هفته نامه«نماینده»- در آستانه ۱۶ آذر «روز دانشجو» با «داوود گودرزی» رئیس سازمان بسیج دانشجویی به واکاوی شرایط این روزهای دانشگاههای کشور و فعالیتهای این تشکل دانشجویی پرداختیم که در ادامه از نظر خواهد گذشت:
داوود گودرزی «رئیس سازمان بسیج دانشجویی» در گفتوگو با هفتهنامه «نماینده»، به تبیین رسالت جنبش دانشجویی پرداخت و گفت: «جنبش دانشجویی یک رسالت کلی دارد که مختص به جنبش دانشجویی ایران هم نیست و آن در یک کلمه «روشنگری» است. دانشجو به عنوان چشم ملت و قشری که امیدهایی به او بسته شده و به عنوان بخشی از خواص جامعه شناخته میشود باید واقعیتها را ببیند، مدام با مردم در ارتباط باشد، حرف بزند و روشنگری کند. این خلاصهای از رسالت جنبش دانشجویی است.»
وی اضافه کرد: «مکمل روشنگری برای مردم یک وجه پیدا میکند به نام «مطالبهگری از مسئولان» وقتی جنبش دانشجویی در مسئلهای ورود و از مدیر و مسئولی مطلبی را در قالب بیانیه، سخنرانی و جلسات پرسش و پاسخ پیگیری میکند، در واقع روشنگری انجام میدهد. اما باید توجه داشت وجه غالب آن، مطالبه و پاسخگو کردن مسئولان است.
گودرزی درخصوص نگاه مسئولان و مدیران به تحرکات و فعالیتهای جنبش دانشجویی، اظهار داشت: «اگر بخواهیم تحلیلی به نگاه مسئولان چه داخل دانشگاه، استان یا کشور داشته باشیم، باید به سه گروه اشاره کنیم.»
وی با بیان اینکه دسته اول، عدهای از مسئولان از مدیران کل تا مسئولان استان و دانشگاهی را در برمیگیرد، گفت: «آنها نگاهی مزاحم به جنبش دانشجویی دارند چرا که به دنبال این هستند تا بدون دردسر دوران مدیریت تمام شود، اتفاقی رخ ندهد و به عبارتی آب از آب تکان نخورد؛ ازاینرو وقتی تشکلهای دانشجویی درخواستی در قالب مناظره یا برگزاری کرسی آزاداندیشی و انتشار نشریهای مطرح میکنند فکر میکنند چه اتفاقی میخواهد رخ دهد، به همین جهت به چشم مزاحم نگاه میکنند و چون از این زاویه وارد میشوند با آن مخالفت میکنند.»
رئیس سازمان بسیج دانشجویی افزود: «در دولتهای مختلف هم این نگاه وجود داشت و مختص به یک دولت نیست.»
گودرزی میگوید: «یک عده دیگر صدقه سری با تشکلها رفتار میکنند براین اساس منت میگذارند تا یک مجوزی صادر کنند و هنگامی که برنامهای در یک دانشگاه برگزار میشود فکر میکنند چه امتیاز ویژهای دادهاند.» میگویند: «این ما بودیم با برنامه شما موافقت کردیم.» یعنی از سر منت و از سرصدقه سری با جنبش دانشجویی رفتار میکنند.
وی با اشاره به نگاه دسته سوم به تحرکات جنبش دانشجویی، گفت: «دسته سوم با نگاه کادرسازی برای آینده کشور و با نگاه شناخت رسالت جنبش دانشجویی که روشنگری و مطالبهگری است، میدان میدهند تا جوانان حرف بزنند و صحبت کنند تا درحال حاضر که دانشجو هستند یک بخشی از جنبههای مدیریتی آنان ساخته شود و بتواند جسارت پیدا کند چرا که در فضای تضارب آراء شخصیت شکل میگیرد و در آینده هم میتوانند عنصری موفق برای جامعه باشند.»
رئیس سازمان بسیج دانشجویی با بیان اینکه البته باید اذعان داشت این دسته سوم از مسئولان در کشور کم هستند که نگاه درستی داشته باشند، تا کارکرد تربیتی برای دانشگاه قائل و با میدان دادن به دانشجو و نسل جوان هم از ظرفیت آنها استفاده و هم برای آینده کشور مدیر تربیت کنند، گفت: «متأسفانه این نگاه، کمتر در بین مسئولان و مدیران پیدا میشود.»
گودرزی تصریح کرد: «معمولاً تشکلهای دانشجویی و دانشجویان برای برگزار مراسم، برنامهها و فعالیت (چه راهیان نور، چه انتشار نشریات و چه برگزاری کرسیهای آزاد اندیشی) با سختی روبهرو میشوند و با منت گذاشتن و رفتوآمدها و دیدن ۱۰ نفر باید مجوزی گرفته شود.»
علیرغم شعارهای داده شده و سخنرانی سال گذشته آقای روحانی که گفته بود از وقتی ما آمدیم جنبش دانشجویی معنی پیدا کرد ما در عمل اتفاق خاصی در دانشگاهها مشاهده نکرده و نمیکنیم.
وی در ادامه در پاسخ به این سؤال که، سیاست دولت یازدهم نسبت به جنبش دانشجویی را چگونه ارزیابی میکنید؟، گفت: «باید بگویم علیرغم شعارهای داده شده و سخنرانی سال گذشته آقای روحانی که گفته بود از وقتی ما آمدیم جنبش دانشجویی معنی پیدا کرد ما در عمل اتفاق خاصی در دانشگاهها مشاهده نکرده و نمیکنیم.»
رئیس سازمان بسیج دانشجویی تأکید کرد: «همچنان درخواستهای تشکلهای دانشجویی پیرامون برگزاری سخنرانی، مناظره، کرسی آزاد اندیشی و ... با مانع مواجه است. محدودیت وجود دارد و پول و امکان برای فعالیتهای دانشجویی داده نمیشود.»
گودرزی با بیان اینکه ما هیچ اتفاق مثبتی را در دانشگاهها نمیبینیم، اظهارداشت: «حرف خوب زده میشود اما عمل نمیشود حتی باید تصریح کرد در جاهایی فضا بدتر از قبل هم شده است.»
وی درباره تلاش برخی از بیرون برای سیاسی کردن محیط دانشگاه و تبدیل آن به باشگاه سیاسی، گفت: «نگاه جریانهای سیاسی به درون دانشگاه و به تعبیری سوء استفاده از جریان دانشجویی برای مقاصد سیاسی از گذشته بود و شدت و ضعف نیز داشت.»
رئیس سازمان بسیج دانشجویی اضافه کرد: «معمولاً جریانهای سیاسی برای اینکه بتوانند جریان سازی و فضایی ایجاد کنند، چشمشان همیشه به بدنه دانشجویی بوده تا با جلسات دانشجویی و حضور در مجامع دانشگاهی و سپس پیگیریها از سوی یک تشکل دانشجویی خاص بتوانند منویات حزب و جریان خود را دنبال کنند.»
گودرزی با اشاره به اینکه احزاب در کشور ما بدنه لازم و قوت لازم را ندارند، میگوید: «به همین جهت بخشی از کارکردشان را در دانشگاهها باز میکنند.» حال ما میگوییم: «جنبش دانشجویی و دانشجو باید سیاسی باشد.» به چه معنی؟ به این معنی که اولاً: قدرت تجزیه و تحلیل دارد و ثانیاً: نسبت به مسائل مختلف جامعه خود بیتفاوت نیستند. ازاینرو دنبال و پیگیری میکند و در نهایت موضع خود را نیز اعلام میکند.
وی تأکید کرد: «هر دانشجوی سیاسی نه هرحرفی را به راحتی رد میکند و نه به راحتی میپذیرد بلکه پدیدهها و لایههای هر پدیده را تجزیه و تحلیل میکند.»
رئیس سازمان بسیج دانشجویی، استقلال فکری را یکی از ویژگیهای لازم و مهم در جنبش دانشجویی عنوان کرد و افزود: «جنبش دانشجویی و دانشجوی سیاسی اگر مستقل فکر کرد و در اندیشه خود آزاد بود و از قیود جریانها خود را آزاد کرد، میتواند نقشی که برعهده دارد را ایفاء کند اما اگر جنبش دانشجویی خود را هوادار این جریان و آن جریان کند، استقلال فکری و رسالت اصلی خود را از دست میدهد.»
گودرزی با بیان اینکه جریانهای سیاسی میخواهند خلأ خود را در دانشگاهها پُرکنند، از تشکلهای دانشجویی خواست تا مراقب باشند در مسیر بازیهای جریانهای سیاسی قرار نگیرند.
وی گفت: «ممکن است در موضوعی نگاه تشکل دانشجویی با یک جریان سیاسی یکسان باشد، ایرادی ندارد اما اگر دانشجو بخواهد مستقل فکر نکند، نظرات را دریافت نکند و مدام از یک جریان حرف شنوی داشته باشد و از آن خط بگیرد در واقع ظلم به دانشجو و جنبش دانشجویی میکند.»
رئیس سازمان بسیج دانشجویی با بیان این مطلب «در ساختار اجتماعی ایران، جنبش دانشجویی میتواند پیشرُو باشد و جریانهای سیاسی از او پیروی کنند»، تأکید کرد: «این ما هستیم که میتوانیم جریان درست کنیم، حرف و منطق را جا بیندازیم، میتوانیم گفتمان ساز باشیم بنابراین دیگران میتوانند در گفتمانی که ما در تشکلهای دانشجویی و داخل دانشگاه ایجاد میکنیم حرکت کنند؛ پذیرش این موضوع وجود دارد.»
گودرزی افزود: «حال ما نباید برگردیم پیرو باشیم. وقتی پیشرو هستیم، چرا ظلم کنیم و جایگاه خود را تنزل دهیم.»
او در پاسخ به این سؤال «آیا پس از فرمایش مقام معظم رهبری در مورد استفاده از ظرفیت بسیج، دولت از ظرفیتهای بسیج دانشجویی استفاده کرد؟»، پاسخ داد: «ظرفیت بسیج چه بسیج دانشجویی و چه اقشار دیگر بسیج، زیاد است و این ظرفیت توسط خیلی از مسئولان اصلاً شناخته نشده است و متأسفانه اصلاً نگاهی وجود ندارد که ظرفیتهای داخلی شناخته و از آنها استفاده شود.»
رئیس سازمان بسیج دانشجویی خاطرنشان کرد: «بارها گفته شد، بارها درخواست کردهایم که از مجموعه دولت حضور پیدا کنند، ظرفیتها را ببیند، شناسایی و حمایت کنند.»
گودرزی به فعالیتهایی که دولت برای خدمت به مناطق محروم باید انجام دهد اشاره کرد و یادآور شد: «مجموعههایی از دولت وظیفه محرومیتزدایی و تأمین آب، برق و بهداشت به مناطق محروم دارند. منطقه محروم، از یکسری خدمات و حقوق اولیه محروم است لذا منتی نیست که برای آنها راه ایجاد میکنیم، ساختمان میسازیم یا آب تأمین میکنیم. این وظیفه یکسری از دستگاههای دولتی است.»
وی افزود: «البته تعدادی از دانشجویان تحت گروههای جهادی بدون هیچ چشم داشتی آمدهاند و میخواهند به این مناطق محروم خدمترسانی کنند، این نشاندهنده ظرفیت بسیج است البته باید به این نکته هم تأکید کرد که ظرفیتهای متعدد دیگری نیز وجود دارد.»
رئیس سازمان بسیج دانشجویی با بیان اینکه بارها تأکید کردیم دانشگاه فقط کارکرد آموزش یکسری از دروس نیست، گفت: «در این راستا میتوان به کارکردهای دیگری همچون تولید علم، تربیت نسل آینده مدیران کشور، ایجاد نشاط سیاسی اشاره کرد. بسیج دانشجویی حاضر است در تمام این کارکردها به دانشگاهها کمک کند.»
گودرزی تصریح کرد: «البته مسئولان هم باید وارد شوند و از این ظرفیت استفاده کنند؛ ما با گرایش سیاسی دوستان کاری نداریم اگر کسی چارچوب نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران را قبول دارد که اگر در مسئولیت قرار دارد باید قبول هم داشته باشد ما در بسیج دانشجویی حاضر به همکاری هستیم.»
وی با بیان اینکه موضوع اقتصاد مقاومتی، بحث رونق اقتصادی و اشتغالزایی مسئله اصلی کشور است، اظهارداشت: «برای اشتغالزایی ایده وجود دارد، طرح وجود دارد. باید کسی میدان بدهد و کمک کند.»
گودرزی همچنین در خصوص «انتقاد بخشی از بدنه دانشجویی کشور از عملکرد معاون فرهنگی وزارت علوم و برگزاری اردوهای مختلط که با واکنش تشکلهای ارزشی روبهرو شده است»، گفت: «ما با معاونت فرهنگی وزارت علوم در بعضی از موارد همکاریهای خوبی داشتهایم. در موضوع راهیان نور، شهدا، اربعین حسینی پای کار آمدند و باید انصاف را به خرج داد.»
در زمینه اردوهای مختلط حرف آقایان این است: «ما برگزار نمیکنیم، دانشگاه برای برگزاری اردوی مختلط مجوز نمیدهد پس اردوهای علمی است که خود اساتید آنها را برگزار میکنند و ربطی هم به وزارتخانه ندارد.»
ساختار مدیریتی حاکم بر دانشگاهها باید شفاف و دقیق باشد. نمیشود یک استاد هرگونه که میخواهد رفتار کند و زمینهساز ابتذال در دانشگاه شود و به هر بهانهای نمره کم یا زیاد کند و فضا را به هر سمتی که میخواهد، سوق دهد؛ پذیرفتنی نیست.
وی تأکید کرد: «ما هم جواب میدهیم و به آنها میگوئیم ساختار مدیریتی حاکم بر دانشگاهها باید شفاف و دقیق باشد. نمیشود یک استاد هرگونه که میخواهد رفتار کند و زمینهساز ابتذال در دانشگاه شود و به هر بهانهای نمره کم یا زیاد کند و فضا را به هر سمتی که میخواهد، سوق دهد؛ پذیرفتنی نیست.»
رئیس سازمان بسیج دانشجویی گفت: «ممکن است به معاونت فرهنگی وزارت علوم هم ربط نداشته باشد اما به هرحال نقد به سیستم آموزشی کشور وارد است.»
گودرزی با طرح این پرسش افزود: «آیا این مطالبه، مطالبه به حق است یا نه که ما دانشگاه اسلامی میخواهیم، آیا نظام جمهوری اسلامی باید دانشگاهی متناسب با گفتمان انقلاب اسلامی داشته باشد یا نه؟ الان که ندارد.»
وی تأکید کرد: «هیچ جزئی از دانشگاهها اعم از متن، محتوا، مدیریت حاکم، فضای فرهنگی، خوابگاه، آموزش، تربیت اسلامی نیست. کجا دانشگاه ما به سمت اسلامی شدن حرکت میکند؟»
رئیس سازمان بسیج دانشجویی با بیان اینکه این نقد و مطالبه جدّی مطرح میشود، خاطرنشان کرد: «بالاخره ۳۷ سال از انقلاب اسلامی میگذرد، چه زمانی میخواهیم به سمت دانشگاه اسلامی حرکت کنیم. مسئولان ما باید در گام اول به این سؤال پاسخ دهند. ممکن است بگویند ما به اردوهای مختلط مجوز نداده و نمیدهیم که درست هم میگویند اما سیستم دانشگاهها را میتوان اصلاح کرد و باید هم درست کرد.»
وی اظهارداشت: «سؤال میکنیم با استاد چه کسی و چه سیستمی برخورد میکند؟ استادی پیدا میشود که هر روز سر کلاس درس نظام جمهوری اسلامی را به چالش میکشد، هر روز جوانان و دانشجویان را از وضعیت کشور ناامید و آنها را به سفر از خارج کشور دعوت میکند. با این استاد باید چه برخوردی شود؟ کدام سیستم باید برخورد کند؟ اصلاً ارزیابی میشوند؟ اصلاً جای آنها به عنوان عناصر نامطلوب در دانشگاه نیست.»