شهرستان آذربایجان غربی نه تنها در دوران جنگ، بلکه پس از آن هم همیشه درگیر با مسائل جنگ و دفاع و نیز ناامنیها بوده، لذا از جمله استانهایی است که در حوزه توسعه عقب مانده است. در این میان شهرستان خوی با سابقه تاریخی ۳ هزار ساله که دومین شهر استان محسوب میشود، علیرغم ظرفیتهایی که دارد؛ متأسفانه نتوانسته به حق خود در مسیر توسعه در ابعاد مختلف برسد.
«مهمترین ظرفیتی که در این منطقه وجود دارد، ارتباطات مرزی است. آذربایجان غربی با ۳ کشور به طور مستقیم و با یک کشور دیگر به طور غیرمستقیم هم مرز است. علیرغم این پتانسیل که استان در بخش مرزی از آن برخوردار میباشد ولی نتوانسته یا نخواستهاند که از این امکان به نحو احسنت بهرهبرداری شود.» این مقدمه صحبتهای «سیدتقی کبیری» است که به گفتوگو با هفتهنامه «نماینده» پرداخت.
وی با اشاره به اینکه «در شهرستان خوی نزدیکترین مرز به ترکیه وجود دارد» خاطرنشان کرد: «در کل استان سه مرز با ترکیه وجود دارد؛ مرز بازرگان که سابقه دیرینه دارد، مرز رازی خوی و مرز سروی ارومیه. مرز خوی نزدیکترین و امنترین مرز با ترکیه است. به همین دلیل در سفری که در همین سال رئیسجمهور کشورمان با رئیسجمهور ترکیه داشتند، یکسری مبادلات مرزی تجاری تا سقف ۳۰ میلیارد دلار مطرح شد که از طریق مرز رازی-کاپکوی انجام بگیرد.»
کبیری در خصوص تمایل طرف ترکی برای ایجاد ارتباط با ایران گفت: «جاده منتهی به مرز از سمت ترکیه چهاربانده شده و زیرساختهایی را برای توسعه آماده کرده است. اما متأسفانه ما در تدارک زیرساختها مشکلاتی داریم که البته در سفر اخیر آقای نوبخت وعدههایی مطرح شده که امیدواریم محقق شود.»
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس معتقد است: «از جمله عواملی که در این حوزه میتواند شرایط توسعه را فراهم نماید، بحث منطقه ویژه اقتصادی است. شهرستان خوی شرایط لازم برای ایجاد منطقه ویژه اقتصادی را دارد که از جمله میتوان به این موارد اشاره کرد: «فرودگاه، دو گمرک، مرز زمینی و تنها مرز ریلی به ترکیه و اروپا.» به نظر میرسد اگر در حوزه جادهای، جاده در حد ترانزیت آماده شود نه تنها برای شهرستان و استان بلکه برای کشور نیز یک ارتباط گردشگری و تجاری قابل قبولی با کشور ترکیه خواهیم داشت.»
«در سال ۹۴ بیش از ۶۰۰ هزار نفر تردد به ترکیه از این مسیر صورت گرفته که این آمار علیرغم مشکلات موجود در زیرساختهای اولیه است.» وی با بیان این مطلب، افزود: «اگر این زیرساختها و امکانات فراهم شود هم از نظر تجاری و باری و هم از لحاظ مسافری و گردشگری میتوانیم استفاده لازم را ببریم. در همین راستا مسئله صادرات و اشتغال هم رونق خواهد داشت که در شرایط کنونی از اهمیت ویژهای برخوردار است. البته تا امروز مشکلاتی وجود دارد که امیدواریم دولت بتواند بودجههایی که تخصیص میدهد برای این استان و شهرستان در حد متعارف بتواند جوابگوی ظرفیتها باشد.»
در موضوع گردشگری، این گردشگران ایرانی هستند که به ترکیه سفر میکنند، اما کبیری میگوید: «اخیراً پیشنهادی در موضوع بهداشت و درمان و ساخت بیمارستان شهرستان مطرح شده است که موجب شکوفایی ظرفیت توریسم درمانی خواهد شد. شهر وان ترکیه تقریباً ۱ ساعت از مرز فاصله دارد، از خوی هم تا مرز ۱ ساعت فاصله است. در این شهر که ۲ ساعت از شهر ما فاصله دارد، هزینههای درمانی بسیار بالاست و بنابراین ما ظرفیت بسیار مناسبی برای جذب بیمار از ترکیه داریم. از نظر پزشکی شهرستان خوی در تخصصهای مختلف پزشکانی دارد که در سطح ملی مطرح هستند لذا ظرفیت بومی درمانی نیز وجود دارد.»
سیدتقی کبیری در پایان ابراز امیدواری کرد مسئولین به وعدههایی که در راستای جذب سرمایه از سوی منابع داخلی و سرمایهگذار خارجی دادهاند، عمل کنند تا شاهد استفاده از شرایط ارتباطی استان آذربایجان غربی با سایر کشورها باشیم.