محمد درویش، مدیرکل دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان محیط ‌زیست، در هفته نامه «نماینده» نوشت:

با مروری بر عوامل مختلف تأثیرگذار در بروز ریزگردها متوجه می‌شویم که خشکسالی یکی از اصلی‌ترین دلایل در این زمینه است، برای اینکه عاملی است که رطوبت سطح خاک را کم کرده و در نتیجه چسبندگی ذرات به عبارتی همان ریزدانه‌ها را کاهش می‌دهد. نتیجة این اتفاق افزایش گرد و غبار یا ریزگردها خواهد بود. نکتة دیگر اینکه یکی از مناطق اصلی تولید گرد و غبار و ریزگردهاي اراضی کشاورزی هستند، به خصوص زمانی که مورد کشت قرار نمی‌گیرند یا هنگامی که شخم زده می‌شوند، همچنین دیم‌زارهای متروکه از مهمترین عوامل ایجاد فرسایش بادی و تولید ریزگرد به شمار می‌روند. با توجه به اینکه بسیاری از مناطقی که از آنها برای کشت دیم استفاده می‌کنیم، پتانسیل این کشت را ندارد و بارندگی‌ها از سالی به سال دیگر تغییر می‌کند، در سالی که خشکسالی است این دیم‌زارها رها می‌شوند و خود تبدیل به کانون‌های بحرانی تولید گرد و خاک خواهند شد. از سوی دیگر بیشتر از اراضی کشاورزی ما به شیوة کرتی آبیاری می‌شود. در چنین شرایطی گاهی اوقات آب سله ببندد و برای اینکه این سله‌ها شکسته شود، کشاورزان مجبور هستند، از عوامل انسانی برای از بین رفتن این شرایط استفاده کنند که این فرآیند منجر به تولید گرد و غبار می‌شود. به هر حال عوامل هیدرولوژیکی و غیرهیدرولوژیکی می‌توانند در بروز خشکسالی مؤثر باشند. براین اساس هدف ما در سال جاری و سال آینده ارتقاي کیفی تشکل‌های مردم نهاد حوزة محیط زیست و جامعة محلی است. درحال حاضر نیز آموزش‌هایی را در دست طراحی داریم تا به صورت مرتب و ماهانه در همة استان‌های کشور برای افزایش دانش مردم و جامعة محلی نسبت به مخاطرات محیط زیستی ارائه شود و امیدواریم بتوانیم سهم خود را در ارتقاي سهم اکولوژیک ایرانیان ایفا کنیم.

البته اشاره به این نکته ضرورت دارد که ما مستقیم به جامعه محلی آموزش نمی‌دهیم، بلکه به سازمان‌های مردم نهاد محیط زیستی آموزش‌های لازم را ارائه می‌کنیم که اهل همان منطقه بوده و با زبان مردم ساکن در آن محدوده آشنا هستند، ضمن اینکه مردم به آنها اعتماد دارند. در گام بعدی از آنها خواهش می‌کنیم تا با مردم محلی ارتباط برقرار کنند. مصداق این امر ارتباط «NGO»ها با کشاورزان در منطقة گندمان استان چهار محال و بختیاري است تا برای جلوگیری از خشک شدن تالاب در این منطقه بخشی از حق آبه خود را دوباره در اختیار تالاب‌ قرار دهند، منطقة کانی برازان در آذربایجان غربی، کمجان استان فارس، میاندشت در خراسان شمالی، حسین آباد سر بیشه در خراسان جنوبی، روستای گل سفید چهارمحال و بختیاری، منطقة حفاظت شدة هلن در قره قشلاق در شرق دریاچة ارومیه و ده‌ها مورد دیگر مصادیقی به‌شمار می‌روند که در آنها سازمان‎های غیردولتی توانسته‌اند موفق شوند؛ روند پس رونده و کاهنده کارایی سرزمین را کاهش دهند.

درحال حاضر نیز ما یازده استان را دور هم جمع کرده‌ایم تا تالاب اصلی خوزستان را از خشکسالی نجات دهند. بحث دیگر این است که ما باید به یاد داشته باشیم؛ ایران روی کمربند خشک جهان واقع شده و ویژگی اصلی این منطقه این است که میانگین ریزش‌های آسمانی در آن ممکن است از سالی به سال دیگر تغییر کند، بنابراین به جایی اینکه براساس میانگین‌ها برنامه‌ریزی کنیم باید طبق حداقل‌های ریزش تدابیر لازم را در نظر بگیریم، زیرا در کشوری که ممکن است از سالی به سال دیگر میزان ریزش‌های آسمانی تا ۶۰درصد تغییر کند، نمی‌توان شاهد افزایش وابستگی معیشتی به زمین و منابع آبی بود. بنابراین باید به سمت ارتقاي دانش در حوزة نرم‌افزاری کشاورزی رفت. ضمن اینکه باید با کمک متخصصان شیوة سنتی کشاورزی را تغییر داد. توجه کنید در شرایط کنونی ضایعات کشاورزی در ایران ۶ برابر استاندارد جهانی است، همچنین در حوزة آبیاری ۶۵درصد آب را هدر می‌دهیم. بنابراین باید به این نکات توجه کرد با استفاده از سایر امکانات از جمله پتانسیل‌های گردشگری، وابستگی معیشتی به زمین را کاهش داد.