شناسهٔ خبر: 125972 - سرویس جامعه
منبع: هفته نامه نماینده

طرحی با مشارکت دولتی‌ها و غیردولتی‌ها

محسن روشن پژوه.jpg

محسن روشن پژوه، معاون پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی، در هفته نامه «نماینده» نوشت:

ایجاد اتاق‌های تزریقی طرحی در حد یک پیشنهاد است که می‌تواند جرئی از برنامه‌های کاهش آسیب باشد. البته اکنون به مرحله‌ای نرسیده است که بتوان درباره آن نظر داد. درصورتی که این برنامه شکل اجرایی به خود بگیرد، مجری اصلی این طرح تمامی دستگاه‌‍‌هایی خواهند بود که برای آنها در برنامه کاهش آسیب سهمی در نظر گرفته شده است و در حوزه سلامت نیز فعالیت می‌کنند، مانند: «وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی کشور.»

به عبارتی برای اجرایی شدن و راه‌اندازی این اتاق‌های امن باید دستگاه‌های بهداشتی، حمایتی، انتظامی و قضایی، همگی دخیل باشند، زیرا که یک برنامه چند وجهی است. درحال حاضر این برنامه‌ در مرحله بررسی و آزمايش قرار دارد و به طور قطع باید جنبه‌های مختلف آن بررسی شود، همچنین ابعاد مربوط به حوزه سلامت انسانی نیز مشخص شود. از سوی دیگر به دلیل اینکه مرحله نخست قراردارد و اجرا شدن در معیار کوچک مدنظر است، در گام اول باید دستگاه‌های دولتی در اجرای آن سهیم باشند، تا زمانی که نتیجه آن مشخص شود و جنبه‌‌های مختلف آن قابل رؤیت برای بررسی باشد. در گام بعدی جهت توسعه آن از سازمان‌های مردم نهاد نیز به عنوان بازوهای کمکی اجرای طرح مذکور باید کمک گرفت تا با مشارکت نهادهای غیردولتی بتوان آن را پیش برد و به اهداف مدنظر دست یافت.

در حال حاضر این طرح و نتایج حاصل از اجرای آن برای ما مبهم است چراکه قالب عملیاتی به خود نگرفته که نتیجه عینیت داشته باشد. طرحی که چون در برخی منابع و مراجع علمی کشورهای دیگر از آن به عنوان یکی از اجزای برنامه کاهش آسیب پیش‌بینی شده است ما نیز آن را مدنظر داریم. مانند تمامي طرح‌های جدید که وارد مجموعه برنامه‌های کاهش آسیب می‌شود به طور قطع نیاز به بررسی‌های دقیق‌تر و احتیاج به کمک گرفتن از ارکان اجتماعی و شخصیت‌های مرجع، نهادهای تأثیرگذار، همچنین افکار عمومی دارد. پس در گام نخست باید بررسی‌های لازم در این زمینه انجام شود و در قدم بعدی سراغ کسب حمایت برویم. البته این روند به طور طبیعی کار آسانی نخواهد بود و اکنون برای ما مبهم است که با چه بازخوردهایی روبه‌رو خواهیم شد.

بخش نخست و مهم کار این است که ما بررسی‌های لازم را از لحاظ اجتماعی، فرهنگی و بازخورد مسئولان همچنین مردم و حوزه‌های سیاست‌گذاری را ارزیابی کنیم. بدون بررسی و حمایت‌گیری، استخراج اطلاعات و تحلیل دقیق، این ایده اجرایی نخواهد شد تا موج اجتماعی به دنبال داشته باشد.

از سوی دیگر شاهد بودیم که مکان‌یابی مراکزی مانند: «گرم‌خانه» به عنوان نمونه نزدیک به این اتاق‌ها با گلایه‌هایی همراه بود؛ به طور قطع بستر اجتماعی برای این اقدام اهمیت زیادی دارد. البته ما در عملیاتی کردن برنامه کاهش آسیب، سابقه‌ای ۱۰ساله داریم به این معنا که برنامه‌هایی مانند ایجاد مراکز گذری یا «دي.آي.سي»، شلترها همه و همه به نوعی با مقاومت‌های محلی ممکن است مواجه شود. در راه‌اندازی «دي.آي.سي» و شلترها نیز همین ملاحظات مورد بررسی قرار گرفت. اکنون ۱۰ سال است که با این ابعاد بارها و بارها هم به لحاظ تئوری و هم به لحاظ عملی روبه‌رو بوده‌ایم. راه‌اندازی اتاق تزریق نیز یکی از این برنامه‌ها است که البته شاید حساسیت‌های بیشتری نیز با خود به همراه داشته باشد. حتی شاهد هستیم که دستگاه‌های مختلف هم نسبت به اجرای چنین طرح‌هایی واکنش نشان می‌دهند. نکته دیگر اینکه معلوم نیست در کجا و در چه شرایط اجتماعی و فرهنگی جواب دهد و این موارد به طور قطع باید مدنظر قرار گیرد.