هفته نامه «نماینده»؛ شادمهر کاظم زاده*/ توجه به «ساختمان» در کشور ما ابعاد مختلفی دارد و علاوه بر بحث ایمنی که این روزها با توجه به حادثۀ ناگوار «پلاسکو» مطرح شده است، اقتصاد کشور را تحتالشعاع قرار میدهد. مقررات ملی ساختمان که ضوابط و چارچوبهای این حوزه را مشخص میکند، مدون در ۲۲ جلد کتاب است که زمینههای کاری مختلف را در بر گفته و تقریباً بخش تقنینی مغفولماندهای وجود ندارد. این مقررات اعم از مراحل اولیۀ ساخت بتنی و فلزی ساختمان تا برق، مکانیک و آسانسور را شامل میشود.
با عنایت به اینکه قانون مذکور از سال ۷۴ اجرایی شده و عمر بناهای مرتفع زیادی در تهران و کلانشهرها بیش از ۲۰ سال است، در نتیجه خیلی از بناهای موجود تهران ممکن است استاندارد نبوده و مقاومت لازم را نداشته باشند؛ این یک خطر بزرگ و جدّی برای مردم بهشمار میرود.
تبعات ریزش پلاسکو که از حدود یک هفته قبل با آن مواجه هستیم و موجب اظهار تأثر جمع بسیار زیادی از ایرانیان شده است، در واقع مشکلات ناشی از آتشسوزی و فروریختن تنها یک ساختمان است. اگر خدای ناکرده زلزله ـ که بارها دربارۀ آن صحبت شده و نسبت به خطرات آن هشدارهای لازم داده شده است ـ اتفاق بیفتد، فاجعهای جهانی را رقم خواهد زد. گرچه ممکن است براساس برخی قوانین، تخریب چنین بناهای نامطمئن، راهی برای حل این مشکل تلقی شود، اما معتقدم این کار در مرحلۀ اجرا امکانپذیر نیست؛ پیشنهادی که مشخصاً توسط کمیسیون عمران مجلس در حال پیگیری است و مهمترین اولویت بهشمار میرود، در وهلۀ اول، مقاومسازی اینگونه بناها است.
اگر یک ساختمان به هر دلیل قابلیت مقاومسازی نداشته باشد، باید با طی تشریفات قانونی برای تخریب یا تخلیۀ آن اقدام شود. با توجه به اینکه پلمپ نمودن ساختمانها نیاز به دستور قضایی دارد، در صورت امتناع مالک از ترمیم و تقویت، لازم است شهرداریها بهعنوان ضابط این موضوع را جدّی پیگیری نمایند.
با وضع فعلی بدیهی است باید قانونی وضع شود که مستقیماً به یک ضابط مشخص اختیار صدور دستوراتی برای تخلیۀ یک ساختمان را اعطا کند. جهتگیری کلی کمیسیون عمران به اولویت قائل شدن برای مقاومسازی ساختمانهاست و نکتهای که در این میان حائز اهمیت است، ایجاد سامانههای اطفای حریق هوشمند میباشد؛ خصوصاً برای ساختمانهای فلزی، زیرا این بناها علیرغم داشتن یک سری مزایا، عیب اصلیشان آسیبپذیر بودن در قبال آتشسوزی است.
*نمایندۀ آبدانان و عضو هیئترئیسۀ کمیسیون عمران