانان دلیر و دلاور کشور محسوب می‌شوند، این حادثه تلخ را آزمایشی الهی و میدانی برای ادای وظیفه مسئولان برشمردند و افزودند: «توجه به هوای سرد و درپیش بودن فصل دشوار سرما بکاهد.»
اما در چنین شرایطی می‌بینیم که برخی از مسائل حاشیه‌ای در کشور جریان دارد که دقت و مراقبت لازم را مسئولان امر را می‌طلبد. از همان ابتدای وقوع زلزله روسای قوا سه‌گانه ضمن مدیریت این حادثه از تمام امکانات دستگاههای زیر نظر خود برای کمک به زلزله‌زدگان استفاده کردند و مسئولان لشکری و کشوری با تمام امکانات موجود خود به کمک هموطنان خود در این منطقه شتافتند و تا جایی که شاهد حضور برخی از مسئولان در منطقه بودیم تا بتوانند عملاً برای تسریع در کمک‌رسانی اقدام کنند.
همچنین مردم و رسانه‌ها نیز وارد عرصه شدند و علاوه بر کمک‌رسانی‌های دولتی، مردم نیز متعهدانه برای همیاری و همدردی با زلزله‌زدگان کرمانشاه کمکهایی را خودجوش به این شهر ارسال کردند. رسانه‌ها نیز تلاش کردند تا اخبار را پوشش داده و حداکثر اطلاع‌رسانی را برای جذب کمک‌های مردمی و اطلاع از شرایط و نحوه کمک‌رسانی انجام دهند.
با این حال برخی از منابع خبری و شبکه‌های مجازی اعلام کردند که نتیجه مطلوبی از این همراهی‌ها و همدلی‌ها حاصل نشد.
آنها نوشتند که مردم زلزله‌زده که داغ بزرگ از دست دادن خانواده و آشنایانشان بر دلشان نشسته حالا باید نگران جایی برای اسکان و آب و غذایی برای خوردن و بالاپوشی برای محافظت از سرما باشند! البته این واقعیتی است که در برخی از مناطق زلزله‌زده مدیریت بحران از جانب دولت و مسئولان امر به خوبی صورت نگرفت و نقطه ضعف‌های بسیاری در این امر وجود دارد اما آیا براستی دولت کمکی نکرد؟
بحران‌سازی
نباید از نظر دور داشت که زمین‌لرزه به عنوان یک رویداد طبیعی همواره در طول تاریخ با بشر همراه بود و این حادثه مختص به کشورمان نیست.
متاسفانه اگر چه کارشناسان و متخصصان امر بارها تذکر داده‌اند که ایران در منطقه‌ای زلزله‌خیز واقع شده و امکان وقوع زلزله در هر نقطه از کشور محتمل است اما متاسفانه به نظر می‌رسد موانعی چون کمبود اعتبار، نبود برنامه‌ریزی مناسب و کارشناسانه و مجادلات سیاسی و...، مانع از توجه به موضوعات اصلی در این رابطه از جمله مدیریت بحران شده است.
وقوع بسیاری از حوادث نشان داده است که تجهیزات و امکانات امدادی و درمانی در کشورمان برای رسیدگی و مقابله با بسیاری از بحران‌ها کافی نیست و لازم است که ارزیابی‌ها و پیش‌بینی‌های بسیاری در این زمینه صورت گیرد. از سوی دیگر آموزش فرهنگ مقابله با بحران و مدیریت نیز در کشورمان بسیار ضعیف است نکته‌ای که کارشناسان عقیده دارند باید از مسئولین آغاز شود تا به جامعه تسری یابد.
با این حال شاهد هستیم که برخی از افراد در رسانه‌ها و فضای مجازی بیش از حد درباره ضعف، امداد، کمک‌رسانی و مدیریت از جانب دولت غلو می‌کنند و بدین ترتیب فضا را متشنج می‌سازند.
اینگونه بحران سازی‌ها که با انگیزه‌های سیاسی صورت می‌گیرد نه تنها مشکلی از کشور حل نمی‌کند بلکه ممکن است اثرات معکوسی بر مدیریت بحران داشته باشد. وجود چنین فشارهایی باعث کاهش کارآیی سازمان‌ها و نهادهای مرتبط امدادرسانی به زلزله‌زدگان می‌شود.
همه می‌دانند که مخاطب این گونه اخبار زلزله‌زدگان کرمانشاه نیستند که در بحران قرار دارند بلکه مخاطب مردمی هستند که به دور از بحران در حال قضاوت بر امر امدادرسانی هستند و نظرات آنان بر رویکردهای سیاسی این گونه خبرسازان موثر است.
نگاه قومیتی
جالب آنجاست که در این زلزله نکته دیگری که در رسانه‌ها، فضای مجازی و حتی از زبان برخی از سیاسیون شنیده می‌شود این است که قوم کرد منطقه زلزله‌زده به دلیل برخی از نگاه‌های سیاسی، علی‌رغم جمعیت بالای خود در کشور مورد تبعیض و بی‌مهری قرار دارند و رسیدگی به آنها نیز به این دلیل مناسب نبوده و از امدادرسانی محروم مانده‌اند.
مردم کرد نشان داده‌اند نه تنها به نظام وفادارند همواره بار پاسداری از نظام و امنیت کشور را بدوش می‌کشند. کردها ممکن است که نسبت به برخی کمبودها و مشکلات اعتراض و انتقاد داشته باشند اما همواره این انتقادها را از مسیر عقلانی و قانونی پیگیری کرده و اصل همبستگی آنان با حاکمیت پابرجاست. این درحالی است که در کمک‌رسانی مبنای کار قومیت افراد نیست و تاکیدات مقام معظم رهبری نشان می‌دهد که نظام به چنین جریان‌سازی‌هایی توجه ندارد.
این شایعه‌ای است که این روزها از سوی برخی از شبکه‌های معاند و عناصر ضد انقلاب در فضای مجازی پخش شده و این گروه تلاش می‌کنند تا نظام را در رابطه با حادثه تلخ زلزله کرمانشاه بدنام کنند و گروهی دانسته یا ندانسته این گونه شایعات را منتشر و پیگیری می‌کنند.
این بهره‌برداری سیاسی از زلزله تنها یک مطلب را یادآور می‌شود و آن هم به کمین نشستن ضدانقلاب برای سوء‌استفاده از اوضاع است. بدیهی است که اگر مسئولان نسبت به وظیفه خود هوشیار و آگاه نباشد ناکارآمدی آنها به پای نظام نوشته خواهد شد.
وعده‌های عملی
از سوی دیگر نه درماجرای این زلزله بلکه در حوادث و اتفاقات دیگر کشور وعده‌هایی از زبان مسئولان شنیده می‌شود که در بسیاری مواقع عملی نمی‌شود. مردم مسئولین را الگوی خود می‌دانند و رفتار و گفتار مسئولین در طول بحران زیر ذره‌بین افکار عمومی قراردارد. بارها دیده شده است که مسئولین با سخنان خود، نه تنها باعث کدورت و دلگیری مصیبت‌دیدگان شده‌اند بلکه افکار عمومی نیز تحت تأثیر آن سخن و موضع قرار گرفته که باعث بی‌اعتمادی هم شده است.
مقامات و مسئولان باید در نظر داشته باشند که وعدهایی را به مردم مناطق مصیبت زده بدهند که منطقی، علمی و معقول باشد و آنها را بی‌مورد امیدوار نکنند. اگر این امید پس از چندی با عمل نکردن وعده‌های مسئولین، به یأس تبدیل شود، هزینه‌های روحی و روانی جبران‌ناپذیری بر جا خواهد گذاشت.