به گزارش «نماینده»، محمدعلی نجفی مشاور اقتصادی رئیس جمهور در مراسمی که با حضور مسؤولان شهرستان پردیس برگزار شد، ضمن گرامیداشت سالروز شهادت شهیدان باهنر و رجایی اظهار داشت: یکی از راه‌های ارزیابی دولت، مقایسه سال ۹۲ و انتخابات آن سال، بررسی اینکه مردم چه مطالبات و انتظاراتی از رئیس‌جمهوری داشتند و میزان تحقق آن مطالبات است؛ اگر ناکامی‌هایی در بخش‌هایی وجود داشته، یا ناشی از ضعف دولت بوده یا بزرگی مسأله و این مشکلاتی محسوب می‌شود که دولت و کشور را احاطه کرده است.
وی اضافه کرد: در رابطه با انتظارات مردم، می‌توان به دو قسمت اشاره کرد که ابتدا خواسته‌های یک صنف، گروه و قشر خاصی از جامعه به‌عنوان مثال دانشجویان است که توقعات و امیدهایی در تغییر دولت و کابینه داشتند.
نجفی ادامه داد: فرهنگیان، هنرمندان، بازنشستگان، گروه‌های مختلف صنفی و سیاسی و اقشار مختلف جامعه خواسته‌های مختلفی را دنبال می‌کردند که با هم منطبق نبود؛ اما در هفته دولت ارزیابی از آنچه به دست آمده و اهدافی که تحقق پیدا کرده را باید داشته باشیم.
مردم خواسته‌های مشترک ملی دارند
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری افزود: قسمت بعدی انتظارات، مربوط به مسائل ملی و مشترکی است که تقریباً این خواسته‌ها موردنظر عموم افراد جامعه بوده و درصد بالایی از جامعه در مرحله اول انتخاب رئیس‌جمهوری و دولت دنبال آن خواسته‌های مشترک بودند.
وی تصریح کرد: بحث اول و خواسته اقشار مختلف جامعه بسیار زیاد است و زمان برای باز کردن خواسته‌های این بخش کافی نیست؛ اما پرداختن به بخش دوم که جنبه ملی، عمومی و اصلی داشته، ارجحیت دارد و این خواسته‌ها اگر به هدف می‌رسید یا برسد، عموم ملت از آن بهره‌مند می‌شوند و تضمینی برای آینده و توسعه کشور است.
نجفی اضافه کرد: یک مورد از این خواسته‌های مورد بحث، جایگاه ایران در روابط و مناسبات بین‌المللی است و رفع تحریم‌ها و عبور از تنگناها و مشکلات موجود در این بخش قرار دارد و دوم اینکه در خصوص مسائل عمومی اقتصاد کشور و معیشت مردم که حساسیت زیادی را به وجود آورده است، باید فعالیت‌هایی صورت می‌گرفت.
تحریم‌ها، ایران را در انزوای کامل قرار می‌داد
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری ادامه داد: در خصوص تعاملات بین‌المللی کشور و جایگاه جهانی ایران که خواست هر ایرانی است، کشور باید از عزتی بالا در سطح دنیا برخوردار باشد و زیر بار زور و فشار کشورهای استکباری قرار نگیرد و از حق خود دفاع کند.
وی افزود: به‌واسطه قطعنامه‌های سازمان ملل متحد و شورای امنیت، چندین سال تحریم‌هایی بر کشور تحمیل شد که علاوه بر آثار اقتصادی، آثار سیاسی، اجتماعی و حتی فرهنگی بدی نیز از خود بروز می‌داد و ما را به سمتی می‌برد که از نظر بین‌المللی در انزوای کامل قرار بگیریم.
نجفی ادامه داد: ما به سیبلی تبدیل شده بودیم که در هر کجای دنیا هر حمله‌ای در خصوص مسائل مختلف بین‌المللی می‌گرفت، بخشی از آن متوجه ایران می‌شد؛ حتی کشورهای ظاهراً دوست ما هم آن‌طور که باید یا حاضر نبودند یا امکان حمایت از ما را نداشتند.
وی تصریح کرد: زمانی که نخستین قطعنامه شورای امنیت علیه ایران در حال صادر شدن بود، رئیس‌جمهوری وقت دو روز قبل از صدور آن گفت من با اطمینان اعلام می‌کنم که شورای امنیت علیه ایران هیچ قطعنامه‌ای را صادر نخواهد کرد.
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری اضافه کرد: علت این تفکر هم این بود که ارتباط‌هایی که ما با دو کشور بزرگ عضو شورای امنیت یعنی روسیه و چین داشتیم، موجب وتو شدن این قطعنامه خواهد شد؛ اما دو روز بعد و برخلاف پیش‌بینی وی، شورای امنیت قطعنامه اول را صادر کرد و بعد از آن به فاصله دو تا سه ماه دومین قطعنامه بیرون آمد و ما را در چنبره‌ای از مشکلات، محدودیت‌ها و... قرار داد.
روحانی فشار تحریم‌ها را شکست
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری افزود: این از هوشمندی، هوشیاری و رشد فکری ملت ایران است که حاصل انتخابات سال ۹۲ انتخاب رئیس‌جمهوری بود که به‌عنوان یک عامل تعیین‌کننده توانست ایران را از این قطعنامه‌ها جدا و رها کند و فشار تحریم‌ها را بشکند.
نجفی ادامه داد: نخستین دوره ریاست جمهوری بعد از انقلاب بود که موضوع روابط و تعاملات بین‌المللی در تبلیغات انتخاباتی به‌عنوان موضوع اصلی تبدیل شد و مردم توجه ویژه‌ای به روابط داشتند؛ در گذشته انتخاب مردم به مسائل داخلی، اقتصادی و فرهنگی معطوف بود.
وی تصریح کرد: انتظار مردم این بود که دولت این چالش بزرگ را به خیر و صلاح مملکت حل کند و این چالش فقط سیاسی و اقتصادی نبود؛ این تحریم‌ها از جهات مختلف کشور را به سمت یک پرتگاه سوق داده بود.
نتوانسته‌ایم ریشه‌های فساد اقتصادی را خشک کنیم
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری اضافه کرد: موضوع فساد اقتصادی به‌واسطه این تحریم‌ها در کشور حاکم شد و اوج گرفت و متأسفانه ریشه پیدا کرد؛ به‌واقع بخشی از فساد اقتصادی که امروز هم کشور درگیر آن است و هنوز هم نتوانسته‌ایم همه ریشه‌های آن را خشک کنیم، به موضوع تحریم‌ها بازمی‌گردد.
نجفی افزود: رئیس‌جمهوری تعبیر خوبی داشتند که عده‌ای به بهانه دور زدن تحریم‌ها، منافع و مصالح ملی را دور زدند.
وی ادامه داد: پدیده بابک زنجانی به‌عنوان یکی از موارد فسادی که در سیستم اتفاق افتاد، عمدتاً به دلیل تحریم‌ها بود؛ زمانی که دست دولت در پوست گردو قرار گرفت و امکان برقراری روابط سالم را با دنیا از دست داد، مجبور شد برای دور زدن تحریم‌ها راه‌حل پیدا کند.
نجفی تصریح کرد: عده‌ای فرصت‌طلب، سودجو و غیرملی پیدا شدند که به بهانه کمک به دولت اموال ملت را غارت کردند؛ موضوع اخیر که معاون اول رئیس‌جمهوری اعلام کرد که ما به دلیل اجبار در تأمین بخشی از اسکناس ارزی خود که شامل دلار و یورو می‌شد، مجبور بودیم آن را به‌صورت نقدی از کشورها گرفته و با خود به کشور بیاوریم، یک نمونه است.
۳۰ میلیون دلار در آسمان به سرقت رفت
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری اضافه کرد: این اقدام به دلیل اینکه از روابط بانکی و معاملات تجاری عادی نمی‌توانستیم ارز وارد کشور کنیم، انجام می‌شد و در یک مورد در کشور مبدأ ۱۳۰ میلیون دلار در چمدان برای وارد کردن به ایران تحویل چند نفر شد؛ هنگام تحویل ارز، ۱۰۰ میلیون دلار تحویل داده شد و ۳۰ میلیون دلار در آسمان به سرقت رفت و متأسفانه از این موارد بسیار زیاد است که برخی کشف شده، در حال شناسایی و برخی موارد نیز دولت در انتظار بازگشت اموال غارت‌شده ملت است و در بخشی از موارد نیز امکان بازگشت وجود ندارد.
نجفی ادامه داد: موردی نیز اخیراً مطرح شد که پسر یکی از مسؤولان دولت قبل، شرکتی ایجاد کرد و واردات بخش خاص، مهم و گران‌قیمتی از داروها را به‌صورت انحصاری در دست گرفت و داروهایی تقلبی یا باکیفیتی پایین وارد می‌کرد و سال‌ها مردم از آن استفاده می‌کردند.
وی تصریح کرد: امروز مشخص شده که چندین میلیارد دلار از این طریق عاید جوانی شده که با یکی از خانم‌های هنرپیشه ازدواج و یکی از املاکش که چند ده میلیارد تومان ارزش داشته را به‌عنوان مهریه تقدیم خانم کرده است.
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری افزود: این موارد و مواردی از این نوع فسادهای اقتصادی است که در کشور فقط آثار منفی اقتصادی نداشته بلکه در حال نابودی اخلاق در مملکت بود و ذیل چتر تحریم‌ها، انزوا و عدم تعامل با دنیا در ارکان مختلف نظام رسوخ کرده و به فسادی نهادینه‌شده در کشور دامن می‌زد و مردم انتظار داشتند این وضع تغییر کند.
مردم آثار برجام را در زندگی لمس نکرده‌اند
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری تصریح کرد: امروز شرایط تغییر پیدا کرده و وضع متفاوتی را شاهدیم؛ ارتباطات و تماس‌های بین‌المللی در مسائل اقتصادی و سیاسی برقرار و شرایط برای جذب سرمایه از کشورهای خارجی فراهم شده است.
نجفی اضافه کرد: آنچه می‌گویند که مردم آثار برجام را در زندگی روزمره لمس نکرده‌اند، حرف درستی است؛ اما بخشی از آن ناشی از این است که بسیاری از آثار گذشته در طول زمان ظاهر می‌شود و به تدریج بروز می‌کند و ما آثار و نمونه‌های این مورد را در اقتصاد کشور شاهد هستیم.
وی ادامه داد: زمانی که سرمایه‌گذار خارجی به کشور می‌آید و در بخش‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌کند، شامل گذر زمان می‌شود و با گذشت زمان و صبر این اتفاق رخ می‌دهد؛ سرمایه‌گذاری نیاز به مدت‌ها مطالعه و بررسی دارد.
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری گفت: تکمیل اجزای یک قرارداد سرمایه‌گذاری چند ماه طول می‌کشد؛ اینکه یک سازمان بیمه بین‌المللی حاضر به بیمه کردن قرارداد و سرمایه واردشده به ایران شود، پروسه زمان‌بری است.
انتظار سریع نباید داشت
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری تصریح کرد: هنوز زمانی که باید از برجام گذشته باشد تا آثار آن هویدا شود، نگذشته است؛ حدود هفت تا هشت ماه است که برجام اجرایی شده و به همین دلایل نباید انتظار داشت که این آثار در زندگی و اقتصاد مردم ظاهر شده باشد، اما باید انتظار داشت که این برنامه‌ها آغاز، شرایط فراهم و راه باز شده باشد.
نجفی افزود: بعد از برجام و طی همین چند ماه، دولت دستاوردهای زیادی داشته که نمونه بارز آن افزایش صادرات نفت است و به دلیل تحریم‌ها تا یک میلیون یا یک میلیون و ۱۰۰ هزار بشکه نفت و میعانات گازی در روز فروش داشتیم؛ اما امروز حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ بشکه نفت و میعانات گازی در روز صادر می‌کنیم.
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری ادامه داد: اگر تحریم‌ها باقی می‌ماند و فروش نفت ما افزایش نداشت، با توجه به افت شدید قیمت نفت از ۹۰ به ۳۰ تا ۴۰ دلار، اداره کشور غیرممکن بود؛ اما در سایه لغو تحریم‌ها و حمایت دولت، این افزایش را داشتیم.
وی تصریح کرد: آثار کوتاه‌مدت برجام این است که بخش‌های مختلف کشور در حال عبور از مشکلات و چالش‌های گذشته هستند و آثار میان‌مدت آن نیز از نظر اشتغال، وضع معیشتی مردم، افزایش درآمدها، بهبود صادرات غیرنفتی به تدریج ظاهر می‌شود.
برداشته شدن تحریم‌های ظالمانه خواستی ملی بود
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری اظهار داشت: برداشته شدن تحریم‌های ظالمانه خواستی ملی بود و ایجاد تعاملی سازنده در دولت تدبیر و امید تحقق پیدا کرد و همین امر، وقت زیادی از رئیس‌جمهوری و مسؤولان مختلف دولتی گرفت.
وی ادامه داد: حمایت‌ها و هدایت‌های مقام معظم رهبری به‌عنوان موضوعی اصلی و تعیین‌کننده در این ماجرا دخیل بود و خوشبختانه کشور بحران را پشت سر گذاشت؛ بعضی‌ها نیز بحث می‌کنند که اگر ما در سه سال گذشته در خصوص لغو تحریم‌ها به نتیجه نمی‌رسیدیم، وضع کشور از لحاظ اقتصادی بسیار بدتر می‌بود و این حرف درستی است، اما به هر حال مرحله سختی از تاریخ نظام را پشت سر گذاشتیم.
بهبود اوضاع اقتصادی کشور خواست مردم است
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری افزود: موضوع دوم خواست عمومی مردم در انتخابات، بهبود اوضاع اقتصادی کشور بود که شرایط عمومی اقتصاد، معیشت مردم، ایجاد اشتغال و رفع بیکاری جوانان و... را شامل می‌شود.
نجفی اضافه کرد: در سال ۹۲ به‌واسطه تحریم‌ها و اجرایی و پیدا شدن آثار سوء آن بر اقتصاد کشور و همچنین به‌واسطه برخی سیاست‌هایی که از نظر اقتصادی جزء سیاست‌های دولت بود، اما درست نبود، ایران در شرایط سختی قرار گرفت.
وی تصریح کرد: در شرایط وفور منابع ارزی و به‌واسطه بعضی از مشکلات ریشه‌دار و مزمن اقتصاد کشور مانند وابستگی بودجه به نفت، نتوانستیم وابستگی‌ها را از بین ببریم.
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری تأکید کرد: این وابستگی امروز کمتر شده؛ اما این روند کماکان ادامه دارد و امیدواریم در طول ۱۰ سال آینده بتوانیم با اجرای اقتصاد مقامتی در ارتباط با بودجه جاری دولت، این وابستگی را به صفر برسانیم.
نجفی ادامه داد: این مجموعه باعث شده بود تا اقتصاد ما از وضعی بسیار نگران‌کننده‌ای رنج ببرد؛ در سال ۹۱ رشد اقتصادی ما منهای ۶/۸ درصد بود و به جای اینکه در طول یک سال تلاش و فعالیت عموم ملت، تولید ناخالص کشور در قسمت‌های ثابت افزایش پیدا کند، تولید ما ۶.۸ درصد کاهش پیدا کرد.
نجفی افزود: اگر ۱.۲ درصد افزایش جمعیت را در سال ۹۱ در نظر بگیریم، مانند این است که سهم هر ایرانی از نظر درآمد سرانه ملی، حدود هشت درصد فقیرتر یا درآمد سرانه ملی کمتر شده است.
وضع اقتصادی امروز از نظر ما خوب نیست
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری اضافه کرد: تورم در سال ۹۱ به وضعی غیرقابل کنترل و تحمل رسیده و به ۴۰ درصد نزدیک شده بود؛ ارزش پول ملی در فاصله سه تا چهار ماه به یک‌سوم کاهش یافت و دلار از هزار و ۱۰۰ تومان به ۳ هزار و ۵۰۰ تومان رسید.
نجفی اضافه کرد: همچنین به وجود آمدن عدم ثبات در سیاست‌های اقتصادی به‌واسطه مشکلات و بحران‌ها، بدهی‌هایی از سوی دولت به پیمانکاران وجود داشت که امروز هم دولت به پیمانکاران و بانک‌ها بدهی دارد؛ اما کنترل این بدهی و پیدا کردن راه‌حل برای عبور از این مشکل مهم بود که خوشبختانه ظرف سه سال دولت توانست به این مسأله فائق آید.
وی تصریح کرد: امروز وضع اقتصادی از نظر ما خوب نیست و به‌عنوان مسؤول و جزء برنامه‌ریزهای اقتصاد کشور به این معتقد هستیم و اگر ضعف، اشکال و ناکامی وجود داشته باشد، به‌طور حتم ما نیز در آن دخیل بودیم و باید مورد سؤال قرار بگیریم.
جمعیت بزرگی از کشور زیر خط فقر هستند/ گرانی هنوز وجود دارد
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری ادامه داد: هنوز اقتصاد کشور به شرایط رشد پیداشونده‌ای دست پیدا نکرده است؛ شرایطی که بتوان گفت ما از همه تنگناها و مشکلات عبور کردیم، هنوز وجود ندارد و کماکان مردم از نظر معیشتی در تنگنا قرار دارند و هنوز هم جمعیت بزرگی از کشور، زیر خط فقر هستند.
وی افزود: کماکان در کشور به‌خصوص در برخی اقلام گرانی وجود دارد و هنوز جمعیتی بزرگی از کشور برای امکانات اولیه زندگی مانند غذا، مسکن، پوشاک و... در فشار هستند.
نجفی تصریح کرد: با این وجود، چشم‌انداز اقتصاد کشور بسیار خوب است؛ زیرا پیش‌بینی می‌کنیم در سال ۹۵ حدود ۴.۵ تا پنج درصد رشد اقتصادی داشته باشیم. رشد اقتصادی در یک سال یعنی عبور از رکود و تمام تعاریف اقتصادی در دنیا این را می‌گوید.
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری اضافه کرد: گرچه باز هم عده‌ای مرتباً مطرح می‌کنند که دولت نتوانسته اقتصاد را از رکود خارج کند؛ اما این حرف علمی و کارشناسی مبتنی بر علم اقتصاد نیست. درست است که هنوز در برخی بخش‌های اقتصادی مانند مسکن رکود حاکم است و ما انتظار داشتیم این بخش نیز زودتر حرکت کند و البته آثاری از حرکت بخش مسکن مشاهده می‌کنیم.
هنوز نتوانسته‌ایم مسکن را به‌صورت کامل از رکود خارج کنیم
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری ادامه داد: بخش مسکن در اقتصاد کشور پیشرو است؛ پیشرو به این معنا که این بخش زمانی که به حرکت درآید، بسیاری از حوزه‌های اقتصادی به‌خصوص صنایع ما به حرکت درخواهند آمد و اشتغال بهبود خواهد یافت و این‌ها از اثرات خارج شدن مسکن از رکود است.
نجفی افزود: هنوز نتوانسته‌ایم مسکن را به‌صورت کامل از رکود خارج کنیم؛ اما حرکات مثبت در این بخش حاکی از این است که ظرف چند ماه آینده و از ابتدای سال ۹۶ این تحرک ایجاد خواهد شد.
تورم امسال بین ۹ تا ۹.۵ درصد است
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری اضافه کرد: مسأله تورم به‌عنوان یک موضوع کشنده در هر اقتصادی مطرح است؛ زیرا می‌تواند اقتصاد را نابود کند و خوشبختانه تورم در کشور کنترل شده است، رئیس‌جمهوری نیز اعلام کرد که پیش‌بینی ما از تورم در سال ۹۵ بین ۹ تا ۹.۵ درصد و زیر ۱۰ درصد است.
وی تصریح کرد: امیدواریم با سیاست‌های درست اقتصادی، این وضع را حفظ کنیم و اقتصاد ایران را به سمتی ببریم که مانند سال‌های گذشته به جای تورم دورقمی، شاخص اقتصاد رشد یابد؛ باید تورم حداکثر پنج درصدی را شاخص خود قرار دهیم و این دور از دسترس نیست.
نجفی ادامه داد: اقدام دیگری که صورت گرفت و تمام جهان و کارشناسان داخلی و خارجی به آن اذعان دارند، کنترل تورم از ۴۰ درصد و رساندن آن به ۹ تا ۱۰ درصد است که کار بزرگی بود و دولت توانست در اقتصاد انجام دهد.
مشاور امور اقتصادی رئیس‌جمهوری افزود: توسعه صادرات غیرنفتی به نقطه قابل قبولی رسیده است؛ اما موردنظر دولت نیست و برنامه‌های دولت بیش از این است، زیرا یکی از محورهای اصلی اقتصاد مقاومتی که توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شده، نیز صادرات غیرنفتی یعنی برون‌گرایی اقتصاد است.