هفته نامه «نماینده»؛ اسفندیار اختیاری*/ متأسفانه در ایران استراتژی مشخصی برای تأسیس، توسعه و همکاری دانشگاهها وجود ندارد. همه دانشگاههای کشور بهصورت همزمان تمامی رشتههای تحصیلی را پذیرش میکنند، همه آنها کارهای تحقیقاتی را انجام میدهند و ...
این موارد نشان از نداشتن استراتژی مشخص در روند حرکت دانشگاهها دارد و چند راهکار برای کنار گذاشتن این رویه باید در نظر گرفته شود. اولاً میتوان به دانشگاهها مأموریت خاص داد. مثلاً رسالت بیابانزدایی به عهده دانشگاه یزد گذاشته شود و از سوی دیگر تمامی امکانات و متخصصان در اختیار آن دانشگاه قرار بگیرند تا بشود درزمینۀ موردنظر بهصورت هدفمند فعالیت کنند.
سیاستگذاریها باید با توجه به منابع در اختیار دانشگاهها صورت بگیرد. بهعنوانمثال دانشگاه یزد که منابع طبیعی اندکی دارد باید مکلف به توسعه رشتههایی شود که بیشتر بر مبنای فکر شکل گرفته است. در این راستا میتوان به رشته فنآوری اطلاعات اشاره کرد که در زمان آموزش به امکانات کمتری نیاز دارد و در مرحله عملیاتیسازی نیز به آب نیاز ندارد.
امکانات باید مطابق این سیاستگذاریها به فراخور نیاز در اختیار دانشگاهها در مراکز استانها قرار بگیرد.
مجلس این آمادگی را دارد که کارشناسان حوزه آموزش طرحها و نظرات خود را برای پیادهسازی روشهای بهینه در آموزش ارائه کنند و نمایندگان نیز قوانین موردنیاز را مصوب نمایند.
نکتهای که باید مدنظر داشت اینکه معمولاً در برنامهریزیها و سیاستگذاریها از پایین به بالا صورت میگیرد؛ یعنی وزارت علوم سیاستها، برنامهها و حتی بودجه را در اختیار سازمان مدیریت و برنامهریزی قرار میدهد، پسازاینکه برنامهها در سازمان تدوین شد در ادامه برای بررسی در اختیار مجلس قرار میگیرد؛ یعنی از وزارت علوم باید جرقههای این اتفاقات مفید فایده در دانشگاهها بیفتد و به مجلس ختم شود.
مجلس معمولاً در سطح کلان ورود میکند؛ بدین معنا که مجلس قانون وزارت علوم را تصویب میکند و سپس آییننامهها برای تصویب در اختیار هیئت دولت و وزارتخانه است. در گام بعدی وظیفه مجلس نظارت بر اجرای آییننامههایی است که دولت تصویب کرده تا در چارچوب قانون اجرایی شوند.
*نماینده زرتشتیان و عضو کمیسیون آموزش مجلس