به گزارش هفته نامه «نماینده» صبح روز پنجشنبه سی‌ام دی‌ماه، ساختمان ۵۶ سالۀ «پلاسکو» در مرکز تهران طعمۀ حریق شد. علیرغم تلاش حدود ۲۰۰ آتش‌نشانانی که به چهارراه استانبول اعزام شده بودند، پس از ناکامی در اطفای حریق، این ساختمان به‌طور کامل فروریخت.
عکس‌ها و خبرهای این حادثه از ساعات اولیه در فضای مجازی منتشر می‌شد و با توجه به وقوع اتفاقات مشابهی در ساختمان‌های همان خیابان، بعید به نظر می‌رسید ابعاد یک آتش‌سوزی تا این حد گسترده شود و علاوه بر جان باختن تعدادی از هم‌وطنانمان به ایجاد لطمه‌های اقتصادی سنگینی به فعالان اقتصادی این بازار بزرگ و قدیمی تهران منجر شود؛ با این وجود دستگاه‌هایی همچون آتش‌نشانی، اورژانس و راهنمایی رانندگی از لحظات اولیه در محل حادثه حاضر شده و تمام تلاششان را برای امدادرسانی به کار بستند.
* ماهی‌گیری سیاسی از آب گل‌آلود آوارهای پلاسکو
در این میان عده‌ای که از هر اتفاقی به دنبال بهره‌برداری‌های سیاسی خود هستند، از احساسات مردم سوءاستفاده کرده و با گسترده‌تر شدن ابعاد این اتفاق، شبهه‌افکنی‌ها و ماهی‌گیری‌شان از آب گل‌آلود را آغاز کردند.
ابتدا کاسبان سیاسی داخلی، سفر شهردار تهران به قم برای دیدار با مراجع را یک سفر انتخاباتی قلمداد کردند و نوشتند: «در پی وقوع فاجعه آتش‌سوزی پلاسکو محمدباقر قالیباف که برای یک سفر انتخاباتی عازم قم شده بود سفر خویش را تمام گذاشت و به تهران بازگشت.»
این در حالی است که برنامۀ سفر وی با چند تن از مراجع تقلید از قبل برنامه‌ریزی‌شده بود و ابعاد حادثه نیز در حدی نبود که ضرورتی به حضور شهردار باشد، درعین‌حال قالیباف سفر خود را نیمه‌تمام رها کرد و قبل از ظهر خود را به محل ساختمان پلاسکو رساند.
ناگفته نماند که دستور ویژۀ رئیس‌جمهور به وزیر کشور نیز در حالی صادر شد که رحمانی‌فضلی در سفر کاری به خرم‌آباد به سر می‌برد و او نیز برای پیگیری وظایفش، خود را به تهران رساند.
* دروغ دربارۀ منطقه پروازممنوع
دیگر بهره‌برداری سیاسی کاسبان ترحیم مربوط به خارج‌نشینانی بود که امروز برای حادثه‌دیدگان و مردم تهران دایۀ مهربان‌تر از مادر شده بودند.
یک کانال تلگرامی که ادارۀ آن بر عهدۀ سلطنت‌طلبان خارج‌نشین است مدعی شده بود امدادرسانی با هلی‌کوپتر به حادثه‌دیدگان، به خاطر واقع‌شدن ساختمان پلاسکو در محدودۀ پروازممنوع تهران امکان‌پذیر نبوده است، این ادعای ساده‌لوحانه در حالی است که قرارگاه ثارالله سپاه پاسداران تهران دقایقی پس از درخواست اورژانس کشور، مجوز پرواز بالگردهای امدادی برای انتقال مجروحان حادثه را صادر کرد.
گفتنی است به دلیل اینکه سازمان آتش‌نشانی برای مهار آتش به‌طور طبیعی از طریق نردبان‌ها در حال خاموش کردن بود، لذا هیچ درخواستی از قرارگاه ثارالله برای پرواز بالگرد نکرده بود؛ ولی به محض فروریختن ساختمان و نیاز مبرم و فوری به بالگرد امدادی برای انتقال مجروحان، رئیس اورژانس کشور حدود ساعت ۱۲ ظهر در گفت‌وگوی زنده با شبکه خبر اعلام کرد که از قرارگاه ثارالله درخواست صدور مجوز پرواز بالگرد کرده است که سپاه ثارالله نیز بلافاصله مجوزهای لازم را صادر کرد.
* حجم تلفات انسانی
لازم به توضیح است فروریختن این ساختمان علاوه بر تلفات انسانی که تا لحظۀ تنظیم این گزارش تعداد کشته‌شدگان اعلام نشده و بر مصدومیت ۷۰ نفر تصریح شده بود، خسارات اقتصادی زیادی نیز در بر داشت.
مثلاً گفته می‌شود ۶۰۰ واحد تولیدی در ساختمان پلاسکو فعال بوده که دست‌کم ۵۰۰ واحد آن را تولیدی پیراهن‌دوزی تشکیل می‌داد. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک اظهار داشت: «نزدیک به ۵۰۰ مغازه که برای شب عید پارچه تولیدی تهیه کرده بودند به‌طور کامل از بین رفته‌اند که با در نظر گرفتن این تعداد مغازه و محاسبه ۲۰۰ میلیون تومانی اجناس هر مغازه برآورد می‌شود که یک هزار میلیارد تومان از اجناس آنها در آتش سوخته است.»
سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران نیز خسارت ملکی ناشی از آتش‌سوزی و تخریب ساختمان پلاسکو را دست‌کم ۶ هزار میلیارد ریال برآورد کرده است.
* سهم ناچیز صنعت بیمه از پوشش خسارات
آن‌گونه که خبرگزاری نسیم مدعی شد، در بررسی‌های به‌عمل‌آمده مقدماتی، مشخص شده است که تنها ۱۶۱ واحد صنفی از خیل عظیم واحدهای صنفی در آتش سوخته ساختمان پلاسکو تحت پوشش تعهدات بیمه‌ای قرار داشته‌اند که به ترتیب بیمه ایران (با ۱۰۰ واحد صنفی)، آسیا (با ۵۰ واحد) و البرز (با ۱۱ واحد صنفی) رتبه‌های اول تا سوم را از آن خود کردند.
البته به نظر می‌رسد با توجه به خسارت ۱۶۰۰ میلیارد تومانی وارده تا اینجای کار، سهم صنعت بیمه از پوشش این خسارت عظیم فقط ۴۱ میلیارد تومان ناقابل بوده است!
از ظهر روز پنجشنبه نهادهای مرتبط و خدمات‌دهنده دست به کار شدند و با صدور اطلاعیه‌هایی، حادثه‌دیدگان این اتفاق را از نحوۀ خدمات‌دهی خود مطلع نمودند.
به‌عنوان نمونه مدیران بیمه‌های آتش‌سوزی بیمه ایران و آسیا گفتند از روز شنبه آماده ارائه خسارت به مغازه‌های دارای بیمه‌نامه هستند.
حتی مدیرکل ثبت‌احوال استان تهران نیز اعلام کرد: «با توجه به از بین رفتن احتمالی مدارک هویتی تعدادی از مالکین و شاغلین در ساختمان پلاسکو و نیازهای فوری آنها برای انجام امور اداری خود به مدارک هویتی، این افراد می‌توانند با معرفی ستاد مدیریت بحران شهر تهران از روز شنبه با مراجعه به ثبت‌احوال منطقه مرکزی تهران در خیابان ابوسعید از خدمات اداره کل ثبت‌احوال استان تهران به شکل ویژه برخوردار شوند.»