هفته نامه «نماینده»؛ محمدنعیم امینیفرد/* معضل آلودگی هوا امروز تنها به شهر تهران محدود نمیشود، بلکه بسیاری از کلانشهرهای کشور نیز درگیر این معضل هستند. این در حالی است که مسئولان مربوط به امید ابر و باد و مه و خورشید و فلک نشسته و هیچگونه برنامه مشخص و منسجمی در این زمینه ندارند. دنیا اما در خصوص آلودگی هوا، جلوگیری و مهار آن امتحان خود را پس داده و تجاربی را کسب کرده است. ما هم مبتنی بر شواهد موجود میدانیم باید چه اقداماتی انجام دهیم اما متأسفانه هیچگونه عزمی برای اجرایی کردن برنامههای مشخص و بهروز دنیا در این راستا از سوی مسئولان وجود ندارد. در سادهترین مؤلفههایی که به جلوگیری و یا کاهش میزان آلودگی هوا منجر میشود، میتوان به توسعه ناوگان حملونقل عمومی بهویژه توسعه ناوگان زیرزمینی اشاره کرد اما تا زمانی که عزم ملی بهوجود نیاید، همواره باید منتظر مسکنهای مقطعی از سوی دولت باشیم. گاهاً پیش میآید که طبیعت به ما روی خوش نشان دهد آن وقت مشاهده میکنیم که مسئولان آمار میدهند که طی چندماه گذشته شاهد چه میزان هوای پاک بودهایم. اما در حقیقت باید گفت اقدامات ما باعث به وجود آمدن هوای پاک نشده است بلکه ما مدیون طبیعت هستیم.
البته در این میان میتوان به اقدام مناسبی که دولت در جهت کاهش آلودگی هوا انجام داد اشاره کرد و آن تهیه بنزین با کیفیت بالا بود که تأثیرات مثبتی در حد خودش به جا گذاشته است. بنابراین شاید مهمترین نکته برای کمرنگ شدن و در گام نهایی از بین بردن این معضل بزرگ ایجاد عزم جدی در سطح کلان کشور است. دولت با همکاری مجلس نیز باید تدابیر ویژهای در این زمینه اتخاذ کنند. مجلس به عنوان قوه عاقله و محل قانونگذاری در کشور نباید تنها منتظر اقدامات دولت باشد.
ما نیز در کمیسیون بهداشت و درمان در ارتباط با لایحه هوای پاک در تلاش هستیم تا ورود کارشناسی و جدی در این زمینه داشته باشیم. چندین جلسه در این راستا برگزار کردیم هرچند کافی نیست و باید اقداماتی بیش از این انجام داد و به این نکته توجه کرد که بسیاری از مسائل با تدوین یک لایحه به ثمر نمیرسد. لایحه هوای پاک در حال بررسی در کمیسیونهای مختلف است. یکی از کمیسیونهایی که این لایحه را بررسی میکند کمیسیون بهداشت و درمان است که ما از مسئولان وزارت بهداشت و درمان و همچنین ارگانهای ذیریط دیگر برای حضور در کمیسیون و بیان نقطه نظراتشان در این خصوص دعوت کردهایم و در تلاش هستمی تا مواردی که به کمیسیون مربوط برمیگردد را به صورت دقیق مورد بررسی کارشناسی قرار دهیم.
از سوی دیگر برخی معتقدند میتوان یک یا دو روز در هفته را به عنوان روز بدون ماشین نامگذاری کرد و تا استفاده از وسایل نقلیه در سطح شهر کمتر شود البته اگر متناسب با آن ناوگان حملونقل عمومیمان را توسعه دهیم میتوانیم از این پیشنهادات استقبال کنیم. این در حالی است که بعضاً ناوگان حملونقل عمومی پیشرفته نبوده و مولد آلودگی هستند. در اینجا باید به نقش مؤثر شهرداریها برای ورود جدی و همکاری بیشتر در موضوع آلودگی هوا اشاره کرد. از آنجایی که منابع درآمدی شهرداریها وابسته به منابع پایدار بوده و اعتباراتشان از برخی وزارتخانهها بالاتر است، نسبتاً از شرایط بهتری برخوردار هستند. بنابراین میطلبد که شهرداریها با کمک دولت در کاهش آلودگی هوا بیشتر سرمایهگذاری کنند. سازمان محیط زیست به ویژه در زمان مدیریت خانم ابتکار در بحث آلودگی هوا عملکرد کارشناسی داشته است اما از آنجایی که ابتکار معاون رئیسجمهور نیز است باید بتواند اولویت هوای پاک را به سیاستگذاران اصلی مملکت بقبولاند و انتظار میرود که این سازمان تعامل بیشتری در این زمینه با دولت و مجلس داشته باشد.
*سخنگوی کمیسیون بهداشت مجلس