هفته نامه «نماینده» / یکشنبه هفته قبل (۱۱ تیرماه) سؤال ملی سه تن از نمایندگان مجلس در صحن علنی اعلام وصول شد تا خرید لولههای بدون درز برای شرکتهای نفتی از خارج کشور «زنگنه» را به مجلس بکشاند. اعتراضاتی ازایندست در مجلس شورای اسلامی و نیز در میان طبقات و صنوف مختلف کشور نسبت به بیتوجهی مسئولان اجرایی به تولیدات داخلی کم نبوده است.
اواخر فروردینماه سال جاری بود که ۴۳ نماینده مجلس شورای اسلامی در تذکری کتبی به وزیر نفت خواستار جلوگیری از واردات بیرویه لولههای بدون درز مورد نیاز در صنعت نفت شدند.
در همین ارتباط دکتر هادی قوامی، نماینده مردم اسفراین در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه کارخانه لوله گستر اسفراین ظرفیت تولید ۱۲۰ هزار تن لوله بدون درز را دارد اظهار تأسف کرده بود درحالیکه این کارخانه فقط با ۱۰ درصد ظرفیت خود کار میکند، شرکتهای وابسته به وزارت نفت نیاز ۶۰ هزار تنی لولههای ۷ تا ۱۶ اینچی خود را از کشورهای خارجی تأمین میکنند.
شرکت نفت در حال حاضر نهتنها لوله مورد نیاز خود را از تولیدات داخلی تأمین نمیکند بلکه به گفته قوامی شرکت لوله گستر ۹۰ میلیارد تومان از شرکتهای وابسته به وزارت نفت بابت خریدهای قبلی طلب دارد. این نماینده مجلس معتقد است با سیاستهای این وزارتخانه مبنی بر بیتوجهی به تولید ملی میتوان ادعا کرد بیش از ۲۰ هزار فرصت شغلی در معادن و صنایع این حوزه معطل مانده است.
* قرار بود وزیر روی ریل بایستد!
«ارجاع سفارش کار صنعتی به خارج در صورتی که امکان انجام آن در داخل وجود داشته باشد، حرام میدانم.» این گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت و همچنین واکنش سال گذشته وی زمانی که خبر خرید ۵۰۰۰ واگن باری از روسیه را شنید و مدعی شد روی ریل میایستد و از ورود این واگنها به کشور جلوگیری میکند، مانع از این نشد که امضای نعمت زاده زیر قرارداد با روسها به تولیدکننده داخلی دهنکجی نکند!
به گفته مقدسی، عضو کمیسیون صنایع و دبیر فراکسیون اقتصاد مقاومتی مجلس، در اراک و زنجان کارخانههایی مانند واگن پارس، فولاد درخشان و پلور سبز ظرفیتهای بالایی با توان تولید بیش از هزار دستگاه واگن قطار وجود دارد.
با توجه به سهم و نقش برجسته دولت در مصرف، بهعنوان بزرگترین مصرفکننده در کشور، انتظار میرود دولت تدبیر و امید به فرمایش مکرر رهبری مبنی بر حمایت از تولید داخل و حرام شمردن واردات و استفاده از کالایی که مشابه داخلی آن وجود دارد، به شعار اکتفا ننموده و در عمل پایبندی خود به این اصل اقتصادی راه گشا نشان دهد.
*آب سردی بر پیکر جامعه تحصیلکرده
از سوی دیگر، آذرماه سال گذشته بود که ۴۰۰ نفر از دانشجویان و اساتید دانشگاهها به نمایندگی از جامعه علمی و صنعتی کشور در نامهای خطاب به روحانی بیان داشتند: «اقداماتی چون امضای قرارداد برای واردات کشتی از کره جنوبی، ساخت نیروگاه توسط شرکت ترکیهای و واردات تراکتور از جمهوری چک، تحویل مدیریت و کنترل بندر چابهار به هند همچون ریختن آب سردی بر پیکره جامعه جوان مهندسی کشور است. طبق آمار و ارقام اعلامشده از سوی یکی از وزرای دولت شما، سالانه ۱۵۰ میلیارد دلار خسارت مالی مهاجرت فارغالتحصیلان ایرانی است که در جیب کشورهای دیگر میرود.»
نکته حائز اهمیت اینجاست که عدم اعتماد به صنایع مختلف جدای از خروج میلیونها دلار سرمایه از داخل کشور، این صنایع داخلی را نابود خواهد کرد و این یک فاجعه است!
* علاقه خانوادگی وزرا به واردات
یکی دیگر از نمونههای نگاه به بیرون مسئولان دولتی در حوزه صنعت غذایی کشور بود. آخوندی، وزیر راه بزرگترین کترینگ خاورمیانه را با سرمایهگذاری یک شرکت اتریشی برای تأمین غذای مسافران قطارها افتتاح کرد. این سرمایهگذاری خارجی در حالی صورت گرفت که دهها رستوران بزرگ و زنجیرهای ایرانی با بهترین کیفیت غذا در کشور وجود دارد که در صورت برگزاری مناقصه میتوان شاهد آمادگی برای سرمایهگذاری مشابه از سوی بخش خصوصی ایرانی بود.
پس از افشای واردات پوشاک خارجی توسط دختر وزیر آموزشوپرورش، بسیاری از فعالان صنعت پوشاک و نمایندگان مجلس از رفتار این وزیر دولت روحانی انتقاد کردند. در این مورد هرچند فعالیت خانواده وزیر حوزه آموزشی کشور در تجارت آن هم واردات و آن هم در این برهه که اقتصاد کشور نیازمند حمایت از تولید داخلی است دردناک بود اما حمایت علنی و با سوز و گداز معاون رئیسجمهور تدبیر و امید (در مناظرات انتخاباتی) از این اقدام، بیشازپیش موجبات تأثر و ناامیدی اهالی تولید ملی را ایجاد کرد.
* واردات عجیب
جلوه دیگری از واردات که اخیراً بازتاب زیادی در رسانهها و جامعه ایجاد کرد واردات کالاهای عجیب یا واردات عجیب برخی کالاها بود!
دولت حسن روحانی با واردات ۴۰ میلیارد دلار معادل ۱۱۱ هزار میلیارد تومان کالا از چین در ۴۲ ماه، رکورددار واردات اجناس چینی در میان همه دولتها شد. بدین ترتیب حسن روحانی بیشترین شغل را برای چینیها ایجاد کرده است. در همین ارتباط، گمرک جمهوری اسلامی فهرست اجناسی که دولت یازدهم در سال ۱۳۹۵ وارد کرده را منتشر کرد که در رسانهها موجود است. در این میان واردات برخی کالاها تأملبرانگیز و گاهاً خندهدار به نظر میرسید که مروری بر آنها خواهیم داشت: شلاق و تازیانه، سنگپا، سگماهی، قلوهسنگ، بوق، زیپ و بند شلوار، تلهموش، شلنگ، بیل و کلنگ، دستمالسفره، عکسبرگردان، کود حیوانی، جوال! و غیره.
* چرخاندن چرخ اقتصاد کشورهای دیگر
گذشته از تأکیدات مکرر رهبر انقلاب در خصوص اهمیت اقتصاد مقاومتی، حمایت از تولید داخل و ممانعت از واردات کالاهای غیرضروری سایر مسئولین نظام هم بر این مهم واقفاند. در همین راستا علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی در همایش سراسری قضات که یکشنبه هفته جاری برگزار شد با اشاره به اینکه همانطور که رهبری بارها فرمودهاند باید به مسائل اصلی پرداخته شود تأکید کرد: «امروز مسئله اصلی کشور اقتصاد است تا تولید محور و صادرات محور نباشیم نمیتوان اقتصاد را اصلاح کرد.» بااینوجود به نظر میرسد مسئولان اجرایی کشور نهتنها به محوریت تولید و صادرات اعتقادی ندارند بلکه مصر هستند تا ایران ابزاری برای چرخاندن چرخ بازار سایر کشورها باشد.
* حرف آخر
هرچند در مجلس دولتدوست دهم حنای سؤال از وزیر رنگی ندارد و احتمالاً سرنوشت این «سؤال از وزیر» هم مانند اکثر سؤالات با رأی اکثریت نمایندگان به «وارد نبودن سؤال» ختم به خیر! میشود اما بههرحال آنچه از نمایندگان انتظار میرود پرسش از وزرا برای ایجاد شفافیت در مسائل گوناگون از جمله حوزه اقتصاد و واردات است.