هفته نامه «نماینده»؛علیرضا رحمانی/ مجلس نهم با تمام تلخ و شیرینی‌ها و فراز و نشیب‌هایش هفته گذشته تمام شد و از امروز یک مجلس جدید و تازه نفس برای چهار سال سکان قوه مقننه جمهوری اسلامی را به دست می‌گیرد. منتخبان مجلس دهم که در نخستین جلسه علنی دوره جدید، تشریفات ادای سوگند را انجام می‌دهند، متعهد به پاسداری از حریم اسلام و نگاهبانی از دستاوردهای انقلاب اسلامی ملت ایران و مبانی جمهوری اسلامی می‌شوند. منتخبان جدید از صبح امروز به مدت چهار سال باید این سوگند را به یاد آورند تا بر همین اساس طی تمامی چهار سال آینده در گفتهها، نوشته‌ها و اظهارنظرهایشان، استقلال کشور، آزادی مردم و تأمین مصالح آنها را مدنظر داشته باشند.
مقام معظم رهبری:
شما چهار سال وقت دارید. هر روزی که می‌گذرد، یکی از این عددها برداشته می‌شود و مجموعه به صفر نزدیک می‌شود. هر یک روزتان غنیمت است. این ۱۴۵۰ روز، چشم‌انداز و گسترۀ وسیعی است. برای این مدتِ نسبتاً طولانی خیلی کارها می‌شود کرد. [...] از الان که شما شروع کنید و به آفاق بلندی که جلوی چشم دارید، نگاه کنید، همه کار می‌توانید انجام دهید.
روزی خواهد رسید که شما وقتی به جلوی رویتان نگاه می‌کنید، می‌بینید دیگر فرصتی باقی نمانده؛ مثلاً سه ماه یا شش ماه مانده. در آن سه ماه و شش ماه، دیگر نمی‌شود کار جدی انجام داد؛ مگر استمرار و به نتیجه رساندن این کارها. از الان به فکر باشید و یک روز را هم غنیمت بشمارید؛ یعنی یک روز هم نباید هدر برود. این‌طور نباشد که بگوییم چهار سال وقت هست؛ ان‌شاءاللَّه سرِ فرصت به‌کار می‌رسیم؛ نه، از همین روز اول و ساعت اول باید کار را به‌طور جدی شروع کنید.
۸ شهریور ۱۳۸۴هر چند شمارش معکوس رقم «۱۴۶۱ روز فرصت باقی‌مانده» که از صبح امروز بر نمایشگر هر نماینده مجلس دیده خواهد شد. عددی بزرگ به نظر می‌رسد، اما مروری بر جملات نمایندگانی که پس از چند دوره حضور در مجلس، از امروز دیگر به مجلس نمی‌آیند نشان می‌دهد نباید خیلی به ظاهر این عدد توجه کرد. البته قبل از بیان نظرها و توصیه‌های نمایندگان، بازخوانی بیانات رهبر انقلاب که در آغاز مجالس و دولت‌ها، مسئولان را نسبت به سرعت گذر زمان هشدار می‌دهند، خالی از لطف نیست.
رهبر معظم انقلاب در آغاز دولت نهم فرموده‌اند: «شما چهار سال وقت دارید. هر روزی که می‌گذرد، یکی از این عددها برداشته می‌شود و مجموعه به صفر نزدیک می‌شود، هر یک روزتان غنیمت است. این ۱۴۵۰ روز چشم‌انداز و گسترۀ وسیعی است. برای این مدتِ نسبتاً طولانی خیلی کارها می‌شود کرد. [...] روزی خواهد رسید که شما وقتی به جلوی رویتان نگاه می‌کنید، می‌بینید دیگر فرصتی باقی نمانده؛ از الان به فکر باشید و یک روز را هم غنیمت بشمارید؛ یعنی یک روز هم نباید هدر برود. این‌طور نباشد که بگوییم چهار سال وقت هست؛ ان‌شاءاللَّه سرِ فرصت به‌کار می‌رسیم؛ نه، از همین روز اول و ساعت اول باید کار را به‌طور جدی شروع کنید.»
* بهره‌گیری از تمام ظرفیت کارشناسی برای خدمت به مردم
«الیاس نادران» چهره شناخته‌شده عرصه سیاست و اقتصاد و نماینده‌ای که سابقه سه دوره نمایندگی مردم را در کارنامه‌اش دارد در گفت‌وگو با هفته‌نامه «نماینده» به منتخبان جدید دو توصیۀ کوتاه اما سخت داشت. وی از نمایندگان مجلس خواست «خدا را در همه کارهایشان در نظر بگیرند» و «تمام ظرفیت کارشناسی‌شان را برای خدمت به مردم اختصاص دهند.»
«احمد توکلی» دیگر نماینده‌ای که پس از چهار دوره حضور در مجلس شورای اسلامی، هفته گذشته در تذکر شفاهی‌اش خطاب به نمایندگان جدید گفت: «فرض کنید که فقط یک دوره نماینده هستید نه بیشتر، این امر باعث می‌شود که آرای شما تابع چهار سال بعد نباشد.» وی بعد از جلسه علنی مجلس به خبرنگار «نماینده» گفت: «منتخبان جدید مجلس باید رویکردشان اقتصاد ملی و معیشتی مردم باشد.»
* روزهای نمایندگی به سرعت می‌گذرد
البته این سیاستمدار و اقتصاددان شناخته‌شده، نکته مهم دیگری را نیز یادآور شد. توکلی در پایان این گفت‌وگو تصریح کرد: «منتخبان جدید بدانند اگر از فرصتی که در اختیارشان قرار دارد استفاده نکنند بعداً حسرتش را خواهند خورد. این ایام به سرعت می‌گذرد.»
در همین خصوص «سیدعلیرضا مرندی» نماینده دوره‌های هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با هفته‌نامه «نماینده» با بیان این جمله که «منتخبان جدید اگر فکر کنند ۱۴۶۱ روز فرصت دارند، اشتباه می‌کنند» خاطرنشان کرد: «منتخبان دوره دهم هر روز باید فکر کنند روز آخر کارشان است، چون معلوم نیست چه اتفاقی برایشان خواهد افتاد.» وی تصریح کرد: «هر روز ممکن است خدمت خاصی بتوان کرد که دیگر جبران‌پذیر نیست. لذا همه ما هر روز را باید روز آخر عمرمان بدانیم.»
* نمایندگان چشم برهم بزنند حسرت می‌خورند که چرا بیشتر توفیق نداشتند
وزیر بهداشت دولت‌های چهارم و ششم همچنین پس از اینکه به نمایندگان توصیه کرد «بیشترین اولویتشان را بر نظارت گذاشته و با چشم باز نظارت کنند» ادامه داد: «می‌توانیم با نظارت موجب شویم مسائل بهتر از این بگذرد و مانند اوایل انقلاب و زمان جنگ، با اعتباراتی که به نظرمان کم می‌آید کارهای عظیمی انجام دهیم.»
این نماینده سابق مجلس توضیح داد: «در کشور به ریخت‌وپاش و مهم ندیدن آن عادت می‌کنیم. این عادت کردن به زندگی‌های تشریفاتی خسارت‌های بزرگی برای انقلاب دارد. همان‌طور که رهبر معظم انقلاب فرمودند، مهم‌تر از همه چیز این است که بتوانیم همیشه انقلابی فکر کنیم و انقلابی زندگی کنیم است. در این خصوص باید خدا را در نظر داشته باشیم و به گفته دیگران اهمیت ندهیم.»
* با نگاه به عدد ۱۴۶۱ فکر نکنند وقت زیادی دارند
«علی‌اصغر زارعی» نماینده دو دوره قبل مجلس، پس از مراسم اختتامیه دوره نهم در پاسخ به خبرنگار هفته‌نامه «نماینده» با اشاره به دیدار نمایندگان با رهبر انقلاب گفت: «اکنون به یاد می‌آورم روزی را که ابتدای مجلس هشتم خدمت مقام معظم رهبری رسیدیم و فرمودند چشم بر هم بزنید مجلس تمام خواهد شد؛ من امروز می‌بینم که چشم بر هم زدنی بود. نمایندگان جدید نباید با نگاه به عدد ۱۴۶۱ فکر کنند وقت زیادی دارند، این فرصت زود تمام می‌شود و این چند روز به‌سرعت عبور می‌کند.»
وی برای برشمردن آفت‌های محل ابتلا نمایندگان «پرداختن به کارهای جانبی در دوران مسئولیت مجلس» را کاری نامناسب دانسته و پس از اشاره به فرصت محدود نمایندگی گفت: «همیشه به برخی آقایان انتقاد می‌کردم که چطور هم در مجلس هستید، هم تدریس دارید، هم اتاق عمل می‌روید، هم در فدراسیون هستید، هم هیئت‌مدیره شرکت هستید؟ این روش کار آثار سوء خودش را در نتیجه کار مجلس نشان می‌دهد و توصیه می‌کنم دوستان آتی ما از اینها پرهیز کنند.»
* قانون‌گذاری پخته، نیازمند تخصیص وقت و کارشناسی تک‌تک نمایندگان
زارعی برای تشریح این آفت با تصریح بر اینکه «معمولاً آثار تصمیمات مجلس و وضع قوانین چند ماه بعد در اجرا مشخص می‌شود» در همین خصوص توضیح داد: «ما باید برآورد درستی از تبعات هر مصوبه مجلس داشته باشیم. یقیناً مأموریت اصلی مجلس شناخت مشکلات کشور و اولویت‌بندی آنهاست. این کار که مستلزم یک کار کارشناسی پخته است، نیازمند تخصیص وقت تک‌تک نمایندگان و مجموعه مجلس برای حل آنهاست.»
وی با اذعان به اینکه «اگر قانون‌گذاری پخته صورت بگیرد خیلی نیاز نیست وقتمان را برای اصلاح قانون بگذاریم و بیشتر برای نظارت صرف می‌شود» به عملکرد مجالس گذشته اشاره کرد و گفت: «حس می‌کنم در خیلی از موارد سریع تصمیم گرفتیم و اگر دقت کنید بسیاری از طرح‌ها و لوایح اصلاح قوانین قبلی است و نشان می‌دهد که قانون در جایگاه خودش در موقع تصویب پیش‌بینی برخی از مشکلات اجرایی کشور را نمی‌کرده و ما مجبور می‌شویم برگردیم و اصلاح کنیم.»
* مسائل مالی، شهوت و خودشیفتگی؛ آفت‌های دوران نمایندگی
زارعی دو آفت دیگر دوران نمایندگی را مسائل مالی و شهوت دانست و یادآور شد: «نماینده مجلس معمولاً از طرف کسانی که قصد سوء‌استفاده از موقعیت نمایندگی برای حل مشکلاتشان در دستگاه‌های اداری دارند، در معرض مسائل مالی است.» وی درباره شهوت این‌گونه توضیح داد: «ما به چشم دیده‌ایم که برخی لغزیدند و هم مورد تأیید شورای نگهبان قرار نگرفتند، هم خودشان را در سراشیبی قرار دادند.»
وی آفت دیگر را خودشیفتگی یک نماینده مجلس برشمرد و توضیح داد: «هر نماینده به‌صورت فردی در معرض یک نوع خودخواهی است، اگر یک نماینده احساس کند مسائل را خوب می‌فهمد و انجام می‌دهد، این خودشیفتگی یک آفت است.»
* اجرای اقتصاد مقاومتی با نظارت و تعقیب مصوبات مجلس
زارعی پس از ذکر این چهار آفت، در خصوص مسائل داخلی اولویت اول فراروی نمایندگان مجلس دهم را اقتصاد مقاومتی دانسته و خاطرنشان کرد: «این موضوع هم تسلط بر مسائل اقتصادی و هم باور به آن می‌خواهد، سپس نظارت جدی می‌طلبد که در مقام اجرا مصوبات مجلس تعقیب شود.»
وی با اشاره به ظرفیت‌های فوق‌العاده داخلی و موقعیت متفاوت ایران در منطقه یادآور شد: «در سیاست‌های کلان داخلی اتکا به توان داخلی و فراهم کردن فرصت‌هایی برای بروز ظرفیت‌های داخلی کشور در همه عرصه‌های علمی، اقتصادی و سیاسی باید در اولویت قرار بگیرد. همان‌طور که در مسائل علمی غیرقابل اغماض هستیم، در صحنه سیاسی نیز نه‌فقط دیده می‌شویم، بلکه اثرگذار جدی هستیم.»
زارعی در پایان این گفت‌وگو کار مجلس را بسیار سخت توصیف کرد و گفت: «امروز که مجلس تمام شده است، قدری احساس سبکی می‌کنم که این بار سنگین از دوشم برداشته می‌شود. به خاطر آنچه نتوانستم انجام بدهم به پیشگاه خداوند و مردم عذر تقصیر می‌گویم و امیدوارم ما را حلال کنند.»