جنسیتی دیدن همه‌چیز

فرض کنید که خبر رأی اعتماد وزیر آموزش‌وپرورش را به شما داده‌اند و قرار است مراسم تودیع و معارفه وزیر جدید برگزار شود. در این صورت، آیا اولین چیزی که به ذهن شما خطور می‌کند، این است که قرار است مراسم تودیع و معارفه وزارتخانه‌ای برگزار شود که ۷۰ درصد کادر آن را زنان تشکیل می‌دهد!؟ واضح است که اغلب افراد به این موضوع فکر نمی‌کنند که چند درصد کارکنان وزارت آموزش‌وپرورش زن هستند و بیشتر به این فکر می‌کنند که آیا وزیر جدید توانایی و شایستگی اداره این وزارتخانه را دارد یا خیر، اما در کانال خانم مولاوردی حتی به تغییرات کابینه نیز به شکل جنسیتی نگاه می‌شود و این یعنی همه‌چیز را جنسیتی دیدن.

مورد دیگری که باز هم این نگاه جنسیتی را تأیید می‌کند مربوط به انتصاب رئیس جدید سازمان میراث فرهنگی است. پس از انتصاب خانم احمدی به ریاست این سازمان، مولاوردی این‌گونه اظهارنظر می‌کند: با اعتمادی که به سکان‌داری یک بانوی توانمند در سازمان میراث فرهنگی و صنایع‌دستی صورت گرفت، یک‌قدم دیگر به تحقق تعادل جنسیتی و توسعه متوازن نزدیک‌تر می‌شویم.

این مورد نیز نشان می‌دهد که به‌جای توجه به شایسته‌سالاری و توان مدیریتی یک فرد، تنها به جنسیت وی توجه می‌شود.

از دیگر مباحث مرتبط با جنسیتی دیدن همه‌چیز مربوط به ترویج مشارکت اقتصادی زنان ذیل عنوان فریب‌دهنده توانمندسازی بانوان در حوزه اجتماعی و اقتصادی و اشتغال پایدار زنان بدون توجه به‌قرار دادن بانوان در بنیاد خانواده و خارج کردن آنان از این دایره است. مولاوردی در کانال خود دراین‌باره می‌نویسد: «بدین ترتیب انجام مطالعه پیرامون زنان شاغل و یا در جستجوی کار باهدف سیاست‌گذاری به‌منظور ارتقا و بهبود وضعیت مشارکت زنان در بازار کار و رفع برخی از مشکلات آن‌ها، ارائه سیاست‌های اجرایی برای موارد خاصی از چالش‌های کنونی زنان در بازار کار باهدف بلندمدت فراهم آوردن یک بازار کار منصفانه برای افزایش میزان مشارکت زنان در عرصه‌های اقتصادی و ترویج یک نگاه منصفانه به توانمندی‌های زنان در جهت تحقق عدالت اجتماعی و جنسیتی ضروری می‌کند.»

قرار دادن کار ویژه و الگوی عملیاتی معاونت زنان و خانواده در قالب برنامه‌های راهبردی غربی از جمله سند بین‌المللی توسعه پایدار پس از سال ۲۰۱۵ و تأکید به بند پنجم آن‌که موضوع توانمندسازی زنان و برابری جنسی (به قول مولاوردی عدالت جنسی) را نیز شامل می‌شود. مولاوردی در این زمینه در کانال تلگرامی خود با اشاره به امضاء سند بین‌المللی توسعه پایدار پس از ۲۰۱۵ که از آن با عنوان SDG یاد می‌شود توسط ایران، می‌نویسد: «ما نمی‌توانیم به این سند و به‌ویژه بند پنجم آن بی‌تفاوت باشیم، البته تلاش‌هایی برای جایگزینی مفاهیم انجام داده‌ایم نظیر مفهوم عدالت جنسیتی به عنوان شاخه‌ای از عدالت اجتماعی به‌جای مفهوم برابری جنسیتی که اولین بار توسط ایران در اجلاس پکن (۱۹۹۵) مطرح‌شده است. جهان با زبان شاخص و آمار سخن می‌گوید و نیازمند این هستیم که هدف‌گذاری مشخصی برای حل مسائل این حوزه با تمام ظرفیت‌هایمان داشته باشیم.»[۱]

سیاست زدگی خانم معاون

تأکید بر حضور زنان در سیاست و جنسیتی کردن انتخابات با تشکیل کارگروه‌های زنانه از دیگر اقدامات مولاوردی در معاونت زنان و خانواده است که در کانال وی نیز منعکس‌شده است. مولاوردی پیش از انتخابات مجلس در سال ۹۴ ضمن تشکیل کارگروه‌های انتخاباتی و سیاسی بدین منظور می‌گوید: «اکنون همه جناح‌ها و گروه‌های سیاسی به این نتیجه رسیده‌اند که نرخ کمتر از سه درصد حضور زنان در مجلس شورای اسلامی زیبنده نظام ما نیست، قیاس ما نه با کشورهای اروپایی بلکه کشورهای اسلامی و کشورهای منطقه است.»

از دیگر بحث‌هایی که در ماه‌های اخیر به‌وفور در کانال خانم معاون مشاهده می‌شود مربوط به تعریف رجل سیاسی است. یکی از مطالبی که در این کانال از روزنامه شهروند بازنشر شده است، عنوان «دموکراسی زنانه یا مردانه» دارد و به بحث رجل سیاسی می‌پردازد.

مولاوردی همچنین در نشست خبری خود در بیست و دومین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها می‌گوید: در پی ابلاغ شدن سیاست‌های کلی انتخابات از سوی مقام معظم رهبری یکی از مواردی که از سوی سخنگوی شورای نگهبان مطرح شد ضرورت بازتعریف مفهوم رجل سیاسی بود. این مورد با استقبال حوزه زنان و خانواده مواجه شده است و قطعاً فرصت مناسبی است که به آن پرداخته شود.

با مراجعه به مطالب کانال خانم مولاوردی می‌توان مشاهده کرد که ایشان بیش از ۱۲ بار به بحث رجل سیاسی پرداخته‌اند و معلوم نیست چرا ایشان به‌جای این دغدغه سیاسی به بحث اصلی معاونت که مرتبط با خانواده است، نمی‌پردازند.

نگاه تک‌بعدی و نادیده گرفتن خانواده

در این عرصه معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری از جمله نقاط کلیدی است که گرایش این نهاد به هر سمتی می‌تواند اثرگذاری مثبت یا منفی را به بار بیارود، اما آنچه از گرایش‌های معاونت زنان در گفتار و رفتار شهیندخت مولاوردی شناسایی می‌شود نگاه تک بعدی به موضوع زنان تا به حد حذف و کم‌رنگ شدن اصل اساسی خانواده در این معاونت تحت عنوان فریب‌دهنده «توانمندسازی زنان» است و تعریف عدالت جنسی در حوزه سیاسی و اجتماعی که نزدیک به گرایش فمینیستی و مطالبات سیاه زنانه است، صورت می‌پذیرد.

ارائه تصویر پست و نازل از زنان روستایی و از سوی دیگر نشان دادن اقتدار زنان مدرن شهری که وارد حوزه سیاست شده‌اند و عوض کردن ذائقه زنان و جداسازی آنان از نهاد خانواده ازجمله شاخصه‌های اهدافی است که معاونت امور زنان و خانواده بدان اهتمام ورزیده است. با نگاهی به کانال شخصی خانم مولاوردی می‌توان به صورت پررنگ ترویج این نگاه‌ها را مشاهده کرد.

الگوسازی از زنان سیاستمدار به عنوان زنان موفق (تشویق زنان به حضور در فعالیت‌های سیاسی و مدنی) و متعاقب آن مخدوش کردن زنان سنتی که الگوی آنان زنان روستایی است، ‌ از جمله نکاتی است که در کانال تلگرامی به‌شدت دیده می‌شود تا جایی که اخبار زنان سیاستمدار آمریکایی به عنوان زنان موفق پوشش داده می‌شود. مثلاً، در یکی از مطالب این کانال آمده است: «ایلهان عمر» به عنوان اولین زن محجبه آمریکایی-سومالیایی ۳۴ ساله عضو حزب دموکرات توانست از ایالت مینه سوتا به مجلس نمایندگان راه یابد یا در مطلب دیگری آمده است: تامی داکورث، اولین زن آمریکایی تایلندی تبار عضو مجلس سنای آمریکا می‌شود. وی در جنگ عراق به عنوان یک خلبان هلیکوپتر خدمت کرده و هر دو پایش را از دست داده است.

 

تأکید بر روی این‌گونه زنان و الگو معرفی کردن آنان و زنان ورزشکار در حالی صورت می‌گیرد که درصد بسیار پایینی از مطالب کانال خانم مولاوردی مربوط به زنان موفق در خانه‌داری و تربیت فرزند است و به نظر می‌رسد ایشان علاقه بسیاری دارند تا تمامی زنان جامعه ما را به سمت فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی بکشانند.