به گزارش «نماینده» به‌نقل از وال استریت ژورنال، دولت آمریکا ۸ ماه پس از اجرایی شدن برجام، بالاخره به شرکت‌های هواپیماسازی بوئینگ و ایرباس اجازه داده تا هواپیماهای مسافربری به ایران بفروشند.

ایران ایر در ماه ژانویه اعلام کرده بود که قصد دارد هواپیماهایی را از شرکت ایرباس خریداری نماید، اما این معامله به‌دلیل عدم صدور مجوز اداره کنترل دارایی‌های خارجی خزانه داری آمریکا (اوفک) به نتیجه نرسید. برای فروش هواپیماهای ایرباس به ایران اوفک باید موافقت خود را اعلام می‌کرد، زیرا بخشی از قطعات به کار رفته در این هواپیماها، ساخت شرکت‌های آمریکایی بود.

ایرباس اولین شرکتی بود که روز چهارشنبه چراغ سبز لازم برای صدور ۱۷ فروند هواپیمای مسافربری به ایران را دریافت کرد. چند ساعت بعد، بوئینگ، بزرگترین شرکت هواپیماسازی جهان از نظر تعداد تحویل هواپیما اعلام کرد که این شرکت نیز مجوز لازم برای فروش هواپیما به ایران را دریافت کرده است.

ایرباس اعلام کرده که بخشی از این هواپیماها تا پایان امسال تحویل ایران خواهد شد.

تیم فروش بوئینگ امسال چندین بار به ایران سفر کرده، اما هیچ یک از مقامات ارشد این شرکت در این سفرها حضور نداشته‌اند.

محدودیت‌ها در زمینه فروش هواپیماهای جدید به ایران موجب شده تا ناوگان هوایی این کشور با هواپیماهای قدیمی به کار خود ادامه دهد. برخی از شرکت‌های هوایی به‌دلیل ادعاهای آمریکا در مورد ارتباط این شرکت‌ها با فعالیت‌های تروریستی و برنامه تسلیحاتی ایران، همچنان در فهرست تحریم‌ها قرار دارند.

برنامه ایران برای خرید هواپیما از شرکت‌های غربی، با مخالفت تعدادی از اعضای مجلس نمایندگان آمریکا مواجه شده که تلاش می‌کنند مانع از فروش هواپیماهای شرکت بوئینگ به ایران شوند. پیتر روسکام، نماینده جمهوری‌خواه و از منتقدان فروش هواپیما به ایران گفت: «هنوز راه درازی در پیش است و باید موانع بسیاری از سر راه برداشته شود تا ایران بتواند عملاً این هواپیماها را تحویل بگیرد. ممنونیم که کنگره خود را متعهد می‌داند که این پروسه را تا حد ممکن دشوار و پرهزینه سازد».

موانع دیگری از جمله تأمین مالی این قراردادها نیز همچنان وجود دارند. برتراند گرابوسکی، مدیر مؤسسه تأمین مالی قراردادهای هوایی دی‌وی‌بی بانک گفت، موافقت دولت آمریکا «موجب آسان‌تر شدن قابل توجه استفاده از دلار نمی‌شود، بنابراین هرگونه تأمین مالی‌ای باید به‌یورو صورت گیرد که این چالشی برای (خرید و فروش) یک کالای ارزش گذاری شده به‌دلار است».
وی افزود، آژانس‌های دولتی تأمین اعتبار صادرات باید نقش مهمی را برای اولین تأمین مالی ایفا کنند، هیچ جایگزین دیگری وجود ندارد، این مسئله می‌تواند چالشی برای شرکت بوئینگ باشد. بانک صادرات ــ واردات دولت آمریکا که می‌تواند قراردادهای فروش هواپیما را تأمین مالی نماید، بر اساس قانون از تأمین مالی قراردادهای مرتبط با ایران منع شده است. آژانس‌های تأمین مالی صادرات که از معاملات شرکت ایرباس حمایت می‌کنند، این سیگنال را ارسال کرده‌اند که آماده تأمین معامله این شرکت با ایران هستند.

ارزش قرارداد ایرباس با ایران ۲۷ میلیارد دلار برآورد شده که شامل هواپیماهای باریک‌پیکر و پهن‌پیکر ای۳۸۰ است. البته ایران تخفیف‌هایی را از شرکت ایرباس گرفته است.