به گزارش «نماینده»، محمدجواد ظریف در ارتباط تصویری از نیویورک با برنامه گفتگوی ویژه خبری یکشنبه شب شبکه دو سیما در ابتدای سخنان خود جان باختن زائران بیت الله الحرام ازجمله زائران ایرانی را تسلیت گفت.
وی درباره دستور کار هیئت ایرانی حاضر درنیویورک گفت: مجمع عمومی سازمان ملل متحد معمولاً هر سال فرصت استثنائی برای مسئولان کشور هاست تا بتوانند ضمن مشارکت فعال در برنامه جهانی، مواضع سیاسی خود را اعلام کنند.
ظریف گفت: شاید راحت ترین و کم هزینه ترین روش برای مسئولان سیاسی کشورها باشد که با یک سفر تعداد قابل توجهی ملاقات انجام دهند که در شرایط معمولی ممکن است برگزاری آن ماه ها طول بکشد.
وی افزود: امسال اجلاسی برای اهداف پس از سال ۲۰۱۵ تا سال ۲۰۳۰ داریم که به عنوان اهداف توسعه پایدار شناسایی شده است.
وزیر امورخارجه گفت: این اجلاس بزرگترین اجلاس سران ملل متحد در ۷۰ سال گذشته است و بیش از ۱۳۰ رئیس کشور و دولت در ان شرکت دارند لذا یکی از مهمترین فعالیت های دیپلماتیک در دهه های گذشته است.
وی گفت: در کنار این اجلاس، اجلاس هفتادم مجمع عمومی سازمان ملل متحد را داریم که با توجه به اینکه هفتادمین اجلاس است به آن توجه زیادی شده است و تعداد زیادی از سران کشورها در آن حضور دارند.
ظریف افزود: علاوه بر این دو، اجلاس این فرصت را برای مسئولان کشور ایجاد کرده که برنامه ها و سیاست های خود را اعلام کنند و فرصت خوبی برای دیدار با مقامات عالی رتبه جهان است.
وزیر امورخارجه کشورمان گفت: دکتر روحانی با توجه به جمع بندی بحث هسته ای که در وین انجام شد فرصتی را برای کشور ایجاد کرد که موضوعات مورد نظرمان را هم در بیانات عمومی و مصاحبه ها و هم در ملاقات های مهم دو جانبه خود با سران کشورها مطرح کند.
ظریف افزود: بنده هم در ملاقات با وزرای خارجه و همتایان خود این بحث ها را آغاز کردم و ادامه خواهم داد.
وی درباره عمده ترین محورهای دیدارهای صورت گرفته رئیس جمهور و دیدارهای آینده در حاشیه این اجلاس گفت: یکی از موضوعات، شرایط اجرای برجام و ضرورت تعهد کشورهای ۱+۵ و جامعه بین المللی به اجرای توافقات برجام ازجمله سرمایه گذاری در ایران و همکاری های فنی و هسته ای با ایران و رفع همه تحریم ها است.
ظریف افزود: در این زمینه رفتار کسانی که رئیس جمهور با آنها دیدار و جلسه داشت خوب بود و همه اعلام کردند که با جدیت در سرمایه گذاری، انتقال فناوری و همکاری های فنی و هسته ای با ایران حضور خواهند داشت.
وی گفت: امروز درباره همکاری در زمینه ایمنی هسته ای و فناوری هسته ای و همچنین همکاری های اقتصادی، سرمایه گذاری و کارآفرینی در ایران در جلسات بحث شد.
وزیر امورخارجه ادامه داد: بخش دیگر بحث ها درباره وضعیت منطقه ما بود که همه کشورهایی که با آنها ملاقات کردیم بر نقش ایران به عنوان مقتدرترین کشور در ساختن آینده امن تر و با ثبات تر در منطقه و مبارزه با تروریسم تأکید دارند.
ظریف گفت: فاجعه منا تقریباً تمام وقت و ذهن هیئت ایرانی را به خودش معطوف داشت ضمن اینکه برنامه های ستاد را من و رئیس جمهور پیگیری می کنیم و در همه ملاقات ها رسیدگی به موضوع قربانیان حادثه و ابعاد حقوقی آن یکی از موضوعات اصلی است.
وی درباره دیدار خود با جان کری وزیر امورخارجه آمریکا با بیان اینکه موضوع اصلی دیدار ما بحث اجرای برجام بود افزود: نسبت به برخی اظهاراتی که در دو ماه گذشته در فضای سیاسی آمریکا از سوی افراد مختلف ازجمله افراد دولت آمریکا مطرح شده ابراز نگرانی کردیم.
ظریف افزود: این گونه اظهارات می تواند زمینه را برای اجرای آرام و همراه با اطمینان سازی برجام ناممکن یا ناهموار کند و این موضوع را تذکر دادیم.
وی ادامه داد: سپس درباره ضرورت و نحوه اجرای تعهدات در حوزه برداشتن تحریم ها صحبت کردیم به ویژه اینکه این روزها برای جلب افکار گروه های فشار داخلی در آمریکا، مسایلی از سوی برخی مطرح شده است.
وزیر امورخارجه گفت: موضوع چگونگی اجرای برجام را در جلسه ای که با گروه ۱+۵ در این زمینه در پیش داریم دوباره پیگیری خواهیم کرد و بحث هایی را درباره جزئیات آئین نامه های لغو تحریم ها و اینکه چگونه می شود به سرمایه گذاران و کارآفرینان اطمینان داد که فضای پساتحریم، فضای آرامش و نبود ممانعت و نبود کارشکنی است خواهیم داشت.
وی افزود: هم دولت مرکزی و هم ایالت های آمریکا باید این اقدامات را انجام دهند و در این حوزه ها بحث کردیم و طرف مقابل اطمینان های لازم را داد و باید اقدامات آنها را در عمل ببینیم.
ظریف اضافه کرد: از هفته آینده زمینه برای اجرای برجام پس از اقدام مجلس شورای اسلامی فراهم خواهد شد و ما در این زمینه وارد اقدامات و مذاکرات جدی تر و ریزتر کارشناسی خواهیم شد.
وی گفت: در روزهای آینده هم جلسات کارشناسی داریم که درباره برخی جزئیات اجرایی مانند تقسیم کار برای بازسازی رآکتور تحقیقاتی اراک صحبت خواهیم کرد و از این قبیل موضوعات را این روزها در دستور کار خواهیم داشت.
مذاکرات ما با آمریکا منحصر به بحث هسته ای خواهد بود
وزیر امور خارجه درباره اظهارات وندی شرمن معاون وزیرخارجه آمریکا مبنی بر اینکه موضوع سوریه هم در دیدارها مطرح می شود گفت: از ابتدا گفته بودیم که مذاکرات ما با ایالات متحده منحصر به بحث هسته ای خواهد بود و درباره دیگر موضوعات مذاکره نمی کنیم.
ظریف در ادامه سخنان خود در ارتباط تصویری از نیویورک با برنامه گفتگوی ویژه خبری یکشنبه شب شبکه دو سیما افزود: برخی اوقات در جلسات موضوعاتی از سوی طرف مقابل در این زمینه مطرح می شود اما ما همواره تأکید کردیم مذاکرات دو جانبه ما در چارچوبی که مقام معظم رهبری تعیین کرده اند منحصر به بحث هسته ای است.
وزیر امورخارجه گفت: بنابراین در مذاکرات دیشب وارد مذاکره درباره سوریه یا دیگر بحث های منطقه ای نشدیم گرچه اخبار و نگرانی هایی که این روزها درباره وضعیت منطقه مطرح است از سوی طرف مقابل ارائه شد اما وارد مذاکره در این زمینه نشدیم.
ظریف درباره دیدار خود با خانم موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم گفت: در این مذاکرات در سه حوزه مذاکره کردیم که یکی از آنها بحث اجرای برجام و تعهدات گروه ۱+۵ است که خانم موگرینی به عنوان هماهنگ کننده این گروه، وظایفی را بر عهده دارد، برای اطمینان از درستی اجرای تعهدات برجام است.
وی ادامه داد: درباره گفتگوهایی که قرار است دوباره پس از چندین سال میان جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا در زمینه روابط دو جانبه از سر گرفته شود چه در سطح معاونان وزیرخارجه و معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و چه در سطح وزیر خارجه و مسئول سیاست خارجی گفتگو کردیم و تصمیم گرفتیم این گفتگوها در آینده نزدیک از سر گرفته شود.
ظریف گفت: این گفتگوها موضوعات متعددی از همکاری های اقتصادی تا موضوع مواد مخدر و دیگر موضوعات از جمله انرژی، محیط زیست، حقوق بشر و بحث های مختلف است که قبلاً هم با اتحادیه اروپا در این باره گفتگو می کردیم.
وی افزود: موضوع سومی که درباره آن بحث کردیم موضوعات منطقه ای و ضرورت همکاری برای پایان دادن به فجایع منطقه ای بود.
وزیر امورخارجه کشورمان گفت: تأکید کردیم که با توجه به بحران آوارگان که موجب شده اتحادیه اروپا شرایط منطقه ما را بهتر لمس کند و موج فجایع انسانی که در این منطقه به علت فعالیت گروه های تکفیری و تروریستی و افراطی ایجاد شده را در اروپا هم احساس کند ضرورت دارد با این احساس فوریتی که در اروپا به وجود آمده است بیشتر به این موضوع بپردازند و هماهنگی بین المللی برای مقابله با تروریسم و پیدا کردن راه حل سیاسی مطرح باشد.
ظریف افزود: امروز ملاحظه می کنیم که برخی سیاست هایی که بر اساس اطلاعات غلط دنبال شد کمی تعدیل شده است ضمن اینکه هنوز با شرایط مناسب فاصله قابل توجهی داریم اما حتی در اظهارات عمومی مسئولان اروپایی می بینیم که در حرف های آنها در مورد منطقه ما و سوریه مقداری واقع بینی بیشتر شکل گرفته است که امیدواریم از طریق گفتگو بتوانیم از یک طرف این واقع بینی را افزایش دهیم و از طرفی بتوانیم همکاری بین المللی برای مبارزه با افراط و پایان دادن به وضعیت فعلی سوریه، یمن، عراق و بحرین داشته باشیم.
وی گفت: جامعه بین المللی هم وظایف قابل توجهی در این باره دارد ازجمله جلوگیری از کمک به گروه های افراطی و تأمین مالی آنها و جلوگیری از اعزام نیرو برای گروه های افراطی و اقداماتی از این قبیل که فقط در چارچوب اقدامات بین المللی انجام شدنی است.
وزیر امورخارجه افزود: جامعه جهانی همواره به نقش جدی ایران در منطقه اعتراف کرده است اما برخی ملاحظات سیاسی موجب شد این واقعیت را در اقداماتشان نادیده بگیرند.
ظریف اضافه کرد: اکنون به این نتیجه رسیدند بدون حضور ایران، امکان ندارد هیچ یک از مشکلات منطقه ما راه حل پیدا کند.
وی گفت: ایران یکی از مهمترین عوامل ثبات بخشی به این منطقه است و شاید تنها عامل ثبات آفرین که همواره به صورت مستمر و منظم در مقابله با افراط، تروریسم و فرقه گرایی بدون فراز و نشیب حضور و مشارکت جدی در همکاری با دولت های منطقه در این زمینه داشته است.
وزیر خارجه ادامه داد: با توجه به اینکه پرونده هسته ای هم به سمت حل و فصل حرکت کرده است مقداری از ملاحظاتی که در فضای امنیتی سازی ایران که توسط رژیم صهیونیستی و همکارانش در منطقه ما در جهان دامن زده می شد کنار رفت و دنیا منطقه ما را با واقعیات جدی تری ملاحظه می کند که این واقعیات موجب می شود سیاست هایی را انتخاب کند که به صلح و امنیت در منطقه کمک کند یا لااقل به جنگ افروزی و تفرقه در این منطقه دامن نزند.
در ادامه مجری پرسید: ائتلاف جدیدی با محوریت ایران، روسیه، عراق و سوریه در قبال مبارزه با تروریسم در حال شکل گیری است، آیا در رایزنی هایی که در نیویورک انجام می شود چنین موضوعی مد نظر قرار گرفته است؟
ظریف پاسخ داد: ایران از ابتدا در مبارزه با افراط و تروریسم در عراق و سوریه نقش فعالی ایفا کرده و روسیه هم در این زمینه فعال بوده و این محور مشترک همکاری در مبارزه با افراط و ترور، نمونه ای برای همکاری بین المللی برای دیگر کشورهاست که اگر می خواهند با افراط و ترور در این منطقه مقابله کنند روشش این نیست که سیاست های یک بام و دو هوا را آغاز کنند و با انتخاب سیاست هایی که موجب تضعیف حکومت های مرکزی می شود آب را به آسیاب تروریست ها و افراطیون بریزند.
پیگیری های سیاسی وحقوقی حادثه منا دردستور کار ما خواهد بود
وزیر امور خارجه گفت: امیدواریم با رسیدگی به وضعیت حجاج ایرانی، در پایان مراسم به سلامتی به ایران بازگردند و این مرحله را پشت سر بگذاریم و با جدیت و دقت، مراحل دیگر از جمله پیگیری های سیاسی و حقوقی و اقدامات لازم برای جلوگیری از تکرار وقایع منا را در شرایط مناسب تر پیگیری کنیم که حتماً این موضوع در دستور کار ما و دیگر همکارانم خواهد بود.
محمدجواد ظریف در ادامه سخنان خود در ارتباط تصویری از نیویورک با برنامه گفتگوی ویژه خبری یکشنبه شب شبکه دو سیما در پاسخ به این پرسش که چرا دیداری که قرار بود میان وزیرخارجه ایران و وزیرخارجه عربستان شکل بگیرد انجام نشد؟ گفت: همکاران ما که در عربستان حضور دارند نگرانی هایی داشتند از میزان همکاری این کشور با بعثه مقام معظم رهبری و همکاران سازمان حج و زیارت و با وزارت خارجه پس از فاجعه منا که این همکاری ها بسیار ناقص بود.
وی ادامه داد: نمایندگان کنسولی جمهوری اسلامی ایران که بر اساس مقررات بین المللی باید به آسیب دیدگان هموطن ما دسترسی می داشتند متأسفانه این دسترسی یا به دلیل ضعف مدیریت کارمندان اجرایی یا به علت سیاست های دیگر به آنها داده نشده بود که در آینده با توجه به تحقیقات در این زمینه باید مشخص و با آن برخورد شود.
وزیرخارجه ادامه داد: لازم بود به صورت اضطراری از مقامات عربستان سعودی خواسته شود که در اجرای تعهدات بین المللی خود برای ایجاد دسترسی کنسولی و اینکه بتوانیم وظیفه تلخ شناسایی آسیب دیدگان و قربانیان و مفقودان را انجام دهیم پایبند باشند.
وی اضافه کرد: شاهد همکاری های خوبی از طرف سعودی ها در این زمینه نبودیم بنابراین دوستان از بنده خواستند در نیویورک با توجه به اینکه امکان تماس های سطح بالا مسئولان در عربستان کمتر بود اینجا تماس گرفته شود که بدون اینکه درخواستی برای ملاقات مطرح کنم نمایندگی ما با نمایندگی سعودی تماس گرفت و گفت خوب است مقامات ما درباره ضرورت همکاری در مکه و منا و دیگر شهرها گفتگویی داشته باشند که متأسفانه امکان این گفتگو فراهم نشد.
ظریف افزود: اقدامی که بنده انجام دادم و رئیس جمهور در دیگر ملاقات ها ازجمله ملاقات با دبیرکل و بنده در ملاقات با قائم مقام دبیرکل و دیروز هم که روش مذاکره مستقیم با سعودی ها پاسخ نداد از طریق امیر کویت در ملاقات کوتاه از وی خواهش کردم که مداخله کند و با مداخله وی و صحبت وی با پادشاه عربستان از امروز صبح شاهد مقداری شرایط بهتری هستیم.
وی ادامه داد: دوستان ما در سرکنسولگری جمهوری اسلامی در جده توانستند مقداری به بیمارستان ها و مراکز نگهداری درگذشتگان و سردخانه ها مراجعه و تعداد بیشتری از اجساد را شناسایی کنند.
ظریف افزود: تا کنون حدود ۱۳۵ پیکر هموطنان عزیزمان را که در این ایام مبارک به لقاء الله شتافتند و وظیفه تلخ بازگرداندن پیکرهای آنها به خانه هایشان را بر عهده داریم شناسایی شدند.
وی گفت: این پیکر ها در ساعت های آینده از مکه مکرمه به جده منتقل شوند تا زمینه انتقال آنها به تهران فراهم شود.
وزیرخارجه افزود: از امروز صبح میزان همکاری به علت این تماس ها که از طریق رئیس جمهور، بنده و همکارانمان در نیویورک و استفاده از حضور مقامات در اینجا داشتیم توانستیم مقداری نسبت به وضعیت نابسامان چند روز گذشته تسهیلات بیشتری را برای انجام وظایف همکارانمان در مکه و سایر شهرهای عربستان ایجاد کنیم.
ظریف با عرض تسلیت به بازماندگان جان باختگان حادثه منا گفت: همان گونه که مقام معظم رهبری فرمودند این افراد نمونه بارز کسانی هستند که به خدا رسیدند و این یک سعادت بزرگ برای آنهاست اما تلخی و سختی این مصیبت برای خانواده ها حتماً مصیبت بسیار سنگینی است.
ظریف افزود: امیدواریم من و همکارانمان در وزارت امورخارجه ذره ای بتوانیم از این فشار و مصیبت کم کنیم و لااقل در انتقال اجساد و یا در نجات مجروحان و خدمات درمانی کمک کنیم.
وی گفت: امیدواریم در این مسیر با صبر و مدارا بتوانیم این امتحان بزرگ الهی را پشت سر بگذاریم.