هفته نامه «نماینده» - شورای عالی استانها مطابق حدود و اختیارات خود میتواند مستقیماً یا از طریق دولت، طرح و لایحه به مجلس ارائه دهد و تاکنون تعدادی طرح به مجلس فرستاده و هماکنون در مجلس مطرح شده است.
«مهدی چمران» که از دوره دوم شورای شهر وارد خیابان بهشت شده است، این مطلب را سال ۸۶ در گفتوگو با روزنامه همشهری مطرح کرده بود و در اردیبهشت سال ۹۵ با حضور در گفتوگوی ویژه خبری اعلام کرد: «در طول ۱۷ سالی که از عمر این شورا میگذرد تاکنون تنها ۳۵ لایحه به مجلس دادهاند که درباره مسائل شهرداریها تصویب شده است.»
او چندسال است بر کرسی ریاست شورای عالی نیز تکیه زده، ازاینرو شناخت کافی و وافی با ساختار و وظایف شورای عالی استانها دارد. البته در دومین سال از انتخابات شورای عالی استانها در دوره چهارم؛ از میان ۷۴ رأی مأخوذه برای ریاست شورای عالی استانها، «غلامرضا بصیریپور» رئیس شورای شهر خراسان رضوی با ۴۲ رأی رئیس شورای عالی استانها شد.
کمتر از یک ماه بعد و با آغاز رسمی ریاست غلامرضا بصیریپور بر این نهاد، تغییرات در دبیرخانه شورای عالی استانها آغاز شد و تقریباً تمامی مدیران دبیرخانه شورا تغییر کردند. او همانطور که در روز رأیگیری قول داده بود که دبیرخانه را توسط اعضای شورای عالی استانها اداره خواهد کرد، همین کار را نیز کرد و در همان روزهای ابتدایی، ۳ مدیر و معاون خود را از میان اعضای شورای عالی استانها برگزید.
خبرگزاری «تسنیم»، در همان مقطع گزارشی منتشر کرد و با اشاره به تغییر و تحول در شورای عالی استانها نوشت: «با بهکارگیری اعضای شورای عالی در دبیرخانه عملاً زمینه بروز تخلف در بالاترین نهاد شورایی کشور به وجود آمد.»
اگرچه بهگفته غلامرضا بصیریپور رئیس سابق شورای عالی استانها اقدامات خوبی در راستای پویایی شورا انجام گرفته است اما به اذعان برخی دیگر از اعضا در این دوره اقدام مؤثری در شورای عالی استانها انجام نشد بههمین جهت دوره ریاست بصیریپور در بیستوسومین اجلاس عمومی شورای عالی استانها غروب کرد و با رأی اعضا، ریاست بار دیگر به مهندس مهدی چمران واگذار شد.
چمران و غلامرضا بصیریپور بهعنوان دو کاندیدای ریاست شورای عالی استانها با یکدیگر رقابت کردند و در نهایت مهدی چمران با کسب ۴۲ رأی از ۷۲ رأی مأخوذه به عنوان رئیس شورای عالی استانها انتخاب شد. شورای عالی استانها اواسط دی ماه تشکیل جلسه میدهد، انتخاب هیئترئیسه شورا یکی از دستورات این جلسه اعلام شده است.
همچون ادوار گذشته نام مهندس مهدی چمران و بصیریپور بهعنوان گزینههای احتمالی ریاست شورای عالی مطرح شده است، البته رئیس پیشین شورای عالی در گفتوگویی که با خبرگزاری ایسنا انجام داد بهصراحت از کاندیداتوری خود در صحن شورای عالی خبر نداد و گفت: «هنوز برای کاندیدا شدن تصمیم نگرفتهام. به شخصه در مشهد فعالیت دارم و سخت مشغول هستم و به سختی در جلسات شورای عالی استانها حضور پیدا میکنم.» او در حالی از عدم تمایل خود برای کاندیداتوری در صحن شورای عالی سخن میگوید که باید به این پرسش پاسخ داده شود، «نگاه دولتیها پیرامون این انتخابات در سال پایانی شورای عالی استانها، چیست؟»
از سوی دیگر باید اذعان داشت کارنامه چمران در شورای شهر تهران و شورای عالی استانها پیش روی اعضا قرار دارد. مجتبی شاکری «عضو شورای شهر تهران» میگوید: «چمران برای پارلمان شهری وقت بسیار اختصاص میدهد و برای او شورا و وظایفی که این نهاد برعهده دارد، اهمیت دارد.»
چمران که بهعنوان ریش سفید پارلمان شهری و شورای استانها شناخته میشود پیش از این به اقداماتی که در این نهاد در دوره ریاست او اعمال شد، اشاره میکند و میگوید: «در تمامی این سالها تلاشم را برای رفع مشکلات شورا کردهام و در واقع تعامل خوبی بین شوراها و مجلس و دولتها در دورههای گذشته صورت گرفته است.»
چمران همچنین به شفافیت مالی در دوره ریاستش در بخشهای مختلف اشاره کرد و گفت: «تمامی برنامه با سند بوده و در واقع از کارهای تبلیغاتی پرهیز شده است.»
تعداد اعضای شورای عالی استانها ۷۵ نفر است. هر استان به تناسب جمعیتش ۲، ۳ یا ۴ نماینده در این شورا دارد.
نمایندگان شورای عالی استانها خود باید عضو یکی از شوراهای پایه (روستا و شهر) باشند و در شوراهای فرادست (بخش، شهرستان و استان) نیز عضو باشند. بنابراین هر یک از اعضای شورای عالی استانها علاوه بر شورای شهر یا روستا، در شورای شهرستان و استان نیز عضویت دارند و باید در جلسات تابعه شرکت کنند؛ از این رو با توجه به وظایف و مأموریتهایی که این نهاد عالی برعهده دارد باید از حاشیهسازی پرهیز و بر روند فعالیت پارلمانیست شهری-استانی تأکید کنند.