شناسهٔ خبر: 48413 - سرویس جامعه
منبع: ایسنا

واژه های جدید فرهنگستان زبان و ادب فارسی

فرهنگستان زبان و ادب فارسی آخرین واژه‌های مصوب خود را در بخش واژه‌های عمومی و تخصصی اعلام کرد. از جمله این واژه‌ها به «پیشنهاده» به‌جای «پروپوزال» و «سراسرنما» به‌جای «پانوراما» می‌توان اشاره کرد.

به گزارش نماینده ؛ علی مهرامي پژوهشگر گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی درباره روند واژه‌گزینی در فرهنگستان به ایسنا، گفت: در گروه واژه‌گزینی ۷۰ کارگروه تخصصی واژه‌گزینی با همکاری بیش از ۳۵۰ استاد و کارشناس و متخصص در حوزه‌های گوناگون علوم و فنون فعالیت دارند.

 
هر کارگروه پس از گردآوری پیکره واژگانیِ خود برای هر واژه پرونده‌ای تشکیل می‌دهند که در آن اطلاعاتی مانند واژه بیگانه به زبان انگلیسی و زبان‌های دیگر، تعریف واژه، منشأ زبانی و ریشه‌شناختی واژه، ترکیبات و مشتقات و واژه‌های مرتبط آن، معادل‌های به‌کاررفته در برابر این واژه در زبان فارسی، مقوله دستوری و جز آن درج شده است.
 
پس از تهیه مجموعه‌ای از واژه‌ها آن مجموعه به شورای هماهنگی و سپس به هیئت فنی ارسال می‌شود و پس از رفع نواقص، در جلسات شورای واژه‌گزینی مطرح می‌شود. در این شورا پس از بحث و بررسی و شنیدن نظرهای موافق و مخالف، سرانجام معادل‌هایی به تصویب می‌رسد.
 
او افزود: معادل‌های مصوب برای آگاهی علاقه‌مندان و کارشناسان، در وبگاه فرهنگستان درج می‌شوند و تا سه سال، در صورت دریافت پیشنهادها و معادل‌های بهتر، قابل‌ تغییرند.
 
در بهمن‌ماه سال جاری چند کارگروه واژه‌های خود را در شورای واژه‌گزینی مطرح کردند و معادل‌هایی به تصویب رسید که تعدادی از واژه‌های چند حوزه به‌ شرح زیر است:
 
واژه‌های مصوب عمومی
دورخرید teleshopping
 
دورخرید کردن teleshop
 
دورخریدار teleshopper
 
بازاریابی تلفنی/ دوربازاریابی telemarketing
 
بازاریاب تلفنی/ دوربازاریاب    telemarketer
 
فروش تلفنی/ دورفروشی    telesales
 
رانک    segway
 
پاروَک    scooter
 
نورپز    solardom
 
میز پیش‌آینه    console table
 
پیشنهاده    proposal
 
سراسرنما    panorama
 
ژرفانما     diorama
 
پیرانما    cyclorama
 
گیتی‌نما cosmorama
 
دیوارویدئو videowall
 
زیست‌سنجشی biometric

واژه‌های مصوب حمل‌ونقل درون‌شهری

ارزیابی زمان انتظار    wait assessment
 
بالابر کم‌توانان wheelchair lift
 
کارت برنامه    windscreen card
 
مسیردهی پویا dynamic routing
 
زودبازگشت turn back
 
مهارافزار پیشرفته advanced vehicle control system
 
میانگین خودروسوارگان average vehicle ridership
 
واژه‌های مصوب ژن‌شناسی و زیست‌فنّاوری
 
هم‌رشتگی synteny
 
برگشت جنسی sex reversal
 
پیش‌بروزی anticipation
 
هم‌ردیف‌سازی alignment
 
وَربست contig
 
جهش کارکردزدا loss of function mutation
 
جهش کارکردزا gain of function mutation
 
واژه‌های مصوب تغذیه
 
خوردن هیجانی emotional eating
 
چاقی کودکی childhood obesity
 
کمبود غذایی dietary dificiency
 
میوه‌خوار frutarian
 
روزه آبمیوه juice fast
 
چربی‌افزایی    lipotrophy
 
چربی‌کاهی    lipotropy
 
واژه‌های مصوب علوم سیاسی و روابط بین‌الملل

نظام مجلسی parliamentary system
 
دولت وابسته dependent state
 
دولت متکی client state
 
دولت دنباله‌رو satellite state
 
خویشاوندسالاری    nepotocracy
 
ارتش‌سالاری    stratocracy
 
کارگر‌سالاری    ergatocracy
 
واژه‌های مصوب مهندسی پزشکی
 
کمک‌فنّاوری    assistive technology
 
فنّاوری توان‌بخشی    rehabilitation technology
 
مدل‌سازی اتاقکی    compartmental modeling
 
مدل‌سازی محاسباتی    computational modeling
 
تصویربرداری پرتونگاشتی    radiographic imaging
 
نمونه‌کاهی    downsampling
 
نمونه‌افزایی    upsampling