به گزارش «نماینده»؛ برای پیشبینی روابط ایران و آمریکا در چند سال آینده میتوان به اسناد و منابع مهم سیاسی زیادی اشاره کرد. برجام درصورتیکه همچنان توسط دو کشور اجرایی شود یکی از این اسناد است اما سندهای دیگری نیز وجود دارند که هرکدام به بعدی از ابعاد روابط دو کشور میپردازند. در هفته گذشته دو حزب جمهوریخواه و دموکرات اسناد سیاسی رویکرد آینده خود به مسائل مختلف جهانی را منتشر کردند. از آنجا که حزب دموکرات و شخص «هیلاری کلینتون» نامزد این حزب برای انتخابات ماه نوامبر سال جاری میلادی تاکنون آراي بیشتری را در نظرسنجیها نسبت به ترامپ از آن خود کرده است، بررسی نظرات حزب دموکرات راجع به چگونگی رابطه با ایران بسیار مهم به نظر میرسد.
شاید در وهله اول به نظر برسد که در این سند راجع به نحوه همکاری با ایران در دوران پسا برجام و یا احتمالاً برقراری رابطه با کشورمان سیاستگذاریهایی صورت گرفته باشد اما نگاهی به این سند نشان میدهد که اصلاً اشارهای به این موضوع نشده و به جای آن، از ایران به عنوان دومین تهدید برای ایالاتمتحده نام برده شده است. در سند سیاستگذاری حزب دموکرات، از ایران به عنوان یکی از سه خطر بزرگ آمریکا یاد شده و در ردیف دوم لیست بزرگترین تهدید ایالاتمتحده قرار گرفته است.
بر اساس این سند ۳۹ صفحهای، بزرگترین تهدید آمریکا، تروریسم است و پس از آن ایران و کره شمالی دومین و سومین تهدید بزرگ ایالاتمتحده خوانده شده است. البته پیش از این در اسناد سازمانهای اطلاعاتی آمریکا آمده بود که اولین تهدید برای ایالاتمتحده، تهدید فضای مجازی یا جنگ الکترونیکی است و به همین دلیل سازمانهای اطلاعاتی آمریکا از رئیسجمهور این کشور خواسته بودند امکان نظارت بیشتر بر این فضا را برای آنها هموار کند. با این حال به نظر میرسد از نظر خطرات امنیتی فیزیکی، ایران به عنوان دومین خطر معرفی شده است و این در حالی است که زمانی که اوباما از موفقیت خود در اجرایی کردن برجام سخن میگفت، همواره تأکید میکرد که با اجرایی شدن برجام و توافق هستهای، دنیا جای کمخطرتری برای آمریکا و رژیم صهیونیستی شده است. این مسئله نشان میدهد که ایران نه در بعد هستهای بلکه در سایر بعدها نیز همچنان باید در انتظار فشارهای بیشتر از سوی دولت آمریکا باشد.
در بخشی از این سند اما با حمایت از برجام تصریح شد: «ما به کار با این دولت برای اطمینان یافتن از اینکه ایران هرگز به سلاح هستهای دست نیابد، ادامه خواهیم داد و اگر ایران توافق را نقض کند، در توسل به اقدام نظامی تردید نخواهیم کرد.» این مسئلهای است که نامزد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا یعنی هیلاری کلینتون نیز بارها به آن اشاره کرده است. از نظر مشاوران امنیتی اوباما، در تمام طول دوران اجرایی شدن برجام، این تهدید برای گزینه نظامی همچنان باید روی میز باقی بماند. این افراد همچنین اعتقاد داشتند که در دوران مذاکره نیز باید این تهدید همچنان وجود داشته باشد تا ایران نتواند دست پیش را در این زمینه داشته باشد. با این حال به نظر میرسد گزینه تهدید نظامی همچنان قرار است در مقابل ایران قرار داشته باشد و شاید این تهدید در سایر ابعاد از جمله مسئله حقوق بشر یا حمایت از حزبالله نیز به روی میز کار رئیسجمهور بعدی ایالاتمتحده برود.
به همین دلیل است که در ادامه این سند، ادعای نخنما شده و تکراری آمریکاییها درباره حمایت ایران از تروریسم و نقض حقوق بشر در این کشور مطرحشده است.
سند سیاستی دموکراتها ادعا میکند: «دموکراتها همچنین به نقش مضر ایران در منطقه خواهد پرداخت و تحریمهای غیرهستهای را با قدرت اجرا خواهد کرد و اگر ضروری باشد آنها را تقویت خواهد کرد.»
در سند حزب جمهوریخواه نیز همین مسئله تکرار شده است. جمهوریخواهان که با توافق هستهای نیز مشکل دارند، اعلام کردهاند که در نهایت تحریمها را علیه ایران همچنان حفظ خواهند کرد. در سند حزب دموکرات نیز به همین مسئله اشاره شده و پیشبینی میشود رئیسجمهور بعدی آمریکا هر کسی از هر دو حزب جمهوریخواه یا دموکرات باشد، درنهایت نمیگذارد رفع تحریمها به شیوهای که در برجام آمده است، صورت گیرد و ایران همیشه باید در انتظار تحریمهای جدیدی از سوی آمریکا به بهانههای مختلف از جمله مسائل حقوق بشر یا حمایت از گروههای فلسطینی و مقاومت در منطقه باشد. در همین راستا سند سیاستی دموکراتها، حمایت از حماس و حزبالله لبنان و همچنین «انکار هولوکاست» و تعهد به نابودی اسرائیل را از موارد «حمایت ایران از تروریسم» خوانده است. این سند باز هم بر لزوم «مقابله با برنامه موشک بالستیک ایران» تأکید شده و همچنین از اطمینان یافتن از توانایی رژیم صهیونیستی برای دفاع از خود در برابر ایران سخن گفته است. این در حالی است که ایران در طول دوران مذاکرات هستهای و بعد از آن اعلام کرده است که موشکهای بالستیک جزو خطوط قرمز نظام جمهوری اسلامی در مذاکرات است و کسی نمیتواند به دلیل تلاش ایران برای حفظ امنیتش و بالا بردن توان دفاعیاش، این کشور را مورد تحریم قرار دهد.