«نماینده» / نمایندۀ مردم اصفهان در دوره‌های هفتم تا دهم مجلس و رئیس کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی و نظارت بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی «حمیدرضا فولادگر» است. گفت‌وگوی «نماینده» با این عضو هیئت‌علمی دانشگاه و دکترای مهندسی صنایع در ادامه می‌آید:
* آیا حمایت از تولید داخل و حل مشکل اشتغال با توجه به قوانین فعلی غیرممکن است که برخی کاندیداها نسبت به انجامش این‌قدر تشکیک کرده و منوط به سرمایه‌گذاری خارجی می‌کنند؟
سرمایه‌گذاری خارجی یکی از ظرفیت‌هایی است که همیشه در کشور می‌توان از آن بهره برد و قانون حمایت از آن را هم داریم. در سیاست‌های کلی نظام هم تصریح شده که سرمایه‌گذاری خارجی یک راه‌حل است. نکته اینجاست که ما از ظرفیت تولید داخل کشور استفاده نمی‌کنیم. موضوع رفع موانع تولید و بهبود فضای کسب‌وکار، توجه به اقتصاد دانش‌بنیان و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی نیازمند صرف انرژی و تلاش بیشتری است و آن‌طور که باید برای رسیدن به آن تلاش نمی‌شود. گاهی می‌خواهیم صورت‌مسئله را پاک کنیم، گاهی سراغ کاری که زحمت بیشتر و البته نتیجه بهتری برای مردم دارد نمی‌رویم راه ساده و میانبر را انتخاب می‌کنیم که در اینجا راه ساده و میانبر افزایش سرمایه‌گذاری خارجی است.
* نرخ بیکاری امروز چقدر است؟
بر اساس آمارهای دولت و مرکز آمار ۱۲.۵ درصد بیکاری رسمی را داریم که با احتساب ۱ یا ۲ ساعت کار در هفته محاسبه می‌شود؛ اگر بخواهیم اشتغال پایدار و دائمی را معیار قرار دهیم نرخ بیکاری تا دو برابر هم افزایش می‌یابد و اگر بیکاری را در قشر جوان و تحصیل‌کرده مورد محاسبه قرار دهیم این نرخ بالای ۳۰ درصد خواهد بود.
* یعنی آمارهای دولت غلط است؟
به‌هرحال شغل‌های ایجاد شده باید اثر خود را در کاهش نرخ بیکاری نشان دهد. اینکه نرخ بیکاری ۱۲.۵ یا ۲۵ یا بالای ۳۰ درصد است نشان می‌دهد علیرغم تلاش‌هایی که در حوزه اقتصادی و اشتغال‌زایی صورت گرفته شغل‌های ایجاد شده پایدار نبوده است.
مبنای محاسبه اشتغال بر اساس طرح‌هاست. طرحی تعریف می‌شود، مجوز یا تسهیلاتی می‌دهند و مقداری کار تعریف می‌شود. نکته مهم این است که بیش از نیمی از تسهیلات اعطاشده، استمهال تسهیلات قبل بوده اما چه تسهیلات جدید و چه استمهال باشد یکسری اشتغال تعریف می‌شود. دولت آمارها را این‌طور حساب می‌کند که می‌گویند ۷۰۰ هزار شغل ایجاد شده است؛ بنابراین دولت نتوانسته مشکل اشتغال را به‌صورت ریشه‌ای حل کند و از ظرفیت‌های حوزه تولید و خدمات استفاده نکرده است.
* اینکه دولتی‌ها برخی نظرات منتقدان با «نمی‌شود» و «نمی‌توانیم» جواب داده می‌شود را چطور ارزیابی می‌کنید؟ اساساً این رویکرد چقدر با اقتصاد مقاومتی همخوانی دارد؟
من وارد بحث‌های آماری نمی‌شوم اما در واقعیت این توانایی‌ها و ظرفیت‌ها وجود دارد. ما کشور متراکمی نیستیم و از طرفی ظرفیت‌هایی داریم که به چند مورد آن اشاره می‌کنم: طبیعت چهارفصل، اقلیم‌های مختلف، ظرفیت گردشگری و میراث فرهنگی و صنایع دستی وجود دارد و فقط چند هزار کیلومتر مرزهای آبی داریم که یک کشور، تنها با تکیه بر صنایع دریایی، شیلات و مرزهای آبی خود می‌تواند مشکل اشتغالش را حل کند. نفت و گاز و پتروشیمی که مزیت نسبی کشور ماست و ما در این حوزه جزء چند کشور اول جهان هستیم. معادن هم به‌طور جداگانه ظرفیت بالایی برای اشتغال دارد؛ بنابراین هر کدام از کشورهای دنیا یکی از این ظرفیت‌ها را داشتند می‌توانستند مشکل ۸۰ میلیون نفر را در معیشت و اشتغال حل کنند. ما همه این ظرفیت‌ها را یکجا داریم، البته مشکلاتی همچون کم‌آبی، ریزگردها، تحریم‌ها و تهدیدها را هم هست؛ اما بااین‌وجود، استفاده از این ظرفیت‌ها و ایجاد اشتغال طی ۴ سال واقعاً دور از دسترس نیست و اینکه بگوییم نمی‌توانیم و نمی‌شود درست نیست.
در برنامه‌های آقای رئیسی و قالیباف تأکید بر این است که می‌توانیم از فرصت‌ها بهتر استفاده کنیم و یک دولت باید جهادی و کارآمد و باانگیزه و بابرنامه کار کند. نیروهایی که در دولت کار می‌کنند باید پرانرژی، باانگیزه، مردمی، جهادی، با اعتقاد و با نگاه به درون ـ همان‌طور که رهبر انقلاب گفتند ـ کار کنند.
* برخی وعده‌های کاندیداهای اصولگرا توسط حامیان دولت پوپولیستی و غیرکارشناسی توصیف می‌شود، به نظر شما وعده‌های ۴ سال قبل روحانی چقدر کارشناسی بود؟
صحبت‌های ۴ سال قبل آقای روحانی را که مرور کنیم چیز متفاوتی نمی‌بینیم. چطور است الآن کاندیداهای منتقد دولت (آقایان قالیباف و رئیسی) که چنین برنامه‌هایی را ارائه می‌دهند به‌عنوان برنامه‌های شعاری یا غیرقابل تحقق و پوپولیستی قلمداد می‌شود؛ اما ۴ سال قبل این‌طور نبود!؟ مگر همین آقای روحانی نبود که در بحث یارانه‌ها با صراحت گفتند که ما آن‌چنان درآمدهای کشور را سرشار خواهیم کرد که این مبلغ یارانه در زندگی مردم نقشی نداشته باشد! هنوز این صدا در گوش‌های مردم هست؛ اما در این چهار سال با اینکه مجلس هم این فرصت را برای دولت ایجاد کرد که نظام یارانه‌ای را اصلاح کند اما نه در یارانه تولید و نه یارانه مردم اصلاحی صورت نگرفت. حالا هم اگر کاندیدایی مطرح می‌کند که یارانه افراد کم‌درآمد را افزایش می‌دهیم به این معنی نیست که می‌خواهند کل یارانه‌ها را افزایش بدهند که آقای رئیس مجلس هم گفتند که امکانش وجود ندارد. ما هم می‌دانیم که از طریق افزایش قیمت حامل‌های انرژی امکان افزایش یارانۀ همه نیست اما چیزی که کاندیداها گفتند بحث یارانه اقشار کم‌درآمد است. این امکان از طریق حذف یارانه پردرآمدها وجود دارد. کما اینکه همین مجلس در برنامه ششم و بودجه امسال امکان افزایش یارانه مددجویان کمیته امداد و بهزیستی را فراهم کرد. هر چند دولت با این مسئله به‌شدت مخالف بود اما بعد از تصویب آن را در کارنامه خود درج کرد. افزایش یارانه مددجویان کمیته امداد و بهزیستی را مجلس تصویب کرد تا سه برابر شود. در ارتباط با صحبت آقای لاریجانی که می‌فرمایند «امکان افزایش یارانه» نیست می‌گویم؛ دیدید که مجلس تصویب کرد و امکان افزایش یارانه اقشار کم‌درآمد وجود دارد. البته معتقدم اجرای این طرح مستلزم دو شرط است که هم یارانه تولید باید داده شود و هم یارانه پردرآمدها حذف شود.
* اگر نکته‌ای باقی مانده بفرمائید.
گفت‌وگو و جدل لازمۀ انتخابات است اما نتیجه صحبت‌ها باید منجر به حل مشکلات مردم شود. معضلات کشور از جمله معیشت مردم، بیکاری جوانان، موانع تولید، رکود و ... را حتی کارشناسان دولت هم نمی‌توانند منکر شوند؛ ما گر چه افزایش درآمدهای نفتی داشتیم اما شاخصۀ رشد اقتصادی بالا نیست، چون سال آینده دیگر نمی‌توانیم از همین فرمول استفاده کنیم. رشد اقتصادی ما در حوزه تولید حدود ۴ درصد و کشاورزی ۵ درصد بوده، اما ساختمان منفی ۱۶ درصد بوده و در بخش معدن هم هنوز مثبت نیست. سال آینده چون مجدداً امکان افزایش درآمد نفتی وجود ندارد، در بحث نفت رشد منفی خواهیم داشت؛ امیدواریم با رأی مردم در ۲۹ اردیبهشت یک دولت باانگیزه‌تر و متعهدتری داشته باشیم. البته هر مجموعه‌ای سر کار بیاید مورد تائید رهبری و نظام هست.