به گزارش «نماینده»، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در نشست علمی مذاکرات هستهای و علوم سیاسی در دانشگاه علامه طباطبایی گفت: در جهان امروز که مهتربن برجستگی آن در حال گذار بودن است نقش علم در ساختن آینده نقش بی بدیلی است؛ نقش علم و فناوری در تولید قدرت بی بدیل است.
وی گفت: دانشمندان روابط بین الملل دو وظیفه اساسی شناخت و فهم واقعیات و در کنار آن شناساندن آن را دارند و مهمتر از آن وظیفه ساختن آینده ای مبتنی بر صلح را بر عهده دارند.
وزیر امور خارجه افزود: شما بدون اینکه در بستر واقعیت حرکت کنید نمی توانید آینده بسازید و بدون آینده نگری نمی توانید واقعیات را درک کنید؛ با تکرار نظریات جهان سلطه گرا نمی توان آینده را ساخت.
ظریف ادامه داد: تئوری های سلطه گرا نه توانسته اند تحولات بین المللی را به خوبی درک کنند و نه توانسته اند از جنگ جلوگیری کنند؛ هیچ کدام از تئوری پردازان نمی گویند به دنبال جنگ هستند ولی مبانی آنها باعث جنگ می شود.
وی تصریح کرد: به قول سهراب چشم ها را باید شست و انقلاب بود که به ما جرات داد قالب ها را بشکنیم و به ما توان گفتمان متفاوت داد؛ اگر از این منظر به علوم سیاسی نگاه کنیم وظیفه دانشمند علوم سیاسی وظیفه آینده سازی است.
وزیر خارجه افزود: اگر پروژه های آینده گری را نگاه کنید اکثر کشورهای که حرفی دارند تصویر خود را از آینده با هزینه های بسیار توسط دستگاه های دیپلماسی بیان کرده اند که با این آینده پژوهی آینده سازی هم شکل می گیرد؛ در روابط بین الملل نیاز داریم با این نگرش به آینده نگاه کنیم.
ظریف افزود: مقدمه دیگر شرایط ویژه جهان است که وظیفه ما را شناخت و معرفی جهان است.
وی گفت: ما امروز در حال گذار هستیم، نظام دو قطبی فروپاشیده و نظام جدیدی هنوز نیامده است؛ برخی بعد فروپاشی نظام دو قطبی با عجله نظم نوین جهانی را مطرح کردند و در سیاست نومحافظه کاری براساس این توهم بسیار خون ریخته شد تا نظام آمریکا محور را نهادینه کند چون می دانستند وضعیت وضعیت گذرا است.
وزیر خارجه خاطرنشان کرد: اگر تمام دوران کلینتون را هم نگاه کنید و دوران بوش ها، آمریکا هر سال یک جنگ را برای نهادینه کردن نظم جدید انجام داد اما نظم جدید شکل نگرفت؛ البته صدام هم فکر می کرد در این شرایط جدید می تواند قدرت جدیدی برای خود را ایجاد کند که اصلا در قد و قواره صدام نبود و این اشتباه محاسباتی برای عراق و لیبی هزینه داشت و عامل نابودی شد.
ظریف گفت: در این شرایط حساس که کار پیش بینی این مقدار سخت می شود نیاز به بررسی های آکادمیک دارد.
وی ادامه داد: وضعیت قبلی شکست خورده است و نه تنها دو بازیگر اصلی بازیگر نیستند بلکه حتی دولت ها نیز بازیگر اصلی نیستند و اگر براساس مبادلات جنگ سرد تحلیل کنید پیش بینی شما به مقدار قطعنامه های علیه ایران اشتباه در می آید.
وی گفت: باید درک کنیم که چه بازیگران جدیدی وارد میدان شده اند از بازیگران امنیت ساز مانند حزب الله و بایگران امنیت زدا وارد شده اند.
وی ادامه داد: یک زمانی قدرت نظامی حرف اول را می زد بعد مجبور شدند قدرت اقتصاد و فرهنگ را وارد کنند و قدرت ها در شناخت قدرت ها و بازیگران دخیل هستند.
وی تاکید کرد: باید حرف خود را براساس منطق و آرامش که دو ضرورت برای حضور است، بزنیم.
وی افزود: یکی از منابع این قدرت خودباوری است که نشان می دهد می توانیم به گونه دیگر فکر کنیم و قالب ها را بشکنیم و روش های جدید منطقی ارائه کنیم.
وی گفت: با این ابزار قدرت تبدیل به قدرت منطقه شد و اولین کسی که این ابزار قدرت را فهمید امام بود که برهمین مبنا می گویند آمریکا هیچ کاری می تواند بکندو
وی ادامه داد: شما باید از مبانی قدرت استفاده کنید و ما بدون شناخت اینها نمی توانیم اهداف کشور را جلو ببریم.
ظریف گفت: با تکرار حرف دیگران گفتگو شکل نمی گیرد؛ گفتگو نیاز به هویت و خودباوری دارد گفتگو نیاز به این دارد در آن چیزی که دارید محکم بایستید و اینجاست که سلطه ناپذیری جمهوری اسلامی منبع قدرت است که البته در برابر آن باید فشار را تحمل کنید.
وی خاطرنشان کرد: اینکه بعد از سقوط صدام و طالبان ایران تبدیل به قدرت منطقه شد به دلیل حضور هوشمندانه ایران در منطقه بود که حتی گاهی به ما فشار هم وارد کرده اند. جمهوری اسلامی منبع قدرت شده است تا همه اعتراف کنند بدون حضور ایران نمی شود در منطقه کار کرد.
وزیر امور خارجه ادامه داد: بدخواهان ما در منطقه و بیرون بعد از سقوط صدام برای جلوگیری از قدرت ما با پروژه امنیتی سازی ایران با هدف جلوگیری از قدرت گیری ایران شروع به کار کردند و موضوع علمی که یکی از ابزارهای قدرت ما در عرصه علم و فناوری بود را تحت فشار قرار دادند و اینکه می گویند ما نباید آب سنگین داشته باشیم به منبع قدرت ما مربوط است.
وی تاکید کرد: هدف ما ناکارامد کردن ابزار ایرانهراسی بدون از دست دادن منبع قدرت هسته ای و منطقه ای است.
ظریف یادآور شد: مذاکرات هسته ای برای حفظ منابع قدرت بود.
وی افزود: ما آمادگی این را نداشتیم در کنار مذاکرات در خصوص مسائل منطقه ای گفتگو کنیم چون نمی خواستیم برای حفظ یک منبع قدرت از منبع دیگر هزینه کنیم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: اکنون موضوع اصلی که در حال کار است حفظ ایران هسته ای است و آمریکا تلاش می شود عامل ایران هراسی را تقویت کند و وظیفه ما این است که این را با عمل شیوه بازی جلو ببریم و این وظیفه همه ماست.