استانهای مرزی جنوبی و غربی کشور در ۸ سال دفاع مقدس و سالها پس از آن متأثر از جنگ بودهاند و اکنون پس از گذشت قریب به ۳ دهه هنوز نتوانستهاند کمبودها را جبران کنند. کرمانشاه، به تعبیر رهبر انقلاب، سینه ستبر ایران در مقابل دشمن بعثی بود. امروز این سینه ستبر به گفته نماینده با تجربه این استان، دردهایی را تحمل میکند؛ درد بیکاری سرآمد آنهاست. مصری که سابقه وزارت را نیز در کارنامه خود دارد، میگوید ما حاضریم هیچ امکاناتی نداشته باشیم اما فکری به حال اشتغال جوانانمان بشود. مشروح مصاحبه هفتهنامه «نماینده» با «عبدالرضا مصری» را میخوانید...
* مختصری استان کرمانشاه را معرفی بفرمایید.
استان کرمانشاه از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی در زمانهای مختلف مشغول دفاع از مرزهای کشور بوده است. از همان ابتدا با هجوم ضدانقلاب به منطقه پاوه شاهد حضور گسترده همشهریان عزیزمان در دفع فتنه گروهکها بودیم. در اولین روزهای آغاز جنگ تحمیلی در این منطقه و به وسعت تمام مرزها و شهرهای استان، درگیریهایی صورت گرفت تا مرصاد.
باید بگوییم که جنگ از کرمانشاه شروع و در کرمانشاه تمام شد. ما حتی بعد از قطعنامه هم گرفتار جنگ و هجمه منافقین بودیم. طبیعتاً یکسری از زیرساختها و امکانات استان به خاطر کشور از بین رفت. ۸ سال جنگ و دفاع مقدس بسیاری از امکانات را از بین برد. جنگ به دو صورت موجب آسیب به منطقه میشود؛ امکاناتی که سالیان سال تهیه شده از بین میبرد و دیگر اینکه در تمام مدت جنگ هیچ کار زیربنایی در مناطق درگیر جنگ انجام نمیشود، یعنی آسیب مضاعفی را ایجاد میکند. خطری بالاتر از دو مورد ذکر شده نیز رخ میدهد و آن اینکه در دوران جنگ، هرگونه سرمایههای قابل انتقال منطقه جنگی از آن محدوده خارج میشود.
با توضیحاتی که گفته شد، گرچه افتخار بزرگی نصیب ما شد تا کرمانشاه جلوی دشمنان کشور سینه ستبر کند-به گفته مقام معظم رهبری- اما امروز سینه این خطه دردناک است.
* لابد مسئله اول کرمانشاه هم مانند سایر استانهای کشور بیکاری است؟ آیا به طور کلی موقعیتهای شغلی در استان کم است یا شاغلین بیکار شدهاند؟
بله، درد و رنج بیکاری به عنوان استانی که رتبه اول بیکاری در کشور را کسب کرده، مردم این استان را آزار میدهد. متأسفانه اغلب جوانان این استان بیکار هستند. مشکل اصلی ما اشتغال است. علت اصلی بالا بودن آمار بیکاری در کرمانشاه این است که زیرساختی در زمان جنگ -با دلارهای ۷ تومانی- ایجاد نشد و پس از آن هم با توجه به منابع کشور، زیرساخت جدیدی تخصیص داده نشد. در زمانی که در برخی استانها کارخانههایی در دست ساخت بود، کرمانشاه در حال دفاع از کشور بود و امروز این کرمانشاه است که مقام اول بیکاری را دارد!
امروز ما حاضریم هیچ امکانی به استان داده نشود اما جوانان ما مشغول به کار شوند. اگر ما فضای مناسب کار داشته باشیم خودمان میتوانیم امورات شهر و دیارمان را بگذرانیم و شرایط پیشرفت آن را فراهم آوریم.
* به زیرساختهایی که با تأخیر به استان میرسد، اشاره داشتید، توضیح بیشتری در این رابطه بدهید.
مسئله مهم دیگر، طولانی شدن پروژههای کرمانشاه است. راهآهنی که ۲۰ سال مردم را منتظر گذاشته، سوت عمر خیلیها زده شد اما صدای سوت این قطار را نشنیدند. روئسای جمهور برای تحقق وعدهها در تمام سالهای گذشته وعده سال بعد را دادند، معلوم نیست این «سال بعد» چه زمانی است؟! رئیسجمهور فعلی هم قول داده تا قبل از اواسط مرداد سال آینده حداقل راه آهن تهران به کرمانشاه راه اندازی شود که امیدواریم این وعده هم به تمامی قولهای قبلی که عملی نشده، اضافه نشود.
پروژه پالایشگاه نفت کرمانشاه (آناهیتا) که با وجود رفع موانع مختلف و جلسات متعدد، متأسفانه دولت و وزارت نفت عزمی برای انجام این کار ندارد. اصولاً وزارت نفت بیشتر دنبال خام فروشی و صادرات است و عزمی برای افزایش ارزش افزوده در کشور نیست.
مشکلات که در منطقه فراوان وجود دارد؛ راههای مواصلاتی، آب روستایی و ... این مسائل قابل تحمل است اما اساس مشکلات ما بیکاری جوانان است.
* ظرفیتهای اشتغال موجود در استان که میتواند موجب حل معضل بیکاری شود، چیست؟
ظرفیتهای زیادی از جمله محیط جغرافیایی بسیار مساعد، نیروی کار تحصیلکرده و متخصص، امکان صادرات به کشور عراق از طریق مرز پرویزخان فراهم است. در حال حاضر ۵۰ درصد صادرات کشور از استانهای دیگر وارد استان کرمانشاه شده و از مرز پرویزخان به کشور عراق صادر می شود.
ما ۸ سال منطقه آزاد جنگی بودیم، صدام هرنوع گلوله و خمپارهای را مستقیم و غیرمستقیم به سمت ما روانه میساخت اما الان ۲۰ سال است که به دنبال یک منطقه آزاد تجاری در منطقه قصرشیرین هستیم، هیچ هزینهای هم برای دولت ندارد اما دولت یک مجوز را از این مردم دریغ میکند. البته ما هیچ وقت از اینکه از مرزهای کشورمان دفاع کردیم، پشیمان نیستیم و صحبت رهبر انقلاب که فرمودند کرمانشاه سینه ستبر ایران اسلامی است، بزرگترین پاداش برای ماست.
ظرفیتهای کشاورزی در منطقه وجود دارد. منابع آبی وجود داشته که سالها به هدر میرفته و اخیراً به دستور مقام معظم رهبری از صندوق توسعه ملی بوجهای برای مهار آبهای مرزی اختصاص پیدا کرده است.
امکان و استعداد احداث چندین پتروشیمی وجود دارد که در صورت بهرهبرداری میتواند کمک شایانی به وضعیت اشتغال استان داشته باشد.
* به موضوع عقبماندگی شهرهای جنگزده اشاره داشتید، بودجههایی که برای مناطق جنگی تعریف شده اختصاص نیافته یا جوابگوی جبران خسارات نبوده است؟
به عنوان مثال بودجهای برای مدارس تخریب شده در زمان جنگ اختصاص داده شده که ۱۰۰ یا ۲۰۰ مدرسهای که دولتی – برای سایر مدارس برنامهای تدوین نشده- بوده و در جنگ تخریب شدهاند، بازسازی شود آن هم پس از سالها! این بودجه زیرساختی را به استان اضافه نمیکند. زمانی که ما داشتیم جایگزین آنچه از دست دادهایم ساختوساز میکردیم، استانهای دیگر مدارس جدید و به روز میساختند. یعنی استانهای جنگ زده ۱۶ سال از بقیه استانهای کشور عقب هستند! و متأسفانه هیچ دولتی برای کم کردن این فاصله، اقدامی نکرده است.
* شهرهای مرزی با مسئله قاچاق مواجه هستند، حتی گفته میشود در برخی شهرهای مرزی اجناس قاچاق به طور علنی خرید و فروش میشود، در کرمانشاه چگونه است؟
در کرمانشاه اینطور نیست، چون ما مرز رسمی پرویزخان را داریم و سایر خطوط مرزی ما ناامن است و این مسئله موجب شده قاچاقی در این استان انجام نشود. قاچاق بیشتر از قشم، چابهار و کردستان به کرمانشاه آورده میشود. فقط مقدار مختصری کالا به صورت کولهبری از منطقه جوانرود وارد میشود.
* امسال استان کرمانشاه در مسیر حرکت زائران عتبات خواهد بود؟
خیر؛ مرزهای ما امسال خروجی نخواهد داشت. البته مسئلهای در داخل کشور وجود ندارد و علت آن، ناامنی در آن طرف مرزهاست.