هفته نامه «نماینده»/در روزگاری که خیلیها ترافیک و جلسات کاری و دهها دلیل دیگر را در توجیه دیر رسیدنشان به قرارهای کاری مطرح میکنند، «احمد علیرضابیگی» یک ساعت قبل از موعد اعلامشده به دفتر هفتهنامۀ «نماینده» رسید و موجب شگفتی میزبان شد. سیل اخیر و انتخابات آینده، مهمترین محور گفتوگو با این نمایندۀ مردم تبریز بود که در کارنامهاش استانداری آن منطقه هم به چشم میخورد.
* گفتوگو را از موضوع مهم این روزهای حوزۀ انتخابیۀ شما شروع کنیم. خسارات سیل اخیر بسیار دامنهدار بود، آیا این وسعت علل خاصی داشت؟
در بلایای طبیعی، سیل از جمله مواردی است که قابل پیشبینی است. برای مقابله با زلزله ضرورتاً باید نرمافزارهای خود را برای مواجهه با زلزله آماده کنیم، ولی «سیل» حداقل از ۷۲ ساعت قبل از وقوع قابل پیشبینی است که چه چیزی در راه است. حتی یک کارگر در تبریز چون شنیده بود قرار است سیل بیاید به روستای خود برگشت تا بتواند اقدامات پیشگیرانه را برای امنیت خانوادهاش انجام دهد؛ وقتی یک کارگر میتواند پیشبینی عواقب سیل را بکند طبیعتاً دولتی با این عرض و طول به طریق اولی باید بتواند پیشبینیهای مناسبتری را انجام بدهد.
ما در دولت فعلی با این مسئله مواجهایم که همه برای انجام کار متقاضی بودجه هستند؛ درحالیکه برای پیشبینی، پیشگیری و مدیریت امکانات (مردم، نیروهای مسلح، امکانات دولتی) فقط نیازمند مدیریت هستیم.
* دقیقاً باید چه میکردند؟
وقتی پیشبینی میشود که در آذربایجان غربی سیل رخ خواهد داد کسی که در صدر امور اجرایی بهعنوان نمایندۀ دولت ایفای نقش میکند، میتواند بهسرعت در ذهن خود تقسیمبندی کند که آذربایجان غربی به ۳ حوزۀ آبریز تقسیم میشود؛ ارس، قزل اوزن، دریاچۀ ارومیه. بیشترین مخاطرات سیل در حوزۀ آبریز دریاچۀ ارومیه اتفاق میافتد پس باید تمرکز روی این حوزه باشد.
واقعاً پیشبینی این مسیر که طول آن بیش از ۳۰ کیلومتر نیست و تقسیم آن بین شهرداریها، دهیاریها، شوراهای شهر، روستا و... کاری برای دولت ندارد. از این طریق میتوانستند از توان مردم برای مهار سیلاب استفاده کند. برای سطوحی که از بستر رودخانه پایینتر هستند و در معرض خطر قرار دارند باید کیسۀ شنی چیده میشد. پلها نیز قسمت دیگری هستند که به دلیل گیر کردن تنههای درخت زیرشان از نقاط حادثهخیز بهشمار میروند. در این خصوص هم لازم است امکاناتی وجود داشته باشد تا بتواند جلوی پل را باز کند. این هم بهسادگی و با مدیریت نیروی مردمی قابل انجام است.
متأسفانه ما با این صحنه مواجه بودیم که سیل زندگی مردم را برده و مردم آه و فغان دارند، از سویی یکسری آدمهای کت و شلواری میخواهند فقط فیلم و عکس بگیرند که بگویند ساعت ۲ نیمهشب در محل حادثه حاضر شدهایم! با این رویکرد، حادثهای که میشد پیشگیری کرد، رخ میدهد و ۴۰ نفر انسان کشته میشوند. حالا که این اتفاق رخ داده، بعد از حادثه بدیهیترین کار این است که جنازهها پیدا شود، باید با بسیج مردمی این اقدام صورت بگیرد، درحالیکه تصاویری منتشر میشود از اینکه ظهر روز بعد جنازهها روی سطح دریاچه ارومیه غوطهور باقی مانده و اثری از هیچ مسئولی نیست!
* رئیسجمهور برای افتتاح چند طرح عمرانی و بازدید از مناطق سیلزده به استان سفر کردند.
این افتتاحها برایشان حاصلی نخواهد داشت؛ با توجه به وضعیت در سیل اخیر و حادثۀ قطار، ایشان از مردم آن منطقه طرفی برنمیبندند.
*رویکرد دولت یازدهم در انتخاب استانداران و مدیرانش چگونه است؟ با توجه به اینکه شما نمایندۀ مردم هستید و مطالبات مردم را از این افراد پیگیری میکنید، تعامل مسئولین دولتی با نمایندگان چگونه است؟
مطالبات ما با پاسخ «بودجه نداریم» مواجه میشود و تمام میشود. اما مسئله چیز دیگری است؛ مسئولین باید در دسترس مردم باشند و از امکانات موجود برای ساماندهی مسائل استفاده کنند؛ در آذربایجان شرقی مواجه هستیم با وصول بیرویۀ مالیات از مردم که چیزی نمانده بود که به یک بحران در استان تبدیل شود. با وجود اینکه رونق اقتصادی هم وجود نداشته بیشتر از متوسط کشوری از مردم مالیات وصول شده بود.
در مجموع ما با مدیرانی مواجه هستیم که کارکردشان سیاسی است بدون اینکه الفبای سیاست را فهمیده باشند. سیاست همانا قدرت است و قدرت هم برگرفته از ارادۀ ملت است و ملت با قلبهای خودشان این قدرت را رقم میزنند.
* تعداد زیاد ثبتنامکنندگان انتخابات ریاستجمهوری، انتقادات زیادی را در پی داشت. از قانونی که در این زمینه مشکلگشاست و در مجمع تشخیص مصلحت خاک میخورد اطلاعی دارید؟ لایحه یا طرحی در دستور کار هست؟
در قانونی که مجلس هشتم تصویب کرد، رجل سیاسی، مدیر و مدبر بودن تعریف شده بود. شورای نگهبان نیز این کار را شأن خود میدانست؛ به نظر من باید همین موارد را شورای نگهبان بهعنوان یک آییننامه تعریف کند تا ملاک عمل قرار گیرد.
آنچه که مربوط به لایحۀ جامع انتخابات است؛ دولت با تأخیر رفتار کرد یعنی ۶ ماه قبل وقت خواست تا مجلس طرحش را نگه دارد که بتواند لایحه بیاورد. بعد گفتند که منتظر ابلاغ سیاستهای کلی هستیم که پس از ابلاغ آن هم آقای مقیمی به کمیسیون آمدند و ما از ایشان خواستیم کار سرعت بگیرد که مجدداً وقت خواستند. گویا وزارت کشور کار خود را انجام داده و به دبیرخانۀ دولت رفته که اکنون متوقف شده است.
* با توجه به اینکه اصلاحطلبان ثبتنام گستردهای برای انتخابات شوراهای شهر و روستا داشتند، روند تأیید صلاحیتها را چطور میبینید؟
دوستانی که دستاندرکار هیئت عالی نظارت بر انتخابات استانها هستند، تاکنون گزارشهای نگرانکنندهای ارسال کردهاند.
*فکر میکنید دورۀ بعدی شوراها سیاسی باشد یا تخصصی؟
هر کس با تفکری در عرصۀ سیاست حاضر میشود و سیاست جزو لاینفک زندگی مردم شده است؛ اما آنچه مسلم است اینکه گروههای سیاسی باید مسئولیت کارکرد افراد گروه خود را بپذیرند. وقتی فردی که در قدرت است اشتباهی میکند نمیتوان تنها فرد را مقصر دانست، بلکه آن اندیشۀ سیاسی است که مورد نقد قرار میگیرد. مثلاً کارکرد دولت آقای روحانی بهعنوان کسی که مورد پشتیبانی اصلاحطلبان است حتماً به پای اصلاحطلبان نوشته میشود. وقتی لیست امید تمامقد از آخوندی دفاع میکند بنابراین مسئولیت تمام عملکرد وی را به گردن میگیرد. مردم میبینند چه کسانی از آقای آخوندی حمایت و چه کسانی از وی سؤال کردند. به نظرم مردم بهترین قضاوتکننده هستند و هر کس توانست رضایتمندی مردم را بهدست آورد پیروز میدان است.