حسین نجابت*/ مجلس نهم در ماه‌های پایان عمر خود به سر می‌برد و ضرورت‌هایی ایجاب می‌کند نمایندگان بیش از گذشته از رفتارها و اعمال خود مراقبت کرده و توصیه‌های رهبر معظم انقلاب در دیدار ابتدای سال را آویزه گوش خود نمایند. آیت‌الله خامنه‌ای در خردادماه سال جاری فرموده‌اند: «سال آخر مسئولیت، معمولاً در بخشی از اوقات خود دچار آفت بی‌حوصلگی است - مخصوص شما هم نیست؛ دولت هم همین‌جور است - آن آخر کار، یک حالت بی‌حوصلگی بهشان دست می‌دهد. »
در پایان این دوره دو مسئله مهم در مجلس مطرح است. یکی برنامه ۵ ساله ششم توسعه کشور که هر چند مشخص نیست دولت چه موقع ارائه خواهد کرد، اما قانوناً باید در این مجلس تصویب شود. مسئله مهم دیگر نیز بررسی لایحه بودجه سالانه کل کشور است. هر دو لایحه بسیار مهم و اثرگذار در سرنوشت آحاد جامعه است.
به‌هر حال اکنون که در وضعیت خاص اقتصادی هستیم و رکود کم‌سابقه‌ای نیز در کشور حاکم است، دولت و مجلس باید برای این مسئله و در جهت رونق اقتصادی فکر اساسی کنند. شاکله بنیادی این هدف نیز بایستی در برنامه ششم به‌طور دراز مدت و در بودجه سالانه به‌عنوان برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت منعکس شود. این امر نیز با اینکه نمایندگان فرصت کافی رسیدگی به اینها را نداشته باشند واقعاً در تعارض است. دلهره‌ای از این بابت که نمایندگان وقت خود را بیشتر در حوزه‌های انتخابیه برای پیگیری امور جاری مردم یا کار انتخاباتی بگذرانند به‌وجود آمده و برخی دلسوزان را به شدت نگران کرده است.
رهبر انقلاب در بیاناتشان پي‌درپي به دولت‌های مختلف و مجالس گذشته توصیه کردهاند که تا آخرین روز مسئولیت‌تان باید وظایف خود را به درستی انجام دهید. همین روزها مجلس در حال رأی دادن به افرادی است که باید در کمیسیون‌های تلفیق، برنامه ششم توسعه و بودجه سالانه را بررسی کنند. وکلای مردم باید کسانی را انتخاب کنند که همیشه خدا را در کارهایشان مدنظر قرار داده و وقت کافی برای این کمیسیون اختصاص می‌دهند. اگر انتخاب‌شدگان قصد ندارند وقت لازم بگذارند، یا انگیزه‌های جزئی و منطقه‌ای دارند، نبایست به دنبال اسم و عنوان عضویت در کمیسیون تلفیق باشند. کم‌کاری در انجام این وظیفه مهم، خیانتی است که ممکن است در مجلس تعداد اندکی از نمایندگان به آن مبتلا شوند.
به نظر می‌رسد خوب است رئیس محترم مجلس و دیگر بزرگان صاحب‌نفوذ میان نمایندگان، به رؤسای کمیسیون‌ها و علی‌الخصوص اعضای دو کمیسیون تلفیق بودجه و برنامه این هشدار و توجه را بدهند که مراقبت شود واقعاً کار زودگذر ارائه نکنند، زیرا مشکلات کارهای سطحی ـ خصوصاً در برنامه ششم ـ دامنگیر کشور خواهد شد.
به یاد داشته باشیم فرمایش رهبر انقلاب درباره برنامه ششم را که تصریح کردهاند: «آفت بی‌حوصلگی دامان برنامه ششم را نگیرد. برنامه ششم مهم است؛ شما در برنامه ششم دارید برای ۵ سال آینده کشور، قانون وضع می‌کنید، آن‌وقت ممکن است شما نماینده مجلس باشید یا نباشید، امّا قانونتان هست؛ دولت‌ها موظّفند از آن قانون تبعیت کنند و مردم متأثّر از آن قانونند. قانون برنامه ششم را با این نگاه تدوین کنید؛ در تدوین قانون برنامه ششم دچار بی‌حوصلگی نشوید. »
موضوع جنبی دیگری که فراتر از نحوه برخورد با این لوایح وجود دارد، تأثیر نگرفتن از نگاه شخصی و انتخاباتی است. ما ـ نمایندگان مجلس نهم ـ پذیرفته‌ایم نماینده مردم باشیم و به همین دلیل حقوق می‌گیریم. مهمتر اینکه مردم نیز توقع دارند که به‌درستی انجام وظیفه کنیم. ازاین‌رو نهایتاً باید از هفته سرکشی به حوزه‌های انتخابیه یا تعطیلات آخر هفته برای انجام کارهای شخصی و تبلیغی استفاده شود. رهبر معظم انقلاب در این خصوص نیز فرموده‌اند: «مراقب باشید که عامل انتخاباتِ آخر سال، بر نحوه اقداماتی که در این سال می‌کنید، اثر نگذارد؛ این خیلی مهم است. کاری که انجام می‌دهید، حرفی که می‌زنید، تأییدی که می‌کنید، مخالفتی که می‌کنید، نطقی که می‌کنید، تحت تأثیر عامل انتخابات آخر سال نباشد؛ فرض کنیم چنین انتخاباتی وجود ندارد، معیار را در این یک سالی که باقی مانده، همان حق قرار بدهید. »
از امروز ـ ۲ ماه مانده به انتخابات ـ خطرناک‌تر و بدتر نیز پس از اعلام نتایج انتخابات است که عده‌ای مطمئن‌اند دوره دهم نماینده نخواهند بود. به همین دلیل آن زمان وظیفه سنگین‌تری بر عهده دارند. نمایندگان نهم اسفند ماه که پس از انتخابات به صحن علنی بازمی‌گردند تا پایان دوره نمایندگی حدود ۲ ماه کاری پیش‌رو دارند. آن ۲ ماه نیز مهم است و اگر کسانی واقعاً مسئولیت‌پذیر باشند، در هر حالت کار مجلس را نبایستی تعطیل کنند. مجلس نهادی است که در هیچ شرایطی نباید تعطیل شود.
مجلس در هر کشوری نماد مردم‌سالاری است. ممکن است در برهه‌ای دولت‌ها کم‌اثر باشند یا نباشند، احتمال می‌رود یک وزیر استیضاح شود و برای ماه‌ها سرپرست وزارتخانه را اداره کند، ولی در مجلس چنین چیزی امکان‌پذیر نیست. اینکه قانون اساسی به هیچ‌کس اجازه تعطیلی مجلس را نداده است، صوری نیست، به‌دلیل ضرورت حضور فعال و مؤثر مجلس است. اگر از چند ماه مانده به پایان دوره مجلس کارها با بی‌حوصلگی پیش برود، واقعاً فاجعه است.
*نماینده مردم تهران در دوره‌های هفتم تا نهم مجلس