به گزارش «نماینده»، باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا که این روزها سخت مشغول مجاب کردن مخالفان توافق هسته‌ای در این کشور است، روز ۱۹ آگوست (۲۸ مرداد) نامه‌ای به سناتور «جرالد ندلر» نوشت و در آن به تشریح سیاست‌هایش پس از توافق پرداخت.
او در این نامه که بخش اعظم آن به رویکرد واشنگتن در قبال اسرائیل در دوران پساتوافق اختصاص یافته، تأکید کرده است که دولت او قصد دارد تل‌آویو را بیش از پیش از لحاظ نظامی تجهیز کند. هرچند پیش از این بخش‌های مختلف این نامه در رسانه‌ها، از جمله از سوی «فارس» منتشر شده بود، اما اهمیت این نامه و نکاتی که اوباما در آن اشاره می‌کند، تا حدی است که مرور متن کامل نامه می‌تواند سیاست آمریکا در دوران پس از توافق را روشن کند.
تقویت بیش از پیش اسرائیل، تلاش برای حفظ فشار منطقه‌ای، باورپذیر جلوه دادن گزینه نظامی و مقابله با محور مقاومت از جمله وعده‌هایی است که اوباما در این نامه مطرح کرده است. علاوه بر این، ارسال چنین نامه‌ای که در آن رئیس‌جمهور آمریکا به جای آنکه مزایای توافق برای این کشور را شرح دهد، برای راضی کردن یک سناتور آمریکایی، از مزایای آن برای اسرائیل می‌گوید، نشان می‌دهد تل آویو چه جایگاهی در ساختار سیاسی آمریکا دارد.
متن کامل نامه اوباما به شرح ذیل است:
جناب جرالد ندلر
هدف از نوشتن این نامه پیگیری صحبت‌های زیادی است که من با شما و دیگر اعضای کنگره در رابطه با طرح جامع اقدام مشترک (برجام) داشته و همچنین اشاره به موضوعات مهمی است که شما مطرح نمودید به خصوص در زمینه توانایی ما در ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، حمایت فزاینده ما از اسرائیل، تلاش‌های مستمر ما برای توقف اقدامات بی‌ثبات کننده ایران در منطقه و اینکه نحوه واکنش ما به هرگونه نقض برجام از سوی ایران چگونه خواهد بود.
در ابتدا، قویا معتقدم ایرانی مجهز به سلاح هسته‌ای تهدید امنیتی بزرگی برای ما و شرکایمان، مخصوصا اسرائیل خواهد بود. به همین دلیل من از ابتدای حضورم در دولت، سیاست پیشگیرانه‌ای را اتخاذ کردم. به همین دلیل من برای شرکای مذاکره‌کننده خود در ۱+۵ توضیح دادم که تنها توافقی با ایران قابل قبول است که هدف روشن شده در آن جلوگیری ایران در دستیابی به سلاح هسته‌ای باشد و به همین دلیل معتقدم برجام، که تمامی مسیرها برای دستیابی ایران به سلاح اتمی را قطع کرده و قوی‌ترین نظام بازرسی‌هایی که تاکنون برای نظارت بر یک برنامه اتمی مورد مذاکره قرار گرفته را ایجاد کرده، توافقی بسیار خوبی برای ایالات متحده، برای دولت اسرائیل و در مجموع برای کل منطقه است.
علاوه بر این، برجام هیچیک از گزینه‌های ما را در جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی حذف نکرده است. همانطور که من بارها تاکید کرده‌ام، دولت من از هر ابزار مورد نیاز برای دستیابی به این هدف از جمله ابزار نظامی استفاده خواهد کرد. اگر ایران بدنبال حرکت بسوی سلاح هسته‌ای باشد تمامی گزینه‌ها از جمله گزینه نظامی برای ایالات متحده در دسترس بوده و در سراسر دوره توافق و پس از آن نیز باقی خواهد ماند.
حمایت ما از اسرائیل نیز فاکتوری مهم در بازدارندگی ایران از تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای است. من در سراسر دوره ریاست جمهوری‌ام امنیت اسرائیل را بسیار مهم دانسته‌ام. این پیامی است که من برای نخست‌وزیر نتانیاهو و مردم اسرائیل در موارد متعدد فرستاده و تضمین کردم که با اقدام عملی پشتیبانی شود. دولت من سطح بی‌سابقه‌ای از مشارکت نظامی، اطلاعاتی و امنیتی با هدف پرداختن به تهدیدات امنیتی جدید و پیچیده و اطمینان از برتری کیفی نظامی اسرائیل با آن (دولت اسرائیل) داشته است. این تعهد به برتری کیفی نظامی اسرائیل در قلب روابط ما در مشارکت امنیتی دوجانبه نهفته است. وزارت کشور و دفاع بعنوان بخشی از همکاری‌های دفاعی قوی ما، بطور منظم در مذاکرات سطح بالا و حساس با مقامات دفاعی اسرائیلی شرکت کرده و ما همچنان به مشورت با شرکای اسرائیلی خود درباره چگونگی تقویت قابلیت‌های دفاعی اسرائیل در پرتو نگرانی‌های مشترک ما در قبال ایران ادامه خواهیم داد.
تنها از سال ۲۰۰۹، ایالات متحده بیش از ۲۰.۵ میلیارد برای تامین مالی نظامی خارجی به اسرائیل اختصاص داده، که بیشتر از نصف مجموع تامین مالی نظامی خارجی در سراسر دنیاست. مطمئن هستم که کنگره سال آینده قسط بعدی ۳.۱ میلیاردی تامین مالی نظامی خارجی را برای اسرائیل تامین کرده و به افزایش بودجه ضروری برای بقای سیستم‌های دفاع موشکی اسرائیل از جمله سیستم گنبد آهنین ادامه خواهد داد. فراتر از کمک‌های ما در تامین مالی نظامی، ما مبلغ ۳ میلیارد دیگر را در سیستم گنبد آهنین و سایر سیستم‌ها و برنامه‌های دفاع موشکی اسرائیل سرمایه‌گذاری کرده‌ایم.
در دوره ریاست جمهوری من، ما دسترسی بی‌‌نظیری به برخی از پیشرفته‌ترین تجهیزات نظامی جهان برای اسرائیل فراهم کرده‌ایم، از جمله جنگنده اف-۳۵، که در سال ۲۰۱۶ تحویل داده خواهد شد. در واقع، اسرائیل تنها کشور خاورمیانه بوده که ایالات متحده هواپیمای نسل پنجم خود را به آن فروخته است. همچنین اخیرا من بسته تامین مجدد مهمات چندساله بی‌سابقه‌ای به ارزش ۱.۸۷۹ میلیارد را تصویب کرده‌ام که دسترسی مستمر اسرائیل به آخرین نسل از مهمات هدایت‌شونده از جمله مهمات نفوذکننده BLU-۱۱۳ (بمب سنگرشکن ۵۰۰۰ پوندی)، تجهیزات هوشمندسازی بمب‌ها (JDAM) و موشک‌های هوا به هوا را امکان‌پذیر می‌سازد، که همگی دسترسی دولت اسرائیل به پیچیده‌ترین زرادخانه‌ها را برای سال‌های آتی فراهم خواهد کرد. من همچنین پیشنهاد تحویل هواگرد Osprey V-۲۲ را به اسرائیل دادم که آنها تصمیم گرفتند که درحال حاضر آن را خریداری نکنند.
این نمونه‌ها تنها بخش اندکی از روابط و مشارکت امنیتی دوجانبه ما بوده و (بر این مساله) تاکید دارم که هیچ دولتی بیشتر از دولت من در راستای امنیت اسرائیل اقدام نکرده است. من برای تقویت هرچه بیشتر این روابط آماده هستم. نخست، ما به مذاکرات خود با اسرائیل درباره انعقاد تواهم‌‌نامه ۱۰ ساله برای تامین مالی نظامی خارجی ادامه می‌دهیم که سطوح بی‌سابقه‌ای از کمک نظامی ما را طی یک دهه آینده مستمر خواهد کرد. دوم اینکه، دولت من آماده افزایش تلاش‌های مشترک و فشرده کنونی برای شناسایی و مبارزه با طیفی از تهدیدات مشترکی است که ما در منطقه با آن مواجهیم، همچنین آماده افزایش بودجه دفاع موشکی با این هدف که اسرائیل و آمریکا بتوانند توسعه مشترک سیستم‌های دفاع موشکی «فلاخن داوود» (David's Sling) و «پیکان ۳» (Arrow-۳) را تسریع نمایند، است.
سوم، دولت ما باید راه‌هایی را شناسایی کند که در آن توسعه و تحقیق مشارکتی در حال انجام، برای فناوری‌های کشف تونل و نقشه‌برداری با هدف تامین ظرفیت‌های جدید برای اسرائیل در کشف و تخریب تونل‌ها پیش از آنکه برای تهدید شهروندان اسرائیلی از آن استفاده شود، افزایش یابد. چهارم، به نخست وزیر نتانیاهو پیشنهاد داده‌ام روندی را آغاز کنیم که به تقویت هرچه بیشتر تلاش‌های ما در مواجهه با تهدیدات متعارف و نامتقارن کمک می‌کند. قویا معتقدم هم‌اکنون فرصتی مهم برای ساخت و تقویت تعهد تاریخی و پایدار ایالات متحده به امنیت اسرائیل داریم.
همانطور که بارها تاکید کرده‌ام ضروری است که مسیرهای ایران به سوی سلاح هسته‌ای را بطور موثر با اجرای «برجام» قطع کنیم. ما مراحلی را انجام می‌دهیم که (خود) ما و متحدان و شرکایمان را درباره توانمندی هرچه بیشتر در مقابله با فعالیت‌های بی‌ثبات کننده ایران و حمایت آن از تروریسم مطمئن می‌سازد. این (اقدام) شامل مشارکت عمیق و اشتراک اطلاعات با اسرائیل و شرکایمان در شورای همکاری خلیج فارس و تداوم اجرای قوانین آمریکا و بین‌الملل از جمله تحریم‌های مربوط به فعالیت‌های غیرهسته‌ای ایران است.
با برخی استثنائات بسیار محدود، ایران همچنان امکان دسترسی به بازار ما بعنوان بزرگترین بازار دنیا را نخواهد داشت و ما تحریم‌های شدید خود که هدف آن حمایت ایران از گروه‌هایی مانند حزب‌الله، نقش بی‌ثبات‌کننده در یمن، حمایت از رژیم اسد، برنامه موشکی و نقض حقوق بشر در داخل این کشور است، حفظ خواهیم کرد. من اطمینان می‌دهم که حق ایالات متحده برای حفظ و اجرای تحریم‌های موجود و حتی اعمال تحریم‌های جدید برای رسیدگی به نگرانی‌های متداوم محفوظ می‌باشد؛ (تحریم‌های جدیدی) که ما قصد داریم هنگامی که شرایط حکم کند، انجام دهیم. توضیح واضح‌تر اینکه، در حالی که ما قویا قصد داریم پس از تائید تکمیل مراحل اصلی هسته‌ای توسط ایران، به تعهد خود برای کاهش مرحله به مرحله تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای طبق «برجام» عمل کنیم هیچ نهاد یا شخصیتی (ایرانی) که با فعالیت‌های مرتبط با تروریسم و یا نقض حقوق بشر در ارتباط است، از لیست تحریم‌های تروریسم یا حقوق بشر خارج نمی‌شود. این نکته‌ای است که ما برای شرکایمان و برای ایران شفاف‌سازی کرده‌ایم.
سوالاتی در این باره مطرح می‌شود که آیا ما گزینه‌های کافی برای برخورد با موارد نقض توافق از سوی ایران در دست داریم. در واقع، در صورت عدم اجرای تعهدات از سوی ایران ما طیف گسترده‌ای از پاسخ‌های یکجانبه و چندجانبه را برای استفاده در اختیار داریم. اول و مهمتر از همه اینکه، همانطور که شما می‌دانید بند «ساز و کار بازگشت تحریم‌ها» که در شورای امنیت سازمان ملل آن را محکم (و قطعی) کردیم، بی‌سابقه است. هر زمانی که ایالات متحده تشخیص دهد که ایران به تعهدات خود عمل نکرده هیچ کشور دیگری نمی‌تواند توانایی ما برای بازگشت تحریم‌های چندجانبه را مسدود نماید. دوم اینکه، ما و شرکای اروپایی‌مان هر زمان که ایران تعهداتش را انجام نداده است، می‌توانیم تحریم‌های خود را بازگردانیم.
این موضوع اهرمی قوی را در اختیار ما و شرکای اروپایی ما قرار می‌دهد که ایران را به عمل به تعهدات خود تحت «برجام» ملزم می‌سازد. سوم، ما دارای طیف وسیعی از گزینه‌های بیشتر هستیم که از جمله آنها می‌توان به تحمیل مجدد تحریم‌های ویژه ایالات متحده و رایزنی با شرکای اروپایی‌مان برای انجام همین کار؛ همانگونه که در گذشته اینگونه بود، اشاره کرد. چهارم اینکه، ما می‌توانیم از در توافق با شرکای مذاکره‌کننده خود در ۱+۵ مکانیسم‌هایی را بکار بگیریم؛ از جمله از طریق نقش کمیسیون مشترک در کانال تهیه تدارکات ایجادشده در «برجام» ـ مکانیسمی که در آن ایران باید برای تهیه هرگونه موادی در برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود طبق توافق عمل نماید و ما توانایی عدم پذیرش آن را داریم. در نهایت اینکه ضروری است که ما در زمینه تصمیم‌گیری برای نحوه اقدامات متقابل ما و شرکایمان در قبال هرگونه عدم پایبندی به توافق، انعطاف‌پذیر باشیم. اینکه از قبل به ایران بگوئیم پاسخ احتمالی به هرگونه عدم پایبندی چه خواهد بود، غیرسازنده است و می‌تواند اثر بازدارنده آن را کاهش دهد.
البته کنگره از تمامی جوانب انطباق (اقدامات) ایران با «برجام» در سراسر دوره توافق، کاملا آگاه خواهد بود. پس از دوره بررسی کنونی در کنگره، هر ۹۰ روز یکبار گواهی‌ای درباره انطباق ایران با برجام تحت قانون بررسی توافق هسته‌ای ایران (INARA) صادر خواهد شد و هر ۱۸۰ روز یکبار گزارشی در خصوص طیف گسترده‌ای از موضوعات از جمله اجرای برجام، تروریسم ایرانی‌ها، حقوق بشر، موشک‌های بالستیک، فعالیت‌های پولشویی و سایر موارد به کمیته‌های مربوطه و رهبری ارائه خواهد شد.
من همچنین به وزارت خارجه دستور داده‌ام اداره‌ای برای (بررسی) اجرای برجام ایجاد نماید که ریاست آن بر عهده یک مقام ارشد با رتبه سفیری است و تلاش‌های نظارتی ما را هماهنگ کرده و بطور منظم به کنگره گزارش دهد. گزارش قانون بررسی توافق هسته‌ای ایران (INARA) و مقررات نظارتی آن، همراه با جلسات منظم دولت من، تضمین خواهد کرد که کنگره دارای نظارتی فوق‌العاده بر اجرای «برجام» بوده و آنها مکانیسمی برای پاسخ به موارد مهم عدم رعایت (توافق) ایجاد می‌کنند.
می‌دانم که شما و همکارانتان زمان قابل توجهی را به فکر درباره این موضوعات انتقادی در متن «برجام» اختصاص داده‌اید و قدردان زمانی هستم که به منظور تعاملی جامع و عمیق با من و اعضای دولتم در مورد چنین موضوعاتی که اهمیتی فراوان در امنیت ملی آمریکا دارد، اختصاص داده‌اید. تیم من آماده ادامه این گفتگوها در عمقی گسترده‌تر بوده و من مشتاقانه منتظر بحث‌های بعدی‌مان هستم. بار دیگر از حمایت کنگره ایالات متحده در تضمین این مساله که اگر ما بطور مسالمت‌آمیز مانع دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای شویم روابط منطقه‌ای ما قوی‌‌‌تر از همیشه خواهد بود، تشکر می‌کنم.
بار دیگر، ما مشتاقانه در انتظار کار با شما در زمینه طیفی از موضوعات هستیم، که همانگونه که شما پیشنهاد دادید می‌توانیم باهم به نتایج مثبتی برای همه آمریکایی‌ها دست یابیم.