استان سیستان و بلوچستان پهناورترین استان کشور است و بزرگ‌ترین حوزه انتخابیه نمایندگی مجلس نیز در همین استان واقع است. حوزه انتخابیه ایرانشهر، سرباز، دلگان، فنوج، بمپور و بخش‌های بنت، لاشار، آشار و آهوران بزرگ‌ترین حوزه انتخابیه کشور از لحاظ وسعت و یکی از ۶ حوزه انتخابیه موجود در استان سیستان و بلوچستان برای انتخابات مجلس شورای اسلامی است.
این حوزه با مرکزیت ایرانشهر حدود ۴۸ هزار کیلومترمربع وسعت دارد که می‌شود گفت یک‌سوم مساحت کل استان را به خود اختصاص داده و جمعیت حدوداً ۱۱۰ هزارنفری در این منطقه ساکن هستند؛ بااین‌وجود تنها یک نماینده در مجلس دارد. تمامی شهرهای این استان از محرومیت رنج می‌برند و برای رفع این محرومیت‌ها نیاز به تلاش شبانه‌روزی و جهادی است.
آنچه در ادامه می‌خوانید گفت‌وگوی هفته‌نامۀ «نماینده» با «محمدنعیم امینی فرد» سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان و نمایندۀ مردم ایرانشهر در دورۀ دهم مجلس است:
*در مورد مشکلات عمده‌ای که در حوزه انتخابیه شما وجود دارد توضیح بفرمایید.
مهم‌ترین مشکلات مربوط به ساختارهای اصلی است. با توجه به اینکه اقتصاد منطقه بر پایه کشاورزی استوار است و منابع آبی ما به‌شدت آسیب دیده است؛ متأسفانه اکنون هجدهمین سال خشک‌سالی را پشت سر می‌گذاریم و کشاورزی منطقه دچار نقصان شده است.
معضل اصلی در بخش کشاورزی عدم مدیریت منابع آب است. هزاران حلقه چاه در استان هست که تعیین تکلیف نشده و چون این منابع به‌صورت بی‌رویه در طی ۳ دهه استحصال شدند، باعث پسرفت در منابع آب شده‌اند.
در مقطعی ایرانشهر مرکز صنعتی هم بود، اما امروزه از قطب بودن این مرکز کاسته شده است. کارخانجات بافت بلوچ که حدود ۴ دهه فعالیت داشت متأسفانه با حداقل ظرفیت و به‌صورت نابسامان ادامه حیات می‌دهد. این کارخانه‌ها که زمانی قریب به ۲۵۰۰ کارگر داشت امروز نفس‌های آخر را می‌کشند.
مشکل عمده و مهمی که با افول کشاورزی و صنعت در منطقه نمود یافته، بیکاری و معیشت مردم است. مردم این منطقه متحمل مشکلات ساختاری زیاد دیگری نیز هستند. به لحاظ راه‌های ارتباطی دچار مشکلات عدیده‌ای هستیم. با وجود اینکه ایرانشهر در مسیر شمال-جنوب و محور چابهار-میلک نقطه ممتازی بشمار می‌رود، اما از نظر راه‌های اصلی و شریانی اصلاً آزادراه نداریم. راه‌آهن جزء خواسته‌های دیرین استان است که اخیراً در این بخش کار شده و سرعت خوبی به خود گرفته است.
شبکه برق و آب که از ضروریات است در منطقه مشکلاتی دارد. هم در مناطقی که زیرساخت‌ها ایجاد شده مشکل فرسودگی داریم و هم در مناطقی که زیرساخت ایجاد نشده است دچار کمبود هستیم. شبکه برق ما دچار افت ولتاژ شدید است که نیاز به بازسازی دارد. این مسئله‌ای است که باعث گلایه مردم شده است. با وجود اینکه ایرانشهر مرکز تأمین انرژی استان است یعنی حدود ۵۲۰ مگاوات برق تولید می‌کند اما درعین‌حال از یک فقر نسبی در رابطه با توزیع شبکه برق رنج می‌برد.
* کمیسیون تخصصی شما بهداشت و درمان است، از این حیث شرایط منطقه چطور است؟
ساختار بهداشت و درمان بسیار ناقص است. شبکه در سطح دوم و سوم ارجاع دچار مشکل است. منطقه از نظر تخت‌های بیمارستانی در وضعیت نابسامانی قرار دارد. هرچند میانگین کشوری ۱.۶ به ازای هر هزار نفر است که آمار خوبی هم نیست، اما همین مسئله در ایرانشهر ۰.۵ تخت به ازای هر هزار نفر است؛ که از این نظر دارای پایین‌ترین رتبه‌ها هستیم. البته در ۲ سال اخیر خصوصاً با اجرای پروژه طرح تحول سلامت مقداری شاخص‌های بهداشتی بهبود پیدا کرده است. توافقاتی نیز با وزارتخانه و آقای دکتر هاشمی داشتیم که ان‌شاءا... با تکمیل ظرفیت شبکه شاهد وضعیت بهتری خواهیم بود. اگر طرح بیمارستان ۵۰۰ تختخوابی ایرانشهر که در کمیسیون ماده ۲۰ وزارت بهداشت برای اعتباربخشی تأیید شده، وارد فاز عملیاتی شود و ردیف بودجه دریافت کند می‌توان امیدوار بود ایرانشهر مقداری از عقب‌ماندگی‌ها فاصله بگیرد.
*موقعیت مرز چه شرایطی را برای استان و ساکنان ایجاد کرده است؟
یکی از موضوعاتی که باعث ایجاد شرایط خاص برای این منطقه شده مرز است. ما مرزهای طولانی با استان پاکستان داریم. متأسفانه مدیریت صحیحی بر فرصت مرز اعمال نشده است. درواقع بجای استفاده از فرصت بی‌نظیر مرز، با تهدیدی به نام مرز مواجه هستیم. تهدیدات امنیتی بالقوه‌ای را در مرز مشترک داریم ضمن اینکه حضور گروه‌های افراطی را شاهدیم. در این میان خویشتن‌داری و سعه‌صدر را از مردم منطقه می‌بینیم که همواره همراه انقلاب بوده‌اند.
* ظرفیت‌های خاص و منحصربه‌فرد منطقه چیست؟
این منطقه افتخار داشته تا چندین ماه میزبان مقام معظم رهبری در زمان تبعیدشان باشد. ایشان عنایت خاصی در دوره‌های مختلف داشته‌اند و دوستان خوبی را در ایرانشهر دارند. بیتی که رهبری استقرار داشتند به موزه تبدیل شده و مورد بازدید قرار می‌گیرد.
ایرانشهر از نظر علمی امروز به یک مرکز دانشگاهی تبدیل شده است. دانشگاه علوم پزشکی، دانشگاه ولایت و دانشگاه آزاد را در منطقه داریم.
نیاز است که از نظر صنعت و کشاورزی دولت توجه بیشتری داشته باشد. بخصوص در مورد منابع آب اگر مدیریت صحیحی صورت نگیرد قطعاً دچار مشکلات بیشتری خواهیم شد.
خوشبختانه ایرانشهر از نعمت گاز برخوردار است اما صنعت پتروشیمی که انتظار می‌رود احداث شود به دلیل اینکه منابع آبی دچار کاهش شده وارد فاز عملیاتی نشده است.
*استان شما همواره با مشکلات زیست‌محیطی مواجه بوده، در این خصوص توضیح بفرمایید.
همین‌طور است. می‌دانید که یک‌سوم تالاب جازموریان در حوزه ایرانشهر قرار دارد. این تالاب وضعیت بسیار بدی پیدا کرده است. بستن سد بر روی رودخانه هریرود بسیاری از منابع آبی را مسدود کرد و حق‌آبه تالاب هم رعایت نشد. از طرف دیگر هم استحصال بی‌رویه چاه‌ها انجام گرفت. تالاب جازموریان یکی از منابع عمده ریزگردها در کشور است. طی آماری ۲۵ درصد منشأ ریزگردها در کل کشور همین تالاب معرفی شد.
* اگر نکته پایانی دارید بفرمایید.
با توجه به مرکزیت و محوریت ایرانشهر به لحاظ طبیعی و جغرافیایی، به نظر می‌رسد هر امکانی که به ایرانشهر داده شود دسترسی بهتری برای ساکنان جنوب استان خواهد داشت. اگر به‌نوعی استقرار ادارات کل را در ایرانشهر داشته باشیم کمک بزرگی به ساکنان جنوب استان که از یک رشد نامتوازن رنج می‌برند کرده‌ایم. در شمال استان شاخص‌ها پیشرفت بیشتری داشته و جنوب استان دچار عقب‌ماندگی شدیدی هستند. برای جبران این عقب‌ماندگی باید به جنوب استان توجه جدی داشت تا شاهد رشد متوازن هم در توزیع و هم تخصیص منابع باشیم.