۱۴ مرداد سال ۱۳۶۰ دکتر «حسن آیت»، نماینده وقت مجلس شورای اسلامی که در جلسات علنی و بیرون از بهارستان مخالفتهای تندوتیزی با برخی شخصیتها و گروههای منحرف داشت، با شلیک ۶۰ گلوله ترور و به شهادت رسید. شهید آیت به شدت با «ابوالحسن بنیصدر» اولین رئیسجمهور و همچنین یکی از شخصیتهایی که ابتدا به عنوان وزیر خارجه از مجلس رأی اعتماد گرفته و بعد از شهادت «رجایی» و «باهنر» نخستوزیر شد، مخالف بود و از بیان مخالفت خود نیز ابا و هراسی نداشت، البته ترور این اجازه را نداد که شهید آیت در جلسهای که یکی از سران فتنه به عنوان وزیر خارجه و بعدها به عنوان نخستوزیر معرفی شد، مخالفت خود را بیان کند و این یکی از ابهامات تاریخ معاصر است که محققین بدان به تفصیل پرداخته و سؤالهایی را مطرح کردهاند ولی وفاداری شهید آیت به تاریخ و نگاه به گذشته و حال شخصیتها از نکات مهمی است که در بررسی زندگینامه این شهید سرافراز تاریخ ایران اسلامی مغفول مانده است.
«احمد توکلی» که در دوره اول از بهشهر به مجلس راه یافته و با حزب جمهوری اسلامی که شهید آیت از اعضای برجسته آن بود همکاریهایی داشت در این باره خاطرات خواندنی فراوانی دارد که در این مجال به بخشی از آن اشاره میکنیم.
توکلی درباره چرایی یاد نکردن از شهید آیت در طول ۳ دهه گذشته از سوی اشخاص و گروهها میگوید: «آیت شخصیتی نبود که برای همه قابل تحمل باشد، چون در تاریخ و حقوق بسیار صریحاللهجه بود. این جور آدمها معمولاً خیلی طرفدار ندارند. اکثر مردم با این جور آدمها مخالفاند و فقط عده کمی طرفدار پر و پا قرص دارند. دافعه و جاذبه این افراد قوی است. او تحت لوای حزب کار جمعی میکرد و مؤثر هم بود. من اصراری ندارم که بگویم حتماً تغافل صورت گرفته است... آیت دارودستهای نداشت، پس چه کسی میخواست برای او کار کند؟ دولت موسوی که حتماً این کار را نمیکرد. دولت هاشمی هم که بعید بود برای این کار خیلی انگیزه داشته باشد... آیت پافشاری داشت که به تاریخ وفادار بماند. شما هم این طور باشید. من کتابی در مورد مصدق از آیت خواندم که استنادات خیلی قوی داشت. من چون محقق تاریخ نیستم، نمیتوانم قضاوت نهائی بکنم، ولی این کتاب خیلی به من چسبید. تندترین قضاوت را نسبت به مصدق دارد، ولی سند رو میکند... نکته آخر اینکه در حزب هم جریانی که با شهید آیت همراه نبود، غالب شد و نهایتاً هم به انحلال حزب کشید، پس حزبی نبود که از او تجلیل کند. خود آدم هم که دار و دسته نداشته باشد، در نتیجه مغفول واقع میشود.»