هفتة گذشته خبری از شهر مشهد روی خروجی رسانهها رفت ... باز هم «یک ناهی از منکر مورد ضرب و شتم اوباش مزاحم نوامیس قرار گرفت.» این خبر قبل از اینکه در حاشیة اخبار اتفاقهاي کنسولگری عربستان در مشهد گم شود، در هفتهنامة «نماینده» تبدیل به سوژهای برای پیگیری وضع قانون حمایت از ناهیان از منکر شد. قانون حمایت از آمرین به معروف در روزهای بررسیاش در صحن علنی مجلس نیز جزو یکی از قوانین جذاب محسوب میشد، اما این طرح در حالی مراحل قانونی خود را در مجلس و شورای نگهبان طی کرد که شخص رئیس دولت در مرحلة اجرا مدعی شد، اجرای آن مشکلاتی را به همراه خواهد داشت.
برای شنیدن آخرین وضعیت اجرای قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر و اینکه در هیئت حل اختلاف قوا بر آن چه گذشته است، سراغ سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس رفتیم که عضویت در این کمیسیون را در دورههای هشتم و نهم مجلس بر عهده داشته و دارد. آنچه در ادامه میخوانید، مشروح گفتوگوی هفتهنامه «نماینده» با حجتالاسلام «سیدعلی طاهری» است:
*طرح تصویب قانون حمایت از آمرین به معروف از چه زماني آغاز شد؟
اصل هشتم قانون اساسی به امر به معروف و نهی از منکر اشاره میکند، ولی آنجا گفتهاند نحوة اجرای این اصل باید توسط مجلس تعیین شود. ما از مجلس هشتم کاری را در خصوص امر به معروف و نهی از منکر در کمیسیون فرهنگی شروع کردیم، اما به نتیجه نرسید و با مشکلاتی مواجه شد. از جمله به این دلیل که سازوکار آن چگونه و تحت نظر کدام قوه باشد، دچار مشکل شده و متوقف گرديد. در مجلس نهم این کار با حضور دستگاههای مختلف، از جمله ستاد امر به معروف و نهی از منکر مجدداً در کمیسیون فرهنگی شروع شد.
*چه مقدار زمان در مجلس برای بررسی به این طرح اختصاص پیدا کرد؟
دقیقاً به خاطر ندارم که چقدر روی آن کار کردیم، اما مطمئنم بیش از یکسال بررسی این طرح ادامه پیدا کرد. بعد از یکسال هم به صحن آمد و تصویب شد. طبق روال معمول تصویب قوانین در مجلس، یک بار هم رفت و برگشت قانون به شورای نگهبان صورت گرفت که اشکالات و مغایرت آن با قانون اساسی حل شود.
*بعد از تصویب نهایی مجلس و تأیید در شورای نگهبان، واکنش دولت چه بود؟
به دولت که ابلاغ شد، عمل نکرد. رئیسجمهور نامهای به مقام معظم رهبری نوشتند و از اجرای این قانون اظهار نگرانی کرده بودند که مشکلاتی را در کشور ایجاد خواهد کرد. رهبری نیز نامه را به شورای حل اختلاف قوا ارجاع داده بودند که این شورا با مسئولیت آیتالله «هاشمی شاهرودی» تشکیل و جلسات متعددی نیز برگزار شد و از کمیسیون فرهنگی نیز عمدتاً حجتالاسلام دکتر «آقاتهرانی» به عنوان نائب رئیس کمیسیون در این جلسات حضور داشتند. از دولت و شورای نگهبان نیز در این جلسات حضور مییافتند. نهایتاً پس از چند جلسه، این شورا حق را به مجلس دادند و گفتند نگرانی ابراز شده از طرف دولت بجا نیست و قانون باید اجرا شود.
*حالا که نگرانی رئیسجمهور درست تشخیص داده نشده، اجرای این قانون در چه وضعیتی است؟
مسئول فعلی آن طبق قوانین قبلی آیتالله جنتی هستند. در قانون جدید نیز گفته است رئیس ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر را باید رهبر معظم انقلاب تعیین کنند و آن شخص باید یکی از امامان جمعه موقت تهران باشند. آیتالله جنتی دیروز گله کردند که دولت پای کار نمیآید و به قانون جدید عمل نمیکند. حتی اگر قانون وجود نداشت طبق دستور قرآن امر به معروف باید در کشور توسعه مییافت، اما به جهت حمایتهایی که صورت نمیگرفته است تا به حال ضعیف بوده و کار ستاد با مشکلات زیادی پیش رفته است. اکنون که تبدیل به قانون شده است، توقع داریم آقای رئیسجمهور علیالخصوص به دلیل اینکه یک روحانی هم هستند، خودشان با دغدغة بیش از دیگران این قانون را دنبال کنند و این قانون اجرایی شود.
*نگرانی دولت بیشتر مربوط به چه موادی است؟ نکات ابراز نشدهای هم دارند که تا کنون رسانهای نشده باشد؟
جزئیات نامهها بهدلیل محرمانه بودن قابل رسانهای شدن نیست، اما کلیت دلایل مخالفت این است که دولت با مشکلاتی روبهرو خواهند شد. به این معنا که افرادی بیایند و به بهانة امر به معروف و نهی از منکر کارشکنی برای دولت بکنند. این روح نامة آقای روحانی است، البته مهم این است که این نظرات در شورای حل اختلاف قوا بررسی شده و این نگرانی را بلاوجه دانسته بودند.
*شاید واقعاً نگرانیهای دولت بجا باشد. چه راهکاری برای تأمین دغدغة دولت وجود دارد؟
این نکته که این قانون هنوز اجرا نشده قابل توجه است. دولت قانون را اجرا کند، اگر این نگرانیها در عمل خودش را نشان داد، مجلس آمادگی دارد موارد را اصلاح کند. منصفانه نیست که علیرغم اجرایی نشدن قانون، بگوییم چنین و چنان خواهد شد.
*با توجه به اینکه هفتة گذشته یک ناهی از منکر دیگر هم در مشهد کارش به بیمارستان و عمل جراحی کشیده است، چه حمایتهایی از این افراد میشود؟
در همین قانون پیشبینی خوبی شده است، آن بخشی که مربوط به قوة قضائیه است گمان نمیکنم دچار مشکل شود، چون قانون ابلاغ شده است. طبیعتاً اگر ستاد فعلی که هنوز تقویت نشده است، گزارش کامل و دقیقی را برای قوة قضائیه بفرستد، برخورد با ضارب آمرین به معروف انجام میشود. البته قانون جدید پیشنهادهای بهتری دارد و میتواند در این زمینه پیشگیری کننده باشد.
*اشاره کردید که قوة قضائیه بخشهای مربوط به خودش از این قانون را اجرا میکند، چه بخشهای دیگری هستند که میتوانند منتظر عمل دولت نمانند و شروع به کار کنند؟
ستادهای احیای امر به معروف در سراسر کشور موجود هست. انتظار داریم بخشهای مردمی که باید شکل بگیرد، ورود کنند و از این فرصت استفاده نمايند تا انشاءالله دولت هم به وظیفهاش به درستی عمل کند و این قانون سریعتر اجرایی شود. امیدواریم این تکلیف الهی که بخش مهمی از آن هنوز بر زمین مانده است، اجرا شود تا خداوند هم عنایت کند و در زمینههای مختلف شاهد کاهش مشکلات و منکرات باشیم.
*اگر در این خصوص صحبتی دارید که جزو سؤالها نبود و به آن اشاره نشده است، بفرمائید.
متأسفانه در بخشهای مختلف جامعه آسیبهایی را چه از لحاظ حجاب و عفاف و چه از نظر اداری داخل دستگاهها شاهد هستیم. تمامي مشکلات عرصههای مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی که در جامعه وجود دارد، میتواند با امر به معروف و نهی از منکر به شیوة درست اسلامی به سمت اصلاح پیش برود. بنابراین مادامی که این قانون بهصورت گسترده عمل نشود، نمیتوانیم به برطرف شدن یا کاهش اشکالات و بزهکاریها امیدوار باشیم.