به گزارش «نماینده»، بهروز کمالوندی با تبیین روند امضای قرارداد فروش آب سنگین مازاد کشورمان به آمریکا اظهار داشت: برای فروش مازاد آب سنگین کشور با در نظر گرفتن مسائل راهبردی و اقتصادی و تجاری، کشورهای مختلف را بررسی کرده و با بعضی از آن‌ها در مراحل نهایی مذاکرات هستیم.
وی گفت: ماه‌هاست که با کشورهای مختلف به ویژه آمریکا در این باره مذاکره می‌کنیم و مازاد آب سنگین تولیدی را که طبق برجام باید ۱۳۰ تن باشد، باید به بازارهای بین المللی فروخته شود.
معاون امور حقوقی و بین الملل و سخنگوی سازمان انرژی اتمی از اجرای قرارداد فروش آب سنگین مازاد کشورمان به امریکا در هفته‌های آینده خبر داد و افزود: رآکتور بازطراحی شده اراک به حدود ۶۵ تن آب سنگین نیاز دارد و قرار است دو برابر آن را نگه داریم؛ با توجه به برجام، حدود ۱۳۰ تن آب سنگین مازاد باید نگه داریم و طبعا مازاد آن را باید به بازارهای بین‌المللی بفروشیم.
کمالوندی گفت: با توجه به اینکه آب سنگین ماده ای راهبردی است، اهمیت بالایی دارد هم از نظر تعهدات بین المللی جمهوری اسلامی ایران این ماده را همه جا نمی‌توانیم بفروشیم و هم از این نظر که بازار مصرف آن در دنیا محدود است و ملاحظات مختلف اقتصادی تجاری در این باره وجود دارد، طبعا تلاش کردیم مذاکرات در این باب پیش برود و کمتر درباره جزئیات آن سخن گفتیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: یکی از شرکت های وابسته به سازمان انرژی اتمی، دیروز این قرارداد را امضا کرد و در هفته های آینده اجرا می‌شود.
وی در پاسخ باره پرسشی درباره قیمت و میزان آب سنگین مازاد برتولید که طبق قرارداد باید به طرف آمریکایی ارائه شود، گفت: دو طرف نباید بسیاری از جزئیات مربوط به اینگونه قراردادها شامل قیمت، نحوه تحویل و ملاحظات دیگر را تا زمانی که کاملا نهایی نشده باشد، مطرح کنند.
کمالوندی افزود: ماه‌هاست که کارشناسان سازمان انرژی اتمی با امریکا و کشورهای دیگر در این باره مذاکره کرده اند، اما اجازه دهید جزئیات آن را پس از آنکه تا حدی جلو رفتیم و مذاکراتمان با کشورهای دیگر پیشرفت داشت، بیان کنیم.
معاون سازمان انرژی اتمی گفت: اما خود این خبر حاکی از این است که خلاف آنچه بعضا گفته می شود، کارخانه آب سنگین ما فعال است و تولیداتش از نظر فنی و کیفی افزایش می‌یابد.
کمالوندی افزود: کیفیت آب سنگین ما در آزمایشگاه ساواناریور آمریکا که از آزمایشگاه‌های معروف این کشور است، با درجه خلوص بسیار بالا تایید شد که این ما را در میان کشورهای تولیدکننده این ماده باارزش شاخص می‌کند.
وی با تاکید بر نگاه تجاری‌سازی سازمان انرژی اتمی در تولید و عرضه آب سنگین به بازارهای بین‌المللی گفت: این رویکرد به نحوی است که بتوانیم فاصله میان قیمت و هزینه ها و آنچه را تولید می شود، باز هم کاهش دهیم و رقابتی‌تر کنیم که در این زمینه کار می‌کنیم و در عین حال، افزایش کیفیت هم می‌دهیم؛ یعنی توجه ما بیشتر به بازارهایی است که کیفیت بالاتر مدنظرشان است.
کمالوندی افزود: آب سنگین به ویژه در حوزه های بهداشتی و پزشکی استفاده‌های متعدد دارد و در آینده نیز این مصارف در عرصه جهانی به شدت در حال افزایش است؛ بر این اساس بازار بسیار خوبی برای این ماده وجود دارد.
وی اضافه کرد: در عین حال که مصارف داخلی خود را داریم، باید نگاهی هم به بازارهای بین المللی داشته باشیم و اگر قرار است رقابت کنیم، باید هم در افزایش کیفیت کار کنیم و هم از نظر قیمت باید رقابتی باشیم که فکر می‌کنم در این چارچوب خوب کار می‌کنیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این پرسش که آیا امضای قرارداد فروش آب سنگین در چارچوب برجام و تعهدات ما در این باره بوده است، گفت: تعهدات برجامی ما تعهدات مشخصی است مازاد بر ۱۳۰ تن آب سنگین را باید به بازارهای جهانی عرضه کنیم که این کار آغاز شده است.
وی افزود: غیر از این، ما تعهد دیگری نه از نظر کمی و نه از نظر کیفی نداریم اما اگر قرار است جذب بازارهای بین المللی شویم حتما باید در دو شاخص کمیت و کیفیت تلاش زیادی انجام دهیم اگرچه الان وضع خوبی داریم و یکی از بهترین های دنیا هستیم .
کمالوندی گفت: با این حال جا دارد تا حد ممکن تولیدکننده اول از نظر کیفی باشیم زیرا از نظر کمی ما یک کارخانه داریم و با محدودیت مواجهیم اما می توانیم جایگاه نخست دنیا را به خود اختصاص دهیم که فاصله زیادی هم نداریم و در این جهت حرکت می کنیم.
معاون سازمان انرژی اتمی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه چرا با توجه به اینکه طرف مقابل به‌ویژه امریکا به تعهداتش درچارچوب برجام پایبند نبود این آخرین تعهدمان را در چارچوب برجام انجام داده ایم گفت: این موضوع ارتباطی با برجام ندارد ما این ماده را می توانستیم به هر کشور دیگری بفروشیم همچنانکه در حال مذاکره با کشورهای دیگر هستیم تا آن را بفروشیم .
وی افزود: با این حال دلایل راهبردی ایجاب می کند که این ماده را به همه جا هم نفروشیم زیرا باید اطمینان هایی داشته باشیم همچنانکه از طرف امریکایی چنین اطمینان‌هایی از نظر قوانین بین المللی گرفته شده است.
کمالوندی با بیان اینکه این ماده را نمی توان به هر کشور دیگری عرضه کرد گفت: بازار این ماده بازار گسترده ای نیست و کشورهای دنیا به دو دسته تقسیم می شوند؛ عده بسیار کمی که تولیدکننده این ماده هستند و همان ها و برخی کشورهای صنعتی از این ماده برای مصارف داروسازی و پزشکی استفاده می کنند به همین علت بازار گسترده ای در دنیا وجود ندارد که بخواهیم با صد و سی، چهل کشور مذاکره کنیم و در نهایت باید با ده، پانزده کشور مذاکره کرد.
وی افزود: بر این اساس مذاکرات ما با چند کشور آغاز شده است که پیشرفت نسبتا خوبی هم داشته ایم باید مذاکراتمان را ادامه دهیم و حتی اگر به این ماده فقط به عنوان یک کالای تجاری نگاه کنیم روند خاص خود را دارد و یکباره معامله انجام نمی شود و نیاز به بررسی خوب همه جنبه های موضوع دارد و در نهایت در این باره تصمیم گیری می‌شود.
کمالوندی گفت: درباره امریکا با توجه به اینکه تولیدات ما را در آزمایشگاه‌های خودشان آزمایش و از نظر کیفی تایید کردند طبعا مشتری اول بودند و از نظر ما هم از این نظر مهم است که بزرگ‌ترین بازار دنیا و بازاری که در پی کیفیت است طالب مواد ماست و این نشان می دهد ما از نظر کیفی در جایگاهی قرار داریم که می توانیم مطالبات با استانداردهای بالا را تامین کنیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: نکته مهم این است که اگر بخواهیم هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی تولیداتمان را افزایش دهیم بتوانیم آن را تجاری کنیم و تجاری سازی به این مفهوم است که بین آنچه هزینه می کنیم و آنچه معادلش خواهیم گرفت رابطه ای منطقی و معقول از نظر اقتصادی وجود داشته باشد و سودآور باشد.
کمالوندی گفت: ما نگاهمان به بازارهای آینده است تا با بازارهای خوبی که در جهان می یابیم بتوانیم برای کشورمان ارزآوری داشته باشیم و نیازهای داخلی در حوزه سلامت و بهداشت را نیز تامین کنیم.
وی در پاسخ به پرسش دیگری درباره میزان تولید آب سنگین در کشورمان گفت: اکنون حدود ۲۰ تن تولید می کنیم در حالی که ظرفیتی که ابتدا پیش بینی شده بود حدود ۱۶ تن بود و می توانیم بگوییم افزایش کمی یافته است در عین حال در پی افزایش کیفی هستیم .
کمالوندی افزود: افزایش کیفی به این معنی است که خلوص آن را باز هم بالا ببریم اگرچه اکنون نیز بیشتر از درجه هسته ای تولید می کنیم و از درجه هسته ای نیز بالاتر است.
معاون سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: اما اگر از تولیداتمان در حوزه های پزشکی و داروسازی بخواهد مصرف شود جا دارد که همین مقدار کمی هم بهبود یابد و ماده ای کاملا با استاندارد فوق‌العاده بالا و درجه نخست جهانی تهیه کرده باشیم که این زمینه برای ما وجود دارد و در همین چارچوب تلاش می کنیم.
وی گفت: یک شرکت تولیدکننده وابسته به سازمان انرژی اتمی داریم که در زمینه تولیدی فعالیت می کند و یک شرکت هم در زمینه تجاری، بازاریابی و صادرات فعال است که هر دو کار را در سطح بسیار بالا و به‌خوبی پیگیری می کنند.
کمالوندی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا نیازهای داخلی را تامین و مازادش را صادر می کنیم گفت: اکنون نیاز داخلی به خوبی تامین می شود، نیاز رآکتور اراک که مربوط به چهار، پنج سال آینده است ۶۵ تن است که معمولا ذخیره ای هم نگه می دارند تا اگر اتفاقی برای آب سنگین افتاد بتوان آن را عوض کرد.
وی افزود: ما در حین مذاکرات هم اشاره کردیم که ۶۵ تن ذخیره برای آب سنگین اراک و رآکتور بازطراحی شده آن نیاز داریم که جمع این دو ۱۳۰ تن می شود که خیلی بیشتر از این ۱۳۰ تن در اختیار داریم.
معاون سازمان انرژی اتمی گفت: از این میزان اکنون تکلیف ۳۲ تن از آن مشخص شده است و بقیه را هم باید به تدریج در بازارهای جهانی بفروشیم .
کمالوندی با تاکید بر افزایش کیفیت آب سنگین تولیدی در داخل افزود: این می تواند سبب دستیابی ما به بازار بهتر، صادراتی و قابل اتکا باشد که این نگاهی تجاری و دست یافتنی است و حتی می توانیم بهترین آب سنگین دنیا را تولید کنیم