«نماینده» / محمد کاشانی: هر ساله با آغاز سال جدید در کنار شادمانی‌های معمول، ترس و واهمه از آمار بالای تصادفات جاده‌ای که به دلیل افزایش مسافرت‌های نوروزی حادث می‌شود، وجود دارد اما فروردین ۹۶ دو پدیدۀ غیرمترقبه را نیز در نیمۀ دوم خود ثبت کرد. زلزلۀ نسبتاً شدید در سفیدسنگ خراسان رضوی و دیگری سیل و طغیان رودخانه در استان‌های شمال غربی کشور و خصوصاً آذربایجان که بیش از ۴۰ کشته برجای گذاشت. زمین لرزه در استان خراسان رضوی یک کشته و تعدادی مجروح داشت اما به دلیل تعداد زیاد روستا در منطقۀ یاد شده و شدت بالای زلزله، میزان خسارت به بافت روستایی چشمگیر بود. این زلزله، پس لرزه‌های فراوان و بعضاً شدیدی را به‌همراه داشت که همین امر موجب ایجاد رعب و نگرانی در دل مردم منطقه شد. هرچند سفیدسنگ را کانون زمین لرزه معرفی کردند اما دامنۀ زلزله به مشهد هم رسیده بود و حتی چندین پس لرزه هم در این کلان‌شهر احساس شد.
زمین‌لرزه در خراسان رضوی با توجه به‌شدت آن هرچند خسارات چندانی نداشت اما موجب شد تا همچون موارد مشابه زلزله نقش تلنگری را برای مسئولین ایفا کند. مسئولینی که به این مهم اذعان کردند که اگر همین زلزله در تهران اتفاق بیفتد، فاجعه رخ خواهد داد!
«احسان قاضی‌زاده هاشمی»، نمایندۀ فریمان و سرخس در مجلس شورای اسلامی نماینده‌ای بود که در هفته‌های گذشته چند روزی به‌واسطۀ زمین لرزه در حوزۀ انتخابیه‌اش مشغول پیگیری و هماهنگی‌های لازم جهت تسریع در امدادرسانی به وکلای خود شد. وی در آغاز به خبرنگار «نماینده» گفت: «زلزله‌ای که در سفیدسنگ به وقوع پیوست ۶.۱ ریشتر بود و تا چند روز قبل نیز قریب به ۶۰۰ پس لرزه این منطقه و محدودۀ اطراف را لرزانده است.»
قاضی‌زاده افزود: «به دلیل اینکه این واقعه در روز رخ داد و به لطف علی‌ابن‌موسی‌الرضا(علیه‌السلام) تنها یک کشته و ۴۰ زخمی داشتیم. همچنین حدود ۱۸۵۰ خانه ویران شد و ۵۷۰۰ واحد مسکونی آسیب جزئی دیدند.»
وی درخصوص منابع مالی اختصاص داده شده ابراز امیدواری کرد: «بنا بر قول‌هایی که داده شده، مقرر گردیده ۷ میلیون تومان به‌صورت بلاعوض به منازل ویران شده و ۲۰ میلیون تومان هم تسهیلات قرض‌الحسنه مسکن با کارمزد ۴ درصد در نظر گرفته شود.»
این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس گفت: «روند بازسازی که از دو هفته پیش شروع شد و امیدواریم تا پایان سال شاهد بازسازی این ۱۷۵۰واحد باشیم.»
نمایندۀ فریمان از روز واقعه روایت می‌کند: «با وجود حضور در صحن علنی مجلس به محض اطلاع از وقوع زلزله خود را به مرکز زلزله رساندم. پس از من دبیرکل هلال‌احمر آمدند. خوشبختانه همه ما را یاری کردند؛ نیروهای مسلح، بسیج، نیروی انتظامی، ارتش، بخش‌های مختلف استانداری و جمعیت هلال احمر که کمک شایانی داشتند.»
وی خاطرنشان کرد: «در فاز امداد و نجات همۀ نهادهای مسئول تلاش خود را انجام دادند اما باید ببینیم در حوزۀ بازسازی بنیاد مسکن چطور عمل خواهد کرد و امیدواریم که تعهدات و قول‌هایی که داده شده، عملیاتی شود.»
قاضی‌زاده در پاسخ به اینکه «اغلب در چنین مواقعی، ناهماهنگی‌هایی میان مسئولین و نهادهای امدادرسان ایجاد می‌شود، شما با این مسئله مواجه شدید» گفت: «مشکل خاصی در خصوص همکاری و هماهنگی‌ها وجود نداشت؛ تنها یک مورد در منطقۀ رضویه وجود داشت که با پیگیری‌هایی که صورت گرفت به سرعت برطرف شد. هماهنگی‌های مناسبی انجام گرفت، ستاد بحران استان تشکیل شد و همۀ دستگاه‌ها هم در آن جلسه حاضر شدند و کمک کردند تا برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات لازم صورت گرفت. این همکاری و هماهنگی در بازدیدهای بعدی هم به وضوح وجود داشت.»
این نمایندۀ مجلس در مورد اسکان مردم زلزله زدۀ منطقه توضیح داد: «در حال حاضر به تعداد منازل تخریب شده، کمپ‌ها و چادرهایی ایجاد شده و همچنین در منازلی که خسارت داشته تأمین امنیت برای ساکنین به‌وجود آمده است. بازسازی‌ها برای حدود ۷ روستا در حال انجام است و برای بقیۀ روستاها نیز عملیات آواربرداری در دست اقدام است.»
«پیشنهادی مطرح شده به ارزش ۲۵ میلیارد تومان، برای بازسازی زیرساخت‌ها از جمله مساجد و مدارس و خانه‌های بهداشت و مراکز مخابرات روستایی، برخی پل‌ها و سایر زیرساخت‌هایی که از زلزله آسیب دیده‌اند.» قاضی‌زاده با بیان این مطلب افزود: «البته اجرایی شدن این پیشنهاد نیازمند مصوبۀ هیئت وزیران است.»
وی گفت: «در چنین شرایطی مسائل روحی بسیار نیازمند توجه است. به هر ترتیب نیاز اصلی مردم این است که وضعیتشان سامان پیدا کند. بازگرداندن امنیت روانی به مردم از مهمترین فاکتورهایی است که در این برهه از زمان به آن نیاز داریم.»
قاضی‌زاده در پایان به دو مشکل قدیمی منطقه که در زلزلۀ اخیر خود را نشان دادند، اشاره کرد و گفت: «برخی از روستاها راه‌های خاکی داشتند و همین مطلب در بعضی مواقع کمک‌رسانی‌ها را با مشکل مواجه کرد. این مسیرهای روستایی و خصوصاً مناطقی که کانون زلزله هستند باید تبدیل به جاده‌های آسفالته شوند تا در شرایط اضطراری مشکل را دوچندان نکنند.»
دومین نکته‌ای که وی به آن اشاره داشت، مسئله مخابرات بود. احسان قاضی‌زاده گفت: «در ۱۸ روستا از مناطق زلزله اصلاً پوشش ارتباطات سیار و تلفن همراه وجود ندارد و تنها یک خط ثابت مخابرات روستایی دارند. همین خط ثابت هم در ساعت‌های اولیه با اختلال مواجه شده بود و ضرورت دارد تا ارتباطات سیار و تلفن همراه نیز برای این مناطق فعال شود.»