هفته نامه «نماینده»؛ امیررضا واعظی آشتیانی*/  سال ۹۵ از سوی مقام معظم رهبری  به نام «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» نام‌گذاری شد، هم اکنون که در پایان سال به سر می‌بریم باید پیرامون اهمیت اقتصاد مقاومتی و تحرکات دولت در این زمینه نکاتی تبیین شود.

نکتۀ نخست به اهمیت «اقتصاد مقاوتی» اختصاص پیدا می‌کند، باید اذعان داشت سرنوشت و موفقیت کشور، در گروی تحقق اقتصاد مقاومتی است چرا که ما باید در برابر حوادث غیرمترقبه در اقتصاد جهانی و دشمنی‌هایی که برخی از کشورها با جمهوری اسلامی دارند، در بخش اقتصادی «مقاوم» ظاهر شویم و بدانیم اگر بنا باشد که امورات خود را در بخش اقتصادی و سیاسی به روزمرگی بگذرانیم، همواره باید مطیع و فرمانبر کشورهای ثروتمند  از جمله آمریکا باشیم، که این یک ضعف می‌تواند برای نظام باشد.

مقام معظم رهبری ۳ سال است که بر محقق کردن «اقتصاد مقاومتی» تأکید  دارند و حتی صاحب‌نظران اقتصادی هم براین باور هستند که اقتصاد مقاومتی با ادبیات خاصی در کشورهای توسعه‌یافته نیز اجرا می‌شود؛ بنابراین ما هم باید اقتصاد مقاومتی را با ادبیات خاص خود و با باورها و اقتصادی که در اسلام تعریف شده، پیاده کنیم.

سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی توسط مقام معظم رهبری  در ۲۴ بند ابلاغ شد ضمن اینکه معظم‌له ۴ توصیه هم برای اجرای موفق اقتصاد مقاومتی ارائه کردند و این ۴ بند، نکاتی است که می‌تواند اقتصاد مقاومتی را به سرانجام عملی برساند. در سال۹۵ هم در پیامشان «اقدام و عمل» را  اضافه و ۱۰ مورد که چکیدۀ آن ۲۴ مورد است، برشمردند اما در بخش‌های قابل توجهی از این موارد، اقدامات مناسب شکل نگرفت بنابراین، این پرسش مطرح می‌شود «چرا دولت در اجرای اقتصاد مقاومتی موفق نبوده است؟» برای پاسخ به این پرسش باید به ۳ عامل اشاره کرد.

اولین عامل بحث نیروی انسانی  است، باید گفت این عامل توسط مدیران ارشد و میانی  فقط در حد شعار است. عامل دوم هم مربوط به عدم هماهنگی تیم اقتصادی دولت است. به اعتقاد نگارنده مشاوان رئیس‌جمهور در حوزۀ اقتصاد و همچنین تیم اقتصادی دولت با هم  یک‌دست و هماهنگ نیستند و این ناهماهنگی منجر به عدم اجرایی شدن اقتصاد مقاومتی شده است.

عامل سوم نگاه آنها به اقتصادلیبرالی است. معتقدم آنان علاقه دارند ادامه دهندۀ اقتصاد لیبرالیستی باشند از این‌رو به دنبال نوآوری و  کارآفرینی نیستند چون در اقتصاد لیبرالیستی از این مسائل خبری نیست و یک طیف و گروه خاص کار را در دست دارند و به عبارتی آن افراد هستند که تعیین تکلیف برای اقتصاد کشور می‌کنند و همیشه سعی می‌کنند که مردم جامعه خود را مقروض نگه دارند به همین جهت بحث اقتصاد لیبرالیستی از نکات بسیار مهمی است که از باور بعضی از مسئولان به‌دور نیست. در این راستا می‌توان به مواضع مشاور رئیس‌جمهور اشاره کرد. آقای «ترکان»، وقتی می‌گوید: «ما فقط تنها چیزی را که خوب بلدیم درست کنیم قورمه‌سبزی است»، این صحبت‌ها نشان می‌دهد که خودباوری نسبت به تولید داخلی وجود ندارد، در عین حال این نمادی از دیدگاه دولت است که به تولید داخلی دارد و نمادی است از تحقیر تولید کنندگان داخلی.

عواملی که مطرح شد دست به دست هم می‌دهدتا ما نتوانیم اقتصاد مقاومتی را اجرا کنیم؛ اگر هم دولت بخواهد برای اقتصاد مقاومتی کاری انجام دهد، بیشتر در الفاظ گیر کرده است.

براین باورم رئیس‌جمهور برای برون رفت از این مسئله باید در نحوۀ ترکیب مشاوران خود تجدید نظر کند، البته باید توجه داشت که تا پایان دولت یازدهم زمان زیادی باقی‌نمانده و اگر بنا بود اقدامی انجام شود در این دوره (دوره چهارساله) ما اقدامات عملی را در برخی از حوزه‌ها مشاهده می‌کردیم.

به اعتقاد بنده از آنجا که دولت استراتژی کلانی برای اقتصاد کشور ندارد، نمی‌داند چگونه تکلیف اقتصاد کشور را  حل کند، هرچند که مقام معظم رهبری مشخص و مسیر را ترسیم کرده و نکاتی را هم یادآوری و حتی راهکار را هم بیان کرده‌اند اما با این حال اقدامی عملی صورت نگرفته است.

*تحلیل‌گر مسائل سیاسی