هفته نامه «نماینده»/نمایندۀ مردم خمینی‌شهر در مجلس دهم «سیدمحمدجواد ابطحی» است که در دورۀ هشتم نیز وکالت مردم این شهر چند صدهزار نفری را برعهده داشت. خمینی‌شهر با وجود اینکه از بزرگ‌ترین شهرهای استان اصفهان است، از لحاظ جمعیت نیز دومین شهر پرتراکم ایران به‌شمار می‌رود. ابطحی یکی از نمایندگان پرجنب‌وجوش در مجلس است که در اغلب روزهای صحن علنی میکروفونش برای ابراز موافقت، مخالفت، اخطار یا تذکر روشن شده و با صراحت لهجه نظراتش دربارۀ ادارۀ مجلس و مسائل روز کشور را بیان می‌کند. وی در پاسخ به دعوت برای مصاحبه و بازدید از تحریریۀ «نماینده»، ظهر یکی از روزهای تعطیلی جلسات صحن و کمیسیون را انتخاب کرد که مشروح این گفت‌وگو در ادامه آمده است:
*نظرتان دربارۀ بندهایی از برنامۀ ششم که مرتبط با حوزۀ آموزش و تحقیقات است. چیست؟
من معتقدم که این اصلاً برنامه نیست. همان‌طور که برخی دیگر نیز گفته‌اند، دولت اعتقادی به برنامه ندارد؛ در چیزی که به‌عنوان برنامۀ ششم تقدیم مجلس شده است تنها ۲ ماده به مسائل آموزش‌وپرورش اختصاص یافته و آن هم یک مورد خرید خدمت در مورد آموزش بهداشت را گفته که چون لفظ آموزش استفاده شده، شامل کمیسیون ما هم می‌شود؛ یک مورد هم اختصاص به خرید خدمت در آموزش‌وپرورش دارد. همین یعنی اصلاً آموزش‌وپرورش هیچ جایگاهی در برنامۀ ششم ندارد. اگر تمام این مواد را جستجو کنید، هیچ خبری از نظام رتبه‌بندی معلمان، ارتقای منزلت و معیشت معلمان، عادلانه‌سازی پرداخت‌ها و اجرای سند تحول آموزش‌وپرورش نیست!
*قصد دارید در لایحه تغییری ایجاد کنید و چیزی اضافه کنید؟
ما در کمیسیون چندین پیشنهاد الحاقی دادیم که اضافه شود، اما می‌دانیم شورای نگهبان برمی‌گرداند. آنها معتقدند اگر لایحه تبدیل به طرح شود، خلاف است. می‌خواهیم در مواد دیگری که آموزش عالی هست چیزهای را بگنجانیم، پرانتز باز کنیم و تبصره بزنیم. البته من گفتم باید با شورای نگهبان رایزنی شود که واقعاً آن را رد نکنند، چون اگر این برنامه است ما باید اسناد بالادستی را در آن رعایت کنیم. باید جایگاه ویژه‌ای برای سیاست‌های ابلاغی رهبری و سند تحول باز کنیم. این لایحه به‌عنوان برنامۀ ششم، خیلی ضعف دارد و دولت هم اصرار دارد این را به تصویب برساند، امیدواریم کمیسیون تلفیق پیشنهادات ما را بپذیرد، در صحن رأی بیاورد و رایزنی شود که شورای نگهبان اشکال نگیرند.
*اخیراً بسیج دانشجویی چند واحد دانشگاه آزاد از وضعیت فرهنگی و عدم نظارت وزارتخانه بر این دانشگاه، گله کرده بودند. شما وضع فرهنگ را چطور می‌بینید؟
البته من معتقدم مصداق بیانیۀ بسیج دانشجویی مختص دانشگاه آزاد نیست، در تمامی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی غیردولتی، وضع همین‌طور است. دانشجویان رها شده‌اند به‌طوری‌که برخی‌ها کاملاً مشغول اموری هستند که من اسمش را می‌گذارم امور التذاذی و تفریحی.
با آمدن دکتر «میرزاده» که آدم اجرایی است و ارتباط خوبی با دولت دارد و مورد اعتماد آقای هاشمی‌رفسنجانی است، سعی کردند دانشگاه آزاد را از جزیره‌ای عمل کردن نجات دهند؛ که با ریزش دانشجو و ورشکستگی برخی دانشگاه‌ها مواجه شدند.
در حوزۀ فرهنگی آقای دکتر «طاها هاشمی»، مسئولیت دارد. ایشان گرچه متمایل به حزب کارگزاران است اما سعی نکرده که تفکر خودش را بر مجموعۀ دانشجویان حاکم کند. این‌طور است که ما می‌بینیم در زمان ایشان برخی اتفاقات می‌افتد. مثلاً دانشگاه آزاد حوزۀ انتخابیۀ خمینی‌شهر، تنها دانشگاهی است که استفاده از چادر برای خانم‌های دانشجو ضروری بود، اما این شرط را در خمینی‌شهر که نماد یک شهر مذهبی است، حذف کردند.
*این کار واکنشی در مردم شهر نداشت؟
خیلی واکنش منفی در مذهبیون، امام‌جمعه و روحانیت ایجاد شد؛ اما به‌هرحال این تصمیم از بالا بود و آنها هم اجرا کردند. این نشان می‌دهد که دانشگاه آزاد هم بالاخره در بعد مسائل فرهنگی آن‌گونه که مقام معظم رهبری به تهاجم فرهنگی اشاره می‌کنند، توجهی نداشته است.
برخی دانشگاه‌ها نمایشگاه حجاب و عفاف می‌گذارند، سفرهای زیارتی می‌برند، ولی در مجموع دانشگاه‌های کشور نگاه ارزشی به مسائل ندارند. من در جلسۀ کمیسیون به آقای میرزاده و طاها هاشمی تذکر دادم، برخی رؤسای دانشگاه‌ها متأسفانه خودشان اندیشه‌های سکولار دارند. از رفتار خانواده‌هایشان می‌توان دید که همسر و دختران رئیس جزو جماعت ـ به‌اصطلاح ـ روشنفکر هستند. خب این جماعت دربارۀ حجاب هم معتقد به آزادی آن هستند. در این خصوص خیلی حرف دارم که بزنم، تا همین‌جا کافی است.
*موضوع تحصیل برادر رئیس‌جمهور که شبهاتی دربارۀ آن مطرح شده بود در کمیسیون بررسی شد؟
عزم نماینده‌ها جدّی بود، اما هنوز انجام نشده است. قرار بود آقای «خدایی» از سازمان سنجش بیایند و در کمیتۀ آموزش عالی توضیحاتی بدهند که دانشگاه قزوین بوده، شهید بهشتی بوده یا اینکه کجا امتحان داده است؛ اما هنوز به جایی نرسیدیم، چون کمیسیون درگیر ۲ مسئلۀ مهم استیضاح وزیر آموزش‌وپرورش و تحقیق و تفحص صندوق ذخیرۀ فرهنگیان شد. البته من در کمیتۀ آموزش عالی نیستم اما فکر می‌کنم فرصتی نشده است که به آن بپردازند.
*در دولت یازدهم ایفای نقش معاون اول دولت خیلی بیشتر از تلاش شخص رئیس‌جمهور به نظر می‌رسد. تحلیل شما چیست؟
طبیعی است، چون آقای «جهانگیری» مدیر اجرایی قوی‌تر از رئیس‌جمهور است. یعنی یکی از ضعف‌های دولت همین است که آقای روحانی خودش را برای ریاست‌جمهوری آماده نکرده بود. در حالی به میدان آمده بود که خودش برنامه‌ای نداشت، به همین دلیل تحت فشار جناح‌های مختلف و افراد قرار گرفت و یک شرکت سهامی درست کرد که هر کسی سهم خودش را در دولت دارد.
جهانگیری چون کار اجرایی کرده است و تسلطش به مسائل اجرایی بیشتر از روحانی است؛ بنابراین این واگذاری مسئولیت‌ها تعجب‌آور نیست، اگر من هم بودم همین کار را می‌کردم. رهبری هم به همین دلیل در جلسات با دولت گاهی اوقات به شخص جهانگیری خطاب می‌کنند چون می‌دانند برنامه‌ریز و مغز متفکر این دولت و تصمیم‌گیری به عهدۀ معاون اول است.
*عملکرد دولت را چطور ارزیابی می‌کنید؟
من معتقدم که تیم اقتصادی دولت فشل است و برخی نمونه‌های اختلاف نظرهایشان را هم دیدیم که به صحنۀ مطبوعات کشیده شد. پس معلوم است که این یک تیم قابل‌اعتماد نیست. اگر آقای روحانی می‌خواهد خودش را نجات بدهد باید هر چه سریع‌تر دست به جراحی بزند.
دولت قول‌هایی در زمینۀ مسائل اقتصادی داده و کارهایی نیز کرده است. امیدواریم مردم آثارش را طی چند ماه آینده ببینند؛ چون الآن خیلی تحت فشار بیکاری و رکود هستند.
*نظرتان در مورد تشکیل فراکسیون اعتدال توسط آقای جلالی چیست؟ به نظر شما چه هدفی دارند؟
در اینکه آقای «جلالی» بدون اجازۀ آقای «لاریجانی» فراکسیون سوم را تشکیل نداده، تردیدی نیست. دیدگاه آقای لاریجانی این است که تجزیه‌هایی در فراکسیون‌ها صورت بگیرد تا بتواند همه را مدیریت کند. معتقدم دوستان ما در فراکسیون ولایت باید پافشاری کنند بر اساسنامه و شورای مرکزی و هیئت‌رئیسۀ فراکسیون که تاکنون تشکیل نشده است. هر چند تا همین الآن هم دیر شده، اما قرار است بعد از تعطیلات مجلس این کار انجام شود، یک عده‌ای هم که نمی‌دانم چه کسانی هستند، از طرف آقای لاریجانی مأمور شدند اساسنامۀ فراکسیون را بنویسند.